9.8 C
Prizren
E premte, 29 Mars, 2024

Një Kushtetutë të re për Kosovën

Shkruan:Ma.Sc.GENT GJINI

Pothuajse, si shtet jemi në kalim te trendeve dhe situtatave të reja zhvillimore, që duhet të i përcjellim me shtetin e ashtuquajturës Republikë e Kosovës, respektvisht në atë që tani më jemi afër zbritjes në pikën në ndalesën e fundit të udhëtimit të tranzicionit që na ka percjellur dhe kemi bashkjetuar me atë. Shteti i Republikës së Kosovës në strukturën dhe kornizën te deritanishme juridiko-politke, me të ashtuqujaturën Kushtetutë aktuale, krijon nevojat imediate ashtu të themi, për ndryshime radikale apo për një kushtetutë të re, e cila kjo duhet të ketë përmbajtje tjetër nga ato parimet e saja, dhe të e përcjell kohën dhe ndryshimet që i determinojnë ato për ndryshime, respektvisht për kushtetutë të re.

Kushtetuta që është në fuqi, dhe që përcakton anatomine strukturore të shtetit respektivisht të vet institucioneve qe ajo i legjitimon, dhe percakon kufijtë dhe shtrirjen të kompetencave të institucioneve legjilslative, egzekutive, dhe gjyqësorit. Dhe që si kushtetutë kjo është garantuese, per mos interferim dhe mos ndikime të ndërsjellta ndërmjet tyre dhe po ashtu, edhe impaktit të përcaktimit të kahjes zhvillmore ekonomike te vendit. Tani më të themi me këte kushtetute, vakumet dhe fluskat kanë filluar të dalin dhe ato simptomat qe paraqiten, qe te kemi një kushtetetutë te re.

Simptomat ndër ta që determinojnë këto janë si nga fushat gjyqesore, e legjislative dhe egzekutive dhe ato jane te sanksionuara parimet kushtetuese që vet bien ndesh me vet këtë kushteutet aktuake dhe në raportit me Pakon e Ahtisarit. E cila kjo pako, jetësoj këtë kushtetutë që e kemi, po qe edhe la shumë elemenetet qe duhet te hiqen, apo qe ato janë lëne deri sa shteti i Republikës së Kosovës të vjen në një faze, të stabilitetit të mirë politik, juridik, ekonomik, të paraqitet vet nevoja për ndryshimet

Si parakusht do iu ilustroja disa nga rrethanat, dhe faktorët që kushtëzojne që kjo kushteteutë e tanishme, është tani më e konsumuar dhe jashtë kohës, dhe jashte rrethanave aktuale politike juridike ekonomike. Si rrjedhojë që vlen të ceket për këso ndryshimesh është pikërisht, elementi i supremacionit apo të superiorietit të Kushtetutës perkunder Pakos së Ahtisarit. Ne që gjithe e dimë, qe Kushtetetuta është akti me i lartë juridiko politik i vendit dhe të gjitha dispoziatat duhet të jenë në harmoni me parimet kushtetutuese dhe kjo kushtetute ka perparesi dhe pritoritet ndaj akteve tjera me te ulëta.

Pra kjo është e sanksionuar ne kushtetutën tone, por në mesin e shume parimeve brenda kushtetutës në dispozitat tjera më lartë del te jetë qe Pakoja e Ahtisarit del te jetë ajo qe bart atributin e supremacionit, dhe flet që Kushtetuta e Republikës së Kosovës, duhet të jetë në harmoni me Pakon e Ahtisarit dhe ka përparësi ndaj saj.

Pra kjo dispozite flet shumë, dhe si rrjedhojë devalvon Kushtetutën e Republikës së Kosovës, dhe jep mesazhin të themi ashtu të gjerë, se ende jemi nën protektoratatin ndërkombëtar dhe trajtohemi ashtu nga ndërkombetaret te mbikqyrur dhe të varur, nga shtetet që na kanë sponzorizuar pavaresinë e Republikës së Kosovës. E që kjo po të shikohet me syrin aktual të kohës, dhe rrethanave që janë tani më jemi shtet dhe menaxhojmë në menyrë autonome sferën e shtetndërtimit, mbi bazën e Kushtetutës që e kemi me kete dhe legjislativit ne rregullimin e jetës së qytetarëve, dhe per ato kushte të mira për mireqenien ekonomike, politike, dhe juridike dhe Pakoja e Ahtisarit fare, nuk përmendet dhe shteti i Kosoves fare nuk punon me atë.Kjo sepse e gjitha, nga Pakokoja e Ahtisarit është përshkurar në Kushtetutën e Republikës së Kosovës, dhe ndoshta me është koha, qe primatin e supremacionit ta mer Kushtetuta e Republikës së Kosovës dhe te trajtohet si akti i lartë juridike politik i vendit, dhe qe tani më kesaj Pakoje e Ahitsarit, qe është e shkuara e kohës në historinë e lavdishme për gjeneratat tjera të Kosovës te jete e hequr.

Po ashtu si rrjedhojë të themi më problematikja e kohës, dhe që drejtepërdrejt që prek rregullimin e mirëqenies së jetës së njerzve, për kualitete jetësore te mirë ekonomike,të ndryshimeve politike, dhe reformave gjyqësore, që te gjitha këto njihen si shtyllat kryesore të shtetit, dhe me e keqja qe me kete e paraqitjes të ndërhyrjeve në punët e brendshme të Republikës së Kosovës, është ajo far mënyra e ndryshimit te ligjeve, dhe parimeve të vet Kushtetutese për këto, ndryshimet te themi më përmbajtësore për një kushtetutë të re, është ajo se kjo Kushtetutë e tanishme kërkon konsesus jodemokratik të gjithë përfaqësuesve deputet në parlamentin e Kosovës. E ku fjalën konstituive dhe me peshë në këtë e kanë, komunitet pakice. Që edhe përkundër, që ka nje vullnet te shumicës për ta ndryshuar Kushtetutetën, pakica e vogël e komuniteteve e blloken, dhe nuk e voton ashtu, që kjo Kushtetutë mbetet e pandryshuar.

Kjo është paradoksi që nuk di se si të quhet ndryshe,se pse është nevoja të kemi kushtetutë të re të ndryshuar, dhe me përmbajtësore e që veqanërisht, komuniteteve të ju merret roli me dominant, që mban funskionimin e shtetit, pra vota e garantuar dhe e rezervuar për ta, që pa votën e tyre këto ndryshime mos të bëhen. Pra për tu evituar kjo, duhet të jetë nje ligj i ri, nga shumica e parlamentareve të deputetëve dhe të votohet për një ndryshim të tillë. E ndryshe nga ajo, qe deri me tani ka funksionuar ku këto pakicat të vogëla kanë mbajtur peng shetin dhe te ardhmen e Kosovës, per ndryshimet e Kushtetutes në sferat e ndryshimeve për tu bërë si asaj në fushat ekonomike për mirëqenie të mirë zhvllimore, në sferën e politikës shteterore, për politikat madhore, por edhe për politikën e gjyqësorit që të gjitha këto procese te i bllokojnë, këto pakica dhe një tërë popull të mbajne peng, ashtu vetem për interesat e tyre, të politikës shoveniste dhe agjendes së shtetit serb.

Më Shumë

Jasharaj: Po përgatitemi për grevë

Kryetari i SBAShK-ut, Rrahman Jashari ka deklaruar se nëse qeveria aktuale në vend nuk merret me kërkesat dhe shqetësimet e paraqitura nga kjo sindikatë,...

Kurti: Nëse dëshiron opozita e shpërndajmë Kuvendin dhe shkojmë në zgjedhje, qeveria s’ka arsye të rrezohet

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka folur për deklaratën e tij se është i gatshëm që vendi të shkojë në zgjedhje. Kurti ka thënë se...

Lajmet e Fundit