9.8 C
Prizren
E premte, 29 Mars, 2024

Unë, serbe dhe studente e Gjuhës shqipe

Para tre viteve, pata vendosur të filloj të studioj Gjuhën dhe letërsinë Shqipe në Fakultetin Filologjik në Beograd. S’kam pasur asnjë njohuri paraprake për këtë gjuhë, por më pëlqeu shumë kur e dëgjova për herë të parë gjuhën shqipe në Eurovision në Beograd në vitin 2008. Ishte hera e parë që ndëgjova diçka në gjuhen shqipe, ndëgjova Olta Bokën teksa këndonte “Zemren e lamë peng”, më pelqeu dhe më kujtohet që pata mësuar përmendësh gjithë këngën edhepse nuk e dija se çka thoshte.

Në vitin e parë të studimeve ishim pesëmbëdhjetë studentë që studionin gjuhën shqipe. Pastaj me kalimin e kohës, përfunduam provimet dhe kaluam në vitin e dytë dhe tani në vitin e tretë jemi rreth 5-6 veta.

Në ndërkohë, kam takuar shumë njerëz nga Kosova dhe Shqipëria, kam marrë pjesë në shumë projekte të cila kishin për qëllim afrimin e serbeve dhe shqiptarëve, shkëmbimin ndërkulturor dhe bashkëpunimin ndëretnik.

Studimi i gjuhës shqipe më ka ndryshuar shumë, më ka dhënë mundësi të njoh dhe te diktoj nacionalizmin dhe mendimet nacionaliste më lehtë dhe më shpejtë, por edhe të kuptoj që këto kanë ardhur si rezultat i frikës dhe injorancës së të dyja palëve, dhe nga dezinformimi prej medieve. Kam humbur disa“shokë” dhe kam fituar disa të tjerë.

Se gjërat po ecin për të mirë, dëshmi për këtë janë familja ime dhe shokët e mi që kanë ndryshuar mendime ndaj popullit shqiptar, duke dëgjuar tregimet e mia për shoqërite që kam krijuar gjatë udhëtimeve. Por ata janë njerëz me të cilët mund të flas personalisht,janë njerëz tek të cilet unë mund te ndikoj çdo ditë sepse jemi në kontakt. Tek të tjerët, fatkeqësisht, s’kam ndikimin.

Por të gjithë qenë të interesuar të njohin një serb/serbe që studion gjuhën shqipe në Beograd. Në rastin tim, askush nuk më ka shikuar shtrembër, askush s’është çuditur dhe askush nuk ka qeshur.

Por poashtu askush nuk ka qëndruar indiferent ndaj kësaj. E megjithatë, gjithmonë ka pyetje për t’u parashtruar. Nganjëherë ishte punë aq e lodhshme që të ju përgjigjesha disa prej atyre pyetjeve saqë dëshiroja të kisha studiuar ndonjë gjuhë tjetër, si p.s.h. frëngjishten. Po të kisha studjuar gjuhën frënge, askush nuk do të më kishte pyetur për asgjë.

Megjithatë, reagimet zakonisht janë si vijon:
– “Gjuhën shqipe?! Pse pikërisht këtë gjuhë kur ka aq shumë gjuhë të tjera për t’u studiuar?”

-“ Ekziston departamenti i gjuhës shqipe? Sa prej jush studioni gjuhën shqipe?”

-“ E ti je shqiptare?”

-“ O Zot, e çfarë po shpreson pastaj të punosh posa të mbarosh studimet?”

Por ekzistojnë edhe të atillë që thoshin “ Sa mirë! Si po të ecen?”

Ka tre vite që u pergjigjem këtyre pyetjeve dhe jam pakëz e lodhur. Edhe pse nuk është e vështirë t’u përgjigjem këtyre pyetjeve aq sa janë të vështira për t’u përballuar kërcenimet e vazhdueshme që marr nga serbët dhe shqiptarët.

Po, madje edhe disa shqiptarëve u pengonte fakti që një Serbe studion gjuhën e tyre. Fundja, përse do te duhet ta studionte ?!

Njëra prej përparësive e fushës që studioj është pjesëmarrja në projekte që kërkohen të jenë edhe në gjuhë të tjera. Kështu, në vitin 2015 kam qenë njëra prej 50 studenteve të cilët kanë shkuar në Tiranë me një program shkëmbimi treditor e që përkonte me kohën kur do të mbahej ndeshja futbollistike mes Serbisë dhe Shqipërisë në Elbasan.

Mediet e kanë prezentuar këtë si një ardhje tifozësh për të mbështetur kombëtaren e tyre, por realiteti ishte krejt ndryshe – ne ishim atje për të festuar marrëveshjen historike për shkëmbimin e studenteve mes Serbisë dhe Shqiperisë dhe që ishte shkëmbimi i parë në histori mes dy shteteve! Por kjo marrëveshje dhe ky fakt dolën të jenë të parëndësishme për mediet të cilat ishin të përqëndruara tek ndeshja futbollistike.

Askujt nuk mund t’i ikte ndeshja, edhe pse këtë dëshiroja! Më duhet të përgëzoj policinë shqiptare dhe njësitin e tyre të cilët janë përkujdesur për neve.

Dhe, ndodhi problemi i parë, si p.sh. kur një tifoz shqiptar është kthyer nga unë dhe me një serbishte të rrjedhshme më tha që do të më mbyste dhe nënën të ma pallonte! Nuk reagova, nuk u përgjigja por e kam lajmëruar policin i cili reagoj po në atë çast dhe e përzuri personin nga stadiumi.

Gjatë atyre ditëve kemi qenë të gjithë nën mbulimin mediatik, dhe gjithmonë merrja mesazhe në mediet sociale nga njerëz që nuk i njihja fare.

Disa më kanë kërcenuar me vdekje, për disa isha “kurva e shqiptarëve” e për disa të tjerë “kurva serbe që ka provuar ëmbëlsirat e shqiptareve dhe që nuk mund të jetonte më dot pa to”….poashtu isha “kurva muslimane”. Kurva e kujt isha varej prej kendveshtrimit që kishin ata, mendoj unë. Por gjithsesi në fund mbetja kurvë e çfarëdolloji.

Vetëm sepse studioja shqipen.

Një grua që studion një gjuhë të huaj është drejt për së drejti kurvë?

Të gjithë më kanë thënë që gjithmonë ka qenë kështu në Ballkan dhe që gjithmonë do të jetë, një gadishull me shoqëri tepër patriarkale, por unë nuk mund të pajtohem me ketë, kjo asnjëherë nuk më është dukur si sjellje normale.

Për fat të mirë, ka pasur edhe njerëz të mirë të cilët me entuziazëm dëgjonin tregimet tona për se si dukej katedra e gjuhës shqipe në Beograd, sa është e vjeter (dhe faktikisht është më e vjetra në Europë, gjë që tregon që nuk kemi qenë gjithmonë në këtë situate armiqësie siç jemi tani), dhe si po kalojmë. Nga shitësit e vjetër që kemi parë në rrugët e Prishtinës gjithmonë dilnin lotë gëzimi kur shihnin se si kërkonim libra me një shqipe të rrjedhshme, dhe në pyetjen se prej nga isha, thoja nga Beogradi. Kishte edhe të atillë që dëshironin të flisnin me mua edhe në serbisht të mos e harronin, ndërsa nga njerëzit e zakonshëm në rruge nuk kam parë dhe përjetuar shfaqje armiqësie.

Mbi ne, studenteve, bie një barrë e madhe, e kjo është barra që asnjëri nga ne nuk e ka kërkuar dhe dëshiruar. Në çdo kohë gjatë ditës dhe natës, në studentet e gjuhës shqipe, duhej të ishim të informuar për zhvillimet më të fundit politike në tërë Ballkanin, dhe per shkak se nuk ishim, të gjithë donin të na pyesnin për mendimin tonë, “na vertetoni” se pala tjetër neve nuk na donë, dhe në këtë mënyrë gabonim kur thonim që të gjithë njerzit janë të njejtë.

Nuk mund edhe të numeroj sa herë kam qajtur prej të gjithë asaj që pritej nga unë, për shkak të asaj se çka të gjithë më akuzonin për (që kam tradhëtuar popullin serb, e kjo është vetëm një nga shumë akuza të tilla), përderisa unë vetëm doja të studioja gjuhën që une pëlqeja.

Ka shumë probleme në katedrën tonë, të cillët filluan pas të 90’ave, si fakti që gjithmonë na mungojnë profesorë të një lëmi të caktuar, por gjindemi me aq sa mundemi që të mësojmë. Por kjo nuk i intereson askujt, askush nuk interesohet për kushtet nën të cilat studiojmë ne.

A do të ndryshoj situata për të mirë? Me të vërtetë shpresoj që po. E kur do të ndodhe ky ndryshim? Sinqerisht thënë, nuk besoj që do të ndodhë në një kohë të afërt. Dhe më vjen keq për këtë.

Më Shumë

Moti për sot me diell, vranësira dhe reshje shiu

Për të dielën parashikohet të mbajë mot me diell dhe vranësira, ku mund të ketë ndonjë reshje të izoluar shiu gjatë ditës. Në orët...

243 drunj në nderim të 243 të vrarëve në Krushë të Madhe

Shpimi i tokës duket jo i lehtë. Megjithatë në të po vendoset një dru dekorativ. Në parkun para shkollës fillore “Bajram Curri” në Krushë të Madhe...

Lajmet e Fundit