Presidenti i ri i organit qeverisës të futbollit evropian u ul në një karrige në zyrën e tij në Zvicër, hodhi një vështrim nga liqeni i Gjenevës dhe këmbënguli se nuk do të ishte atje aq gjatë sa të ndihej rehat.
Ishte viti 2017, futbolli ende po dilte nga skandali i tij më i madh dhe Aleksander Ceferin, vetëm pak muaj në presidencën e tij, ishte i qartë.
Sporti, tha ai, nuk mund të pranonte më liderë që ndiheshin aq të rehatshëm me veshjet e pushtetit dhe luksit.
Ai nuk do të ishte si ata, premtoi.
Nëse do të kishte fatin të fitonte edhe dy mandate të plota katërvjeçare të lejuara nga rregullat, mirë.
Por kjo do të ishte. Ceferin nuk kishte asnjë interes të ishte president i përjetshëm.
Më pak se një dekadë më vonë, Ceferin mund të ketë ndryshuar mendim.
Me nxitjen e tij, trupa e futbollit që ai drejton, UEFA, do të votojë javën e ardhshme për një sërë ndryshimesh, që përfshijnë një masë që do t’i lejonte Ceferin të qëndrojë në presidencën e një prej organizatave më të pasura sportive në botë për vite më tej nga data e përfundimit që ai premtoi dikur.
Ai nuk është i vetmi lider i futur nga skandali i dikujt tjetër që tani kërkon të forcojë qëndrimin e tij në një punë të fuqishme.
Një zgjatje e ngjashme e kufijve të mandatit tashmë është miratuar në heshtje nga organi qeverisës global i futbollit, FIFA, duke siguruar që presidenti i saj, Gianni Infantino, të ketë të drejtë për një mandat shtesë katër-vjeçar në një punë që i pagoi rreth 4.5 milionë dollarë dhe shpërblime në 2022.
Në Komitetin Olimpik Ndërkombëtar, mbështetësit e presidentit me mandat të kufizuar, Thomas Bach, propozuan kohët e fundit që statuti i organizatës të ndryshohej në mënyrë që ai të mund të qëndrojë edhe për katër vjet të tjera.
Bach, i cili nuk e hodhi poshtë idenë, i njeh ato rregulla si çdokush.
Ashtu si Infantino, ai është një avokat që ndihmoi në hartimin e reformave pas skandalit të organizatës së tij – duke përfshirë futjen e kufijve të mandatit – përpara se të ngrihej në detyrën e lartë.
Ekspertët e qeverisjes sportive, megjithatë, janë të shqetësuar nga trendi, pasi udhëheqësit aktualë kishin për detyrë të drejtonin organizatat e tyre nga një e kaluar e rrënuar nga skandalet.
Ata thonë se reformat si kufizimet e mandatit, të lindura nga ato skandale, ia vlen të mbrohen për të parandaluar një përqendrim të pushtetit në duart e një grupi të vogël drejtuesish që drejtojnë sporte popullore dhe fitimprurëse që gëzojnë miliona në mbarë botën.
Dobësimi ose eliminimi i tyre, paralajmëruan ekspertët, është një lëvizje drejtpërsëdrejti nga liderët botërorë dhe autokratët aq të fuqishëm sa ata mund të zgjedhin të qëndrojnë në kontroll për aq kohë sa dëshirojnë.
“Pasi njerëzit janë në pushtet, ata nuk duan të largohen”, tha Alex Phillips, ish-kreu i qeverisjes dhe pajtueshmërisë në UEFA.
Megjithatë, kur ndryshimi i kufijve të afateve votohet nga 55 shoqatat kombëtare të UEFA-s në takimin e saj vjetor në Paris të enjten, edhe kritikët më të ashpër të Ceferin presin që ai të marrë atë që dëshiron.
Si rezultat, thonë ata, shefat ekzekutivë po bëhen po aq të vështirë për t’u larguar nga puna sa edhe paraardhësit e tyre të korruptuar.
Nuk ka pasur zgjedhje presidenciale të kontestuara në FIFA, UEFA ose ndonjë nga organet e tjera drejtuese rajonale të futbollit – ose në I.O.C. — që kur liderët e tyre aktualë morën detyrën gati një dekadë më parë.
“Sa më gjatë të qëndrojnë, aq më të fuqishëm bëhen”, tha Phillips, “kështu që aq më shumë ka gjasa që ata të ndryshojnë rregullat pa kundërshtim”.
Shumë prej tyre, shtoi ai, tani “besojnë sinqerisht se janë të pazëvendësueshëm”.
Ceferin, 56 vjeç, ishte në shumë mënyra një president i rastësishëm i UEFA-s.
Ngritja e tij erdhi vetëm pas një skandali korrupsioni që zbuloi vite të tëra ryshfeti, blerje votash dhe marrëveshje të fshehta në futboll.
Rasti çoi në rrëzimin e disa prej udhëheqësve më jetëgjatë të sportit, duke shkatërruar perandoritë dhe duke krijuar hapësirë për fytyra të freskëta.
Si lideri pak i njohur i federatës së futbollit të Sllovenisë, Ceferin dukej një shkëputje e pastër nga e kaluara problematike.
Me një rrip të zi në karate, Ceferin menaxhoi organizatën përmes pandemisë së coronavirusit dhe mundi një propozim për një superligë evropiane që përbënte një kërcënim ekzistencial për fituesin më të madh të parave të UEFA-s, Champions League.
Gjatë gjithë asaj kohe, falë zyrës, ai ka fërkuar supet me liderët botërorë dhe disa nga sportistët më të njohur të sportit.
Ashtu si Ceferin, Infantino dhe Bach gëzojnë gjithashtu një shkallë kontrolli mbi organizatat e tyre që i izolon ata nga sfidat, sipas Stephen Weatherill, një ekspert i qeverisjes sportive dhe ish-profesor i së drejtës evropiane në Universitetin e Oksfordit.
Federatat kombëtare, theksoi profesori Weatherill, mbështeten në marrëdhëniet me organet qeverisëse ndërkombëtare – dhe drejtuesit e tyre – për ndihmën vjetore buxhetore dhe aksesin në të drejtat e pritjes për ngjarje fitimprurëse.
Një udhëheqës i fortë që kultivon ato marrëdhënie dhe atë ndjenjë varësie, mund të përdorë fuqinë e detyrës në avantazhin e tyre.
“Kufijtë e mandatit sigurojnë që drejtuesit e sportit të mos qëndrojnë shumë gjatë në pozicionin e tyre”, tha Phillips.
“Historia ka treguar vazhdimisht se, sa më gjatë të qëndrojnë, aq më shumë përqendrohen në qëndrimin në pushtet, ose në ndjekjen e interesave personale, në vend që të zhvillojnë sportin e tyre”.
Marrë nga “New York Times”, përshtatur për Albanian Post