David Cameron

shekspir_1400-vjetori i vdekjes së Ulliam Shekspir nuk është vetëm një mundësi për të përkujtuar një nga autorët më të mëdhenj të të gjitha kohërave. Është një moment për të kremtuar ndikimin e jashtëzakonshëm dhe të vazhdueshëm të një njeriu, i cili- duke huazuar përshkrimin e vetë autorit për Jul Cezarin – “shaloi botën ngushtë si një kolos”.

Trashëgimia Shekspirit është e pashoqe: veprat e tij janë përkthyer në më shumë se 100 gjuhë dhe studiohen nga gjysma e nxënësve të botës. Një prej bashkëkohësve të tij, Ben Jonson, ka thënë: “Shekspiri nuk është i një kohe, por ai është për tërë epokat”. Ai jeton sot në gjuhën, kulturën dhe shoqërinë tonë dhe përmes ndikimit të tij jetëgjatë në arsimin tonë.

Shekspiri luajti një rol vendimtar në formësimin e anglishtes moderne duke ndihmuar që ajo të bëhet gjuhë e botës. Fjalori i parë i madh i përpiluar nga Samuel Johnson u bazua te Shekspiri më shumë se te çdo shkrimtar tjetër. Tre mijë fjalë dhe fraza të reja të gjitha për herë të parë u shfaqën në shtyp në dramat e Shekspirit. Mbaj mend nga fëmijëria ime sa prej tyre janë hasur për herë të parë në “Henri V”. Fjalë të tilla si shkurajoj, zhvesh, varësi, i palëvizshëm dhe fraza të tilla si “bëje si burrat”, “grup vëllezërish”” dhe “zemra e artë“, – të gjitha kanë hyrë sot në gjuhën tonë pa qenë nevoja t’ju referohemi kontekstit të tyre origjinal. Shekspiri është gjithashtu nismëtar inovativ i formave dhe strukturave gramatikore – duke përfshirë edhe vargjet pa rimë, superlativa dhe bashkimin e fjalëve ekzistuese për të bërë fjalë të reja, si për shembull: i përgjakur, – ndërsa epërsia e dramave të tij gjithashtu kanë bërë shumë për të standardizuar drejtshkrimin dhe gramatikën.

Ndikimi i Shekspirit është ndier akoma më përtej gjuhës sonë. Fjalët, subjektet dhe personazhet e tij vazhdojnë të frymëzojnë kulturën tonë dhe shoqërinë e gjerë. Teksa Nelson Mandela, qëndronte i burgosur në Robben Island, ai shpesh citonte pjesë nga Jul Cezari “Frikacakët vdesin shumë herë përpara se t’ju vijë vdekja; trimi e përjeton vdekjen vetëm një herë”. Ndërsa poema e Kate Tempest “Shekspiri im” kap praninë e përjetshme të Shekspirit; ajo shkruan se Shekspiri “… është në çdo dashnor që ndonjëherë ka qëndruar i vetmuar nën dritare … në çdo fjalë të pëshpëritur xhelozie dhe çdo shpirt që nuk gjen prehje. “Ndikimi i Shekspirit është kudo, nga Dikens te Gëte, Çajkovski, Verdi dhe Brahms; nga West Side Story deri te “Çarku i miut” i Agata Kristit, titull i frymëzuar nga Hamleti, shfaqja teatrale që ka qëndruar më gjatë në skenë në Uest End të Londrës. Veprat e tij origjinale vazhdojnë të argëtojnë miliona persona si në sallat e shkollave ashtu edhe ata që prisnin në radhët e gjata për bileta të minutës së fundit për të parë Benedict Cumberbatch në rolin e Hamletit në Barbikan të Londrës vitin e kaluar.

Por ndoshta një nga trashëgimitë më të mrekullueshme të Shekspirit është kapaciteti i tij për të edukuar. Siç shohim nga puna gjithëpërfshirëse e Trupës Mbretërore të Shekspirit dhe trupës “Globe, dhe nga ndikimi i organizatave bamirëse britanike si Festivali i Shkollave të Shekspirit, studimi dhe interpretimi i veprave të tij mund të ndihmojë në përmirësimin e shkrimit dhe këndimit, rritjen e vetëbesimin dhe të rezultateve arsimore.

Raporti i Fan Nolit me Konicën nuk ka qenë thjesht një raport i dy miqve, por mbarte brenda një shqetësim kombëtar. Ata janë projektuesit e parë të mendimit dhe prozës moderne shqipe. Në 134- vjetorin e lindjes së Nolit po botojmë një shënim që ai ka bërë për Konicën…

Nga PESHKOP FAN S. NOLI, PH.D (Doktor në Filozofi)

Fan S. Noli_1Për herë të parë e kam takuar Konicën më 1909. Kjo qe një përvojë që s’do ta harroj kurrë. Ai më kishte shkruar nga Londra se do të vinte në Boston i veshur me kostum kombëtar shqiptar. Qëllimi i tij ishte që ta nxirrnin të fotografuar në gazeta dhe kështu të popullarizohej çështja kombëtare shqiptare, e cila ka qenë pasioni i tërë jetës së tij. Unë u zura në befasi. Në atë kohë, si prift ortodoks i stilit të vjetër, unë mbaja një rasë të zezë të gjatë, të cilën fëmijët e Bostonit nuk e vlerësonin shumë. Nuk e përshkruaj dot gëzimin e fëmijëve kur më panë duke shkuar rrugës me një burrë të veshur me fustanellë. Megjithëse deri atëherë nuk kisha parë fustanellë shqiptare, e merrja me mend se do të ishte diçka e ngjashme me fustanella-n greke, me fjalë të tjera diçka si ai fundi që mbajnë balerinat. Unë isha i shkurtër dhe rrondokop, Konica ishte i gjatë dhe i hollë; kështu që dukeshim si Don Kishoti me Sanço Pançon, të ikur nga ndonjë cirk. Sa u çudita kur pashë se fëmijët e Bostonit e harruan farerason time dhe zunë të admirojnë Konicën. Faik KonicaAtëherë e kuptova se fustanella shqiptare nuk ishte ajo fustanella qesharake greke, por diçka e ngjashme me killtin skocez dhe që i rrinte shumë bukur një burri të hijshëm si Konica. Rastësisht lexuesi do të ndeshet në librat e Konicës në vëzhgime për ndryshimin ndërmjet kostumit shqiptar dhe atij grek. Në të vërtetë, grekët e kanë marrë atë nga shqiptarët, por ata u përpoqën ta stërhollojnë dhe e bënë tepër femëror. Kostumi nuk qe gjëja e vetme që më çuditi tek Konica. Unë mbeta pa mend kur filloi të më fliste për gjërat më të ndryshme. Ishte njeri me kulturë të gjerë. Gijom Apolineri (Apollinaire), një shkrimtar frëng mik i Konicës, e quante këtë “një enciklopedi ambulante” dhe që e fliste frëngjishten si një frëng. Një shkrimtar tjetër frëng, Zhyl Lëmetër (Jules Le Maitre) ka shkruar për të “cet étranger qui écrit si bien notre langue” (Ky i huaj që e shkruan aq mirë gjuhën tonë). Si studiues i pasionuar i muzikës, Konica admironte shumë Vagnerin. Ndër punët e para që bëri me mua qe të më njihte me Vagnerin e me muzikën e operave të tij. Me porositë e tij pashë për të parën herë Operën “Parsifal”, kur u luajt në Boston më 1910. Tridhjetë vjet më vonë, në funeralin e Konicës, duke ditur sa shumë e admironte Vagnerin, unë i kërkova organistit që të luante muzikë të Vagnerit nga fillimi deri në fund të funeralit. Ka disa fakte, të cilat shoh se mungojnë në librin e papërfunduar të Konicës, fakte rreth Shqipërisë që i kam dëgjuar nga vetë goja e Konicës. Për shembull Konica flet për krenarinë e malësorëve shqiptarë.

Miss Durham, e përforcon këtë thënie në librin e vet “Brenga e Ballkanit”. Kur përshkruan ndarjen e ndihmave në Maqedoni në dhjetëvjeçarin e parë të shekullit të njëzetë, ajo tregon si e rrethonin gratë fshatare ditë e natë për t’i kërkuar ndihma ushqimore dhe veshmbathje. Ato vendoseshin rreth e rrotull shtëpisë së saj dhe nuk pranonin të largoheshin pa marrë ndonjë send. Edhe kur ajo u thoshte se s’kishte çfarë t’u jepte, ato nuk luanin nga vendi. Kur erdhi në Shqipëri, miss Durham priste t’i ngjante edhe këtu e njëjta histori. Për çudi të saj, askush nuk iu afrua t’i kërkonte ndihmë. Konica përmend edhe faktin se miss Durham ishte një admiruese e gruas shqiptare si amvisë. Ajo ishte e mendimit se vetëm amvisa gjermane mund të krahasohej me të për pastërti. Miss Durhami kishte të drejtë. Vetëm pasi viziton banesat e shqiptarëve në Shtetet e Bashkuara, njeriu mund të kuptojë menjëherë ndryshimin në mes të amvisës shqiptare dhe shumë të tjerave fqinje joshqiptare. Një çështje është lënë jashtë nga Konica; shpifja që u bëjnë atyre fqinjët ballkanas dhe italianët, kur i quajnë mizorë dhe të egër. Miss Durham na thotë se kjo nuk është e vërtetë.

Ndërsa ajo kishte takuar fshatarë sicilianë që rrihnin pa mëshirë kuajt e gomarët, nuk kishte parë ndonjë shqiptar duke rrahur kafshën e vet. Këtë gjë e kam vënë re unë vetë, kur udhëtoja hipur në kalë nëpër Shqipëri. Kur arrinim te ndonjë kalim i vështirë, duhej të zbrisnim dhe të zotët përdornin fjalë të buta inkurajuese me kafshët, si për shembull: “Jepi vëllaçko! Hajde, bir! Mos u mërzit! Jepi edhe pak!” Një shpifje tjetër, e përhapur nga fqinjët tanë, është ajo që i akuzon shqiptarët si njerëz që nuk respektojnë ligjin. Në të vërtetë është e kundërta. Shqiptarët e respektojnë ligjin më shumë se çdo fqinj i tyre. Këtë e dëshmojnë edhe statistikat që jepen nga qendrat e policisë në ato qytete ku banojnë shqiptarë.

Përvoja e gjatë më ka bindur se shqiptarët e respektojnë ligjin në Shqipëri, po ashtu si dhe në Shtetet e Bashkuara. Por kur fqinjët e Shqipërisë duan të cenojnë integritetin e këtij vendi, atëherë fillojnë t’i akuzojnë shqiptarët si njerëz që nuk njohin ligjet. Kur përshkruan bukuritë natyrore të Shqipërisë, Konica përmend shumë turistë të huaj që e kanë admiruar këtë vend. Një emër që s’e ka kujtuar është romancieri, dramaturgu dhe kritiku frëng me famë Romen Rolan (Romain Rolland), i cili në një libër të vet bën fjalë për “kodrat e bukura të Shqipërisë”. Unë vetë i kam admiruar ato nga maja e malit të Tomorit dhe nga kështjella e Krujës, kryeqyteti i vjetër i Skënderbeut. Kurrë ndonjëherë s’kam parë gjë më të bukur në jetën time. Shumë gjëra mund t’i shtoheshin kapitullit të Konicës për cilësitë luftarake të shqiptarëve. Për shembull, mjeshtëria e shqiptarëve si kalorës, ishte bërë proverbiale në mbarë Europën pas vdekjes së Skënderbeut. Mbretërit më të fuqishëm të Italisë, të Francës dhe të Britanisë së Madhe, e kishin zakon të rekrutonin shqiptarë për kalorësinë e lehtë të ushtrive të tyre. Vetë Konica më tregonte se në shekullin e gjashtëmbëdhjetë, kur një francez donte të lavdëronte një kalorës, i thoshte: “il chevauche comme un albanais” (i rri kalit si shqiptar). Kemi shumë dokumente që bëjnë fjalë për mjeshtërinë e shqiptarëve si kalorës dhe tregojnë si e shpëtoi Skënderbeu mbretërinë e Napolit me kalorësinë e vet të lehtë. Sipas dëshmive të historianëve bashkëkohës, Ferdinandi e humbi luftën, kur e braktisën feudalët, të cilët u bashkuan me Rene d’ Anzhunë (d’ Anjou), rivalin e tij francez dhe pretenduesin për fronin e Napolit. Dihet mirë se ushtritë mercenare të Rilindjes nuk zhvillonin ndonjëherë luftë të vërtetë në mes tyre. Ata nuk i shqetësonte lavdia ushtarake, por rroga që merrnin. Zakonisht krijohej një komision, me përfaqësues nga të dy palët kundërshtare, që vendoste kujt i duhej dhënë fitorja.

Për shembull, kur njëra nga ushtritë ndërluftuese ishte shumë më e madhe në numër, shpallej fituese pa e çuar punën më gjatë. Në rastin kur të dy ushtritë ishin të barabarta si numër dhe komisioni nuk e përcaktonte dot fitimtarin, atëherë organizohej një luftim përfaqe (fiktiv), në të cilin nuk vritej njeri, me përjashtim të ndonjë rasti aksidental. Manovra vazhdonte aq kohë sa i duhej komisionit për të marrë një vendim. Diçka e tillë pat ngjarë edhe atëherë kur Skënderbeu u hodh në Itali me kalorësit e vet të lehtë. Komandantët e ushtrive ndërluftuese, konti Piçinino dhe Skënderbeu organizuan një luftim të tillë sa për faqe, në mënyrë të atillë që të kuptohej cila ushtri kishte më tepër shans të fitonte luftën. Dy detashmente të zgjedhura nga ushtritë shqiptare dhe italiane u rreshtuan në fushë të betejës për të treguar para të gjithëve aftësinë e tyre si kalorës dhe si luftëtarë trima. Shqiptarët e fituan garën e me aq puna mori fund. Italianët asnjëherë tjetër nuk i dolën më përballë epërsisë së kalorësisë shqiptare. Natyrisht, me turqit ishin punët ndryshe. Me ata Skënderbeut iu desh të bënte luftëra të vërteta dhe të korrte fitore reale. Turqit nuk i trembeshin përballimit të forcës.

Skënderbeu ka qenë, pa dyshim, një komandant i madh dhe meriton të çmohet lart për kryqëzatën e tij heroike kundër turqve, por s’duhet harruar se edhe ushtarët e tij kanë pjesë në këto merita. Kryengritja shqiptare e viteve 1910-1912 kundër turqve ka treguar se luftëtarët e çetave shqiptare e kishin ruajtur guximin dhe trimërinë e kohës së Skënderbeut. Ata i mundën turqit pa ndihmën e askujt, marshuan deri në Selanik dhe e detyruan qeverinë turke t’u jepte autonominë. Disa muaj më vonë u desh bashkimi i të gjitha shteteve ballkanike për të mundur po ata turq. Në vitin 1920 u përsërit edhe një herë e njëjta histori. Shqipërinë e kërcënonte copëtimi. Italianët kishin pushtuar Vlorën me rrethinat e saj jugore deri poshtë në Gjirokastër. Fqinjët e tjerë kërkonin dhe ata pjesën e tyre, duke u mbështetur në traktatin e fshehtë të Londrës të vitit 1915. Vetëm një zë u ngrit atëherë për të protestuar, zëri i presidentit Vilson. Kaq mjaftonte për të ngritur peshë kombin. Të parët u ngritën malësorët shqiptarë të bregdetit jugor. Atyre u vajtën pas të tjerët. Brenda pak muajve italianët u hodhën në det dhe u detyruan të lëshonin Vlorën me rrethinat e saj. Njëzet vjet më vonë, në vitin 1940, grekët, megjithëse shtatë herë më të shumtë në numër, nuk e përsëritën dot këtë veprim. E pra ata ishin të ndihmuar nga flota detare britanike, e cila i pengonte italianët në dërgimin e përforcimeve.

Tani pak fjalë në lidhje me vendin që zë Konica në historinë e re të Shqipërisë. Si mysliman dhe me prejardhje nga një familje e vjetër aristokrate e Shqipërisë së Jugut, Konica i kishte të gjitha rrugët e hapura për të zënë pozitat më të larta në Perandorinë Osmane, ku Shqipëria bënte pjesë që nga vdekja e Skënderbeut. Për shembull, në kohën kur Konica ishte ende i ri, vezir i madh ose kryeministër ishte Ferid Pashai, një shqiptar nga Vlora. Por kjo rrugë për të bërë karrierë nuk e tërhiqte Konicën. Ai mendonte se misioni i tij ishte të luftonte për pavarësinë e Shqipërisë.

Nga viti 1897 deri më 1912, dy ndër pionierët kryesorë të pavarësisë së Shqipërisë kanë qenë Konica dhe Shahin Kolonja, botues të dy revistave shqiptare që dilnin jashtë vendit, “Albania” dhe “Drita”.

Gjatë sundimit otoman, shqiptarët kishin harruar çdo gjë nga e kaluara e tyre e lavdishme e kohës së Skënderbeut. Konica qe ai që rizbuloi dhe popullarizoi Skënderbeun dhe flamurin e tij, shqipen e zezë dykrenare mbi një sfond të kuq. Ky flamur u bë simboli i pavarësisë kombëtare dhe u ngrit më në fund në Vlorë më 1912 nga Ismail Qemali, kur Shqipëria u shpall shtet i pavarur.

Konica mund të quhet si krijues i prozës moderne shqiptare. Kur unë vendosa të përqafoj kryqëzatën për pavarësinë e Shqipërisë, gjëja e parë që më ra në sy qe mungesa e plotë e veprave artistike në letërsinë shqiptare. Por kur shkova në Egjipt më 1903, Spiro Dine, një patriot shqiptar, më dha të lexoja numrat e revistës “Albania” të Konicës, nga viti 1897 deri më 1903. I lexova ato nga fillimi deri në fund dhe atëherë e kuptova se me shkrimet e Konicës e kishim atë që na nevojitej, domethënë një letërsi të mirë shqipe. Për më tepër Konica zbuloi dhe popullarizoi letrarë shqiptarë të tillë si Kristoforidhi, Mitko, Fishta dhe Zako (Çajupi F.L.). Me porositë dhe nën drejtimin e tij unë përktheva disa vepra të Shekspirit, të Ibsenit, të Edgar Allan Poe-s dhe “Don Kishotin” e Servantesit. Të gjithë autorët që erdhën pas Konicës janë pinjojtë e tij, duke përfshirë dhe atë që shkroi këta rreshta.

Ato mund ta shkrijnë zemrën tuaj, t’ju bëjnë të qeshni dhe të harroni gjetjen e një shamie për të fshirë lotët. Nëse jeni duke kërkuar për personin special ose harenë e dashurisë, këto vepra klasike të përhershme dinë si t’ua prekin telat e zemrës. Kështu që, futuni nën batanije, fikni dritat që mund t’ju bezdisin dhe gjejeni veten në rrëfimet më të bukura të dashurisë së të gjitha kohërave.

“Majat e stuhishme”: Çmenduria e madhe e zemrës (Total eclipse of the heart)

Në një nga klasikët më të mëdhenj që kanë thyer zemrën e dhjetëra brezave, në linjat e skenarit “dashuria e humbur mund të kthejë një njeri të mirë në të keq”, romani Emily Bronte na shpie në vendqëndrimin e “Majave të stuhishme” të 1802-shit.

Në këtë histori dashurie të pakohë, personazhi ynë kryesor, Heathcliff, rritet duke u kthyer në mikun më të mirë të motrës së tij të birësuar, Catherine, dashurisë së tij të përjetshme. Por një koment i thënë papritmas dhe i përhapur në të gjithë Majën, ndryshoi korsinë e jetës së tyre përgjithmonë.

Fakte zbavitëse: Balada e fuqishme e Bonnie Tyler 1983 “Total Eclipse of the Heart”, është frymëzuar pikërisht nga “Majat e stuhishme”.

“Anna Karenina”: Dashuria mund të jetë shkatërrimtare

Një nga përzgjedhjet më të shpeshta sipas autorësisë, ky roman i Tolstoit është i përngjashëm me një telenovelë. I vendosur në qarqet më të larta të shoqërisë ruse, Anna Karenina viziton vëllain e saj Stiva në Moskë për ta ndihmuar të shpëtojë martesën e tij. Teksa gjendej atje, ajo dashurohet me kontin Vronsky. Një grua e martuar, Karenina lufton me dëshirat e saj derisa ato e pushtojnë tërësisht. Ajo largohet nga bashkëshorti i saj, gjenerali Aleksei. Pas mohimit të së drejtës për divorc, Anna vazhdon të gjithë jetën e saj duke kërkuar pranimin e kësaj marrëdhënieje. Kur njolla e jetës së saj dashurore bëhet shumë e madhe, Anna lë Vronsky në inat dhe … Epo, nëse nuk e keni lexuar ende, bëjeni! Ne nuk do të japim asnjë fund zemërthyes këtu.

Fakte zbavitëse: “Anna Karenina” u bë një nga bestsellerët më të mirë të të gjitha kohërave në 2004-n, pasi Oprah e vendosi atë në listën e të preferuarve.

“Romeo dhe Xhuljeta”: Ku është arti, Romeo?

Në një nga veprat më të njohura të Uilliam Shekspirit, kjo romancë e “dashnorëve në yje” është treguar dhe interpretuar nëpër kohë (që nga filmi klasik “West Side Story” në të mirënjohurin Romeo dhe Xhuljeta). Një histori që mund të lidhë të gjithë të dashuruarit, Romeo dhe Xhuljeta fokusohet në tragjeditë që shoqërojnë humbjen e dashurisë së vërtetë. Të dashurit Romeo Montague dhe Juliet Capulet, dy nga klanet më të famshme të letërsisë, vinin nga anët e kundërta të Veronës dhe mosdakordësia e familjeve mbi dashurinë e tyre shpie në vetëflijim.

Fakte zbavitëse: Në lojën e famshme kompjuterike “The Sims 2?, ndodhet një lagje me emrin Veronaville, në të cilën dy personazhet Romeo Monty dhe Juliette Capp bien në dashuri.

“Kazablanka”: Luaje përsëri, Sam

I famshëm nga loja fantastike e Humphrey Bogart dhe Ingrid Bergman, kjo histori dashurie, fillimisht nga një dramë e Murray Burnett, është kthyer në një skenar kinematografik nga skenaristët vëllezër Julius e Philip Epstein dhe miku i tyre Howard Koch. Në këtë narracion, amerikani Rick Blaine është pronar i klubit të lojërave të fatit “Rick’s Cafe Americain” në qytetin maroken të Kazablankës. Me ngjarje të zhvilluara gjatë Luftës së Dytë Botërore, Rick është një njeri i ashpër pas tradhtisë së të dashurës Ilsa Lund. Kur ajo kthehet sërish papritmas në jetën e tij, me bashkëshortin, Rick i duhet të përballet me lëndimet e së shkuarës.

Fakte zbavitëse: Në një sondazh të 2005-s nga Instituti Amerikan i Filmit, citimi nga filmi “Kazablanka”: “Ja ku po të shoh, zemra” u rankua e pesta nga skenat më të rëndësishme të historisë së kinemasë. Së bashku me të, edhe gjashtë skena të tjera nga ky film janë rankuar në 100 më të mirat.

“Ëndrra e një nate vere”: Ëndërro një ëndërr të vogël

Një komedi romantike nga Uilliam Shekspir, e vendosur në Athinën kur duka Tezeus bën plane për një festival të madh në nder të martesës së tij. Përgjatë kësaj kohe, vajza e Tezeusit, Hermia, refuzon të martohet me të fejuarin e saj pas dashurisë dhe përkushtimit për Lisandin. Kundër dëshirave të babait të saj, ajo ia mbath duke u fshehur në pyll dhe … gjeje pak, kush ishte atje në të njëjtën kohë? … E gjithë historia na paraqet trekëndëshin e një dashurie të re me një fund surprizues!

Fakte zbavitëse: Më 1989-n, në filmin e famshëm “Shoqëria e poetëve të vdekur”, personazhi kryesor Neil Perry (i luajtur nga Robert Sean Leonard), është bërë pjesë e kastit pikërisht nga roli i Puck që po luante në një shfaqje ndërqytetëse tek “Ëndrra e një nate vere”.

“Doktor Zhivago”: Djali takon vajzën

Ky roman rus, fitues i çmimit “Nobel” nga Boris Pasternak, është klasiku i kahershëm i historisë së dashurisë së një burri për dy gra. Yuri Zhivago është doktor dhe poet në Revolucionin Rus të 1917-s. I martuar me aristokraten Tonia, ai dashurohet me infermieren Lara. I vendosur në periudhën e luftës, ky trekëndësh i dashurisë së Zhivago bëhet pre e një ndërthurjeje fatesh dhe kthehet në një sfond protagonisti luftarak kundrejt një zemre të brishtë.

Fakte zbavitëse: Versioni i parë filmik i “Doktor Zhivago” ka qenë një version i konceptuar për serial televiziv në Brazil më 1959-n.

“Ndjesi dhe ndjeshmëri”: Motra dhe shoqe të shpirtit

Një tjetër klasik i 1811-s nga Jane Austen, kjo histori dashurie rrotullohet rreth motrave Dashwood – Elinor dhe Marianne. Me ndarjen nga jeta të babait të tyre, ato humbin pronën e familjes dhe kushtëzohen në një jetë të varfër. Historia ndjek motrat teksa ato largohen në distancë, por jo në dashurinë shpirtërore dhe romanticitetin që i karakterizon.

Fakte zbavitëse: Në një version të ri nga Ang Lee më 1995-n të “Ndjenja dhe ndjeshmëri”, gjashtë aktorë kanë qenë gjithashtu protagonistë të filmave të Harry Potter: Emma Thompson (Sybil Trelawney), Alan Rickman (Severus Snape), Gemma Jones (Madam Pomfrey), Robert Hardy (Cornelius Fudge), Elizabeth Spriggs (The Fat Lady) dhe Imelda Staunton (Dolores Umbridge).

“Liaisons i rrezikshëm”: Rreziku i Liaisons është një roman i kompozuar me letra

Ky roman klasik i shek. XVIII, nga Pierre Choderlos de Laclos është padyshim historia më e errët e zilisë, etjes për pushtet, mashtrimit dhe romancës. Me aktorë protagonistë Markezën de Merteuil, që kërkon që partneri i saj Vikomti de Valmont, të joshë vajzën e vogël të kushërirës së saj. Ndërkohë, e reja Cecile është e turbulluar nga profesori i saj, Kavalier Danceny. Histori dashurie, mashtrimi dhe gënjeshtre shpërfaqen në këtë histori.

Fakte zbavitëse: Filmi kult i 1999-s, “Qëllime djallëzore”, është një përshtatje moderne e romanit “Liaisons i rrezikshëm”.

Krenari dhe paragjykime: Një lojë në letërsi e maces dhe miut, e njohur botërisht si romani më i famshëm i Jane Austen

Charles Bingley është një i ri në qytezë dhe jeton në një pronë me motrat dhe mikun e tij të ngushtë Fitzwilliam Darcy. I quajtur si “gjahu” nga të gjitha të rejat beqare të qytezës (për pamjen dhe paratë e tij), Darcy njihet edhe për një person snob. Fqinja Elizabeth Bennet ndihet e poshtëruar nga kjo ego e sëmurë e Darcy teksa afrimi i të dyve në ballo kthen të gjithë faqen e historisë.

Fakte zbavitëse: Libri “Ditari i Bridget Jones” nga Helen Fielding është frymëzuar nga “Krenari dhe paragjykim”.

“Gungaçi i Notre Dame” i Viktor Hygo: Oh Kuazimodo

Novela e Viktor Hygo, vendosur në Paris më 1482-shin, vendos në qendër Katedralen e Notre Dame. Në këtë histori, ku “dashuria e vërtetë vjen nga brendësia”, kërcimtarja rome Esmeralda dashurohet me Kuazimodon e saj, një gungaç zemërmirë, por i deformuar. Me urdhër të Arkidukës Frollo, Kuazimodo përpiqet të rrëmbejë Esmeraldën, por kapet nga rojat. Në gjyq, Kuazimodo poshtërohet nga publiku dhe viktima e tij Esmeralda ndien keqardhje për të. Më pas, Esmeralda procesohet dhe dënohet me vdekje për vrasjen e Foebusit, por në ditën e gjykimit ajo shpëtohet nga vdekja prej Kuazimodos së saj. Por a mund ta kalojë dashuria e vërtetë diferencën e saj me pamjen e tij?

Fakte zbavitëse: Gungaçi i Notre Dame është bërë pjesë e adaptimeve televizive disa herë dhe ka në kast dy Anthony-s për rolet kryesore – Anthony Quinn më 1956-n dhe Anthony Hopkins më 1982-shin. /Politiko.net