Adriano Çelentano, i vetmi këngëtar italian që ka shitur më tepër se 100 milionë albume, është i “dënuar” të mbetet i përjetshëm.

Ai mund të cilësohet si njeriu i historisë së muzikës.

Adriano Çelentano, përveçse një këngëtar i njohur dhe tekstshkrues, është edhe aktor, komedian, regjisor dhe shoumen. Djaloshi i “24 mijë puthjeve” i “Koha shkon”, “Emocioni nuk ka zë” etj., ka mbushur dje plot 78 vjeç. Për shkak të daljeve të tij të pakta publike, të gjithë janë “sy e veshë” nga ai. Kanë qenë të shumta urimet e dedikuara për të nga miqtë, kolegët, të afërmit dhe nga mijëra fansa, të cilët e ndjekin nëpërmjet rrjeteve sociale të dedikuara posaçërisht për të.

Mes urimeve, më i paprituri ishte ai i kolegut të tij, Gianni Morandi, i cili dedikimin për ditëlindje ia shprehu nëpërmjet faqes së tij në “Facebook”, faqe që numëron më shumë se dy milionë fansa. Bashkangjitur me një pikturë të Milo Manara-s, ku këngëtarët paraqiten së bashku, Morandi u shpreh se ai është një nga fansat më të mëdhenj të Çelentanos. “6 janar 2016. Sot është ditëlindja e Adriano Çelentanos. Kam qenë gjithmonë një nga fansat e tij më të mëdhenj dhe ndihem miku i tij. Urime Adriano! Je më i madhi! (Piktura nga Milo Manara)”, tha këngëtari italian, Gianni Morandi.

Çelentano, përveç muzikës së mrekullueshme (teksteve të këngëve kuptimplota), hap shpesh polemika përmes opinioneve që ai ka për politikën, fenomenet sociale etj. Me mbi 70 milionë disqe të shitura, Çelentano vazhdon të mbetet personazhi më i diskutuar italian, i cili pranon se strehëzën më të shtrenjtë ka familjen, gruan Claudia dhe tre fëmijët: Rosita, Giacomo dhe Rosalinda.

Çelentano dhe Mina, album të ri këtë pranverë

Dy artistët e mëdhenj do të bëhen sërish bashkë pas 18 vjetëve që nga triumfi me albumin “Mina Celentano”. Albumi i ri është thënë se do të dalë në pranverën e këtij viti, ndërsa ai do të ketë totalisht këngë të padëgjuara më parë. Artistët, pavarësisht karrierës së gjatë dhe të suksesshme, shohin ende nga e ardhmja, aq sa albumi pritet të shoqërohet me një projekt multimedial, i cili mund të jetë pjesë e një aplikacioni të veçantë. Regjistrimet për albumin e shumëpritur kanë nisur para verës së vitit që shkoi. Sipas mediave italiane, për detaje të tjera, Mina dhe Çelentano kanë preferuar të qëndrojnë të heshtur.

Si nisi karriera e të madhit Çelentano?

Adriano Çelentano lindi më 6 janar 1938 në Milano. Ai është biri i dy prindërve puliezë, të cilët u shpërngulën në Milano, në kërkim të një jete më të mirë. Adoleshenca e gjen atë larg shkollës, i detyruar të bëjë punë të ndryshme për të mbijetuar, ku ai kujton si të preferuar zanatin e orëndreqësit. Megjithatë, ky orëndreqës “i pandreqshëm”, zbulon se kishte talent për muzikë, ndaj dhe për herë të parë debuton në teatrin “Smeraldo”, së bashku me Tony Renis, në një grup muzikor që mbante emrin “Qejflinjtë e ritmit”.

Pas njërës prej shfaqjeve të fillimit, ai takohet me kampionin e muzikës rock-boogie, Bruno Dossena, i cili e fton të marrë pjesë në Festivalin e Rock’n’Roll-it, që zhvillohej në Pallatin e Akullit në Milano. Atje, Adriano Çelentano mori pjesë i shoqëruar nga kompleksi “Rock boys”, ku bënin pjesë artistë që në të ardhmen do të bëheshin emra të mëdhenj të muzikës italiane, si Giorgio Gaber, Enzo Jannacci dhe Luigi Tenco. Megjithëse kishte shumë pjesëmarrës, dukej se i vetmi këngëtar i vërtetë rock ishte ai, “Adriano il Molleggiato” (i përdredhuri) i pari, madje i vetmi në Europë.

Me këngën “Ciao, do të lajmëroj”, ai i shkatërroi krejtësisht konkurrentët e tjerë dhe vetëm pas tri ditësh, nënshkruan kontratën e parë me shtëpinë diskografike milaneze “Saar”, me të cilën prodhon këngët hit “Rip it Up”, “Jaihouse Rock” dhe “Tutti Frutti”. Në vitin 1958, ai është sërish pjesëmarrës në edicionin e dytë të Festivalit të muzikës Rock’n’Roll dhe, për herë të parë shfaqet si figurant në filmin “Të nxituarit”. Data 13 korrik 1959 është dita e Festivalit të Ankonës, ku Çelentano, me këngën “Puthja jote është si një rock”, bëhet fitues dhe njëkohësisht pushtuesi i klasifikimeve muzikore në mbarë Italinë.

Kjo këngë e bën Adriano Çelentanon të njohur, pra erdhi momenti i tij. Në vitin 1960, Çelentano shfaqet në një sekuencë të rëndësishme të filmit të famshëm “Jeta e ëmbël”, të regjisorit Federico Fellini, i cili kërkoi ta kishte me çdo kusht, pasi e pa në skenë duke kënduar “Reddy Teddy”. Një vit më vonë, Adriano niset të kryejë shërbimin ushtarak dhe merr pjesë në Festivalin e Sanremos me këngën “24 mijë puthje”. Nuk fiton, sepse renditet në vendin e dytë, por disku shitet në më shumë se një milion kopje. Adriano në skenë këndoi duke ia kthyer shpinën publikut dhe ky veprim bëri aq bujë, sa u kthye në një çështje që u diskutua edhe në Parlament. Ai është i pari që themeloi një shtëpi diskografike, të quajtur “Clan Celentano”, ku do të prodhonte muzikë për vete dhe për këngëtarë të rinj.

Rikthimin në Sanremo, artisti e bën më 1966-n, me një këngë që për herë të parë ngjiti në skenat muzikore europiane temën e ndotjes urbane. Titulli i saj është “Djaloshi i rrugës Gluck” dhe suksesin ia garantuan një milion e gjysmë kopje të shitura në mbarë botën, ku kënga u përkthye në tetëmbëdhjetë gjuhë. Ambicia artistike e Adrianos nuk mbeti vetëm në mbajtjen e statusit si këngëtari i parë rock’n’roll europian, sepse më 1972-shin del singëlli “Prisencolinensinanciusol”, e para këngë rap në historinë botërore.

Amerikanët, që mbahen si zbulues të kësaj rryme, e sollën këngën e tyre të parë në tregun muzikor, vetëm dhjetë vite më pas. Artisti ka pasur gjatë gjithë karrierës dashurinë e pandarë të publikut, por në vitin 1974, pas daljes në kinema të filmit “Yuppi Du”, i shkruar, drejtuar, interpretuar dhe prodhuar nga vetë Çelentano, kritikët e kinemasë thirrën njëzëri: “Ka lindur një Charlie Chaplin i ri!”. Periudha nga viti 1975 deri më 1985-n sjell për Adriano Çelentanon intensitet të pazakontë në aktivitetin si aktor. Filmat e tij janë të parët në historinë e kinemasë italiane, që sjellin të ardhura deri në dhjetë milionë euro. Fillimi i viteve ‘90 e gjen Çelentanon duke projektuar suksese të tilla, si “Mbreti i injorantëve”, “Erdhën njerëzit”.

Një bum artistik i publikut dhe i kritikës, ishte albumi që ai dhe Mina nxorën në treg në vitin 1998, me titullin “Mina & Celentano”. Më 2000-shin del një tjetër album, “Dal rrallë dhe nuk flas shumë”. I tërhequr në jetën familjare, artisti vendos që pas dy vjetësh të risjellë një CD me titull “Përgjithmonë”. Ndërsa provokimi i fundit në daljet televizive “alla Çelentano” titullohet “Situata e motrës sime, nuk është e mirë”. Më 23 nëntor 2007, këngëtari publikon “Fli e dashur, situata nuk është e mirë”, album që ka në kopertinën e tij një pamje të Adrianos si boksier. Ndërkohë që në vitin 2012 ndodhi ajo që pritej. Ai merr pjesë në Sanremo dhe Çelentanos iu plotësua kërkesa për të pasur 50 minuta të veta nga shou i natës së parë në këtë festival dhe duke qenë kështu lajmi i parë në të gjitha mediat. Ndonëse është 78 vjeç, ai vazhdon të mbetet një ndër idhujt e muzikës italiane, i cilësuar si miti i historisë muzikore.

Dashuria e këngëtarit dhe aktorit të famshëm

Adriano Çelentano i vërtetë është Klaudia Mori. Vetëm një femër strikte si Klaudia Mori mund të drejtojë, mbrojë dhe të dashurojë një vullkan si Adriano Çelentano. Klaudia, aktore dhe këngëtare nga Roma, e takoi Çelentanon në sheshxhirimin e filmit “Një tip i çuditshëm” dhe që nga ai moment, ata janë çifti më solid në shoubizin italian. Martesa e tyre u bë shumë sekrete në vitin 1964. Kjo lidhje u solli atyre tre fëmijë: Rosita-n më 1965-n, Giacomo-n më 1966-n dhe Rosalinda-n më 1968-n. Jeta në çift e Adrianos dhe Klaudias ka rrjedhur e qetë dhe shumë e rezervuar për publikun. /Shqip

David Cameron

shekspir_1400-vjetori i vdekjes së Ulliam Shekspir nuk është vetëm një mundësi për të përkujtuar një nga autorët më të mëdhenj të të gjitha kohërave. Është një moment për të kremtuar ndikimin e jashtëzakonshëm dhe të vazhdueshëm të një njeriu, i cili- duke huazuar përshkrimin e vetë autorit për Jul Cezarin – “shaloi botën ngushtë si një kolos”.

Trashëgimia Shekspirit është e pashoqe: veprat e tij janë përkthyer në më shumë se 100 gjuhë dhe studiohen nga gjysma e nxënësve të botës. Një prej bashkëkohësve të tij, Ben Jonson, ka thënë: “Shekspiri nuk është i një kohe, por ai është për tërë epokat”. Ai jeton sot në gjuhën, kulturën dhe shoqërinë tonë dhe përmes ndikimit të tij jetëgjatë në arsimin tonë.

Shekspiri luajti një rol vendimtar në formësimin e anglishtes moderne duke ndihmuar që ajo të bëhet gjuhë e botës. Fjalori i parë i madh i përpiluar nga Samuel Johnson u bazua te Shekspiri më shumë se te çdo shkrimtar tjetër. Tre mijë fjalë dhe fraza të reja të gjitha për herë të parë u shfaqën në shtyp në dramat e Shekspirit. Mbaj mend nga fëmijëria ime sa prej tyre janë hasur për herë të parë në “Henri V”. Fjalë të tilla si shkurajoj, zhvesh, varësi, i palëvizshëm dhe fraza të tilla si “bëje si burrat”, “grup vëllezërish”” dhe “zemra e artë“, – të gjitha kanë hyrë sot në gjuhën tonë pa qenë nevoja t’ju referohemi kontekstit të tyre origjinal. Shekspiri është gjithashtu nismëtar inovativ i formave dhe strukturave gramatikore – duke përfshirë edhe vargjet pa rimë, superlativa dhe bashkimin e fjalëve ekzistuese për të bërë fjalë të reja, si për shembull: i përgjakur, – ndërsa epërsia e dramave të tij gjithashtu kanë bërë shumë për të standardizuar drejtshkrimin dhe gramatikën.

Ndikimi i Shekspirit është ndier akoma më përtej gjuhës sonë. Fjalët, subjektet dhe personazhet e tij vazhdojnë të frymëzojnë kulturën tonë dhe shoqërinë e gjerë. Teksa Nelson Mandela, qëndronte i burgosur në Robben Island, ai shpesh citonte pjesë nga Jul Cezari “Frikacakët vdesin shumë herë përpara se t’ju vijë vdekja; trimi e përjeton vdekjen vetëm një herë”. Ndërsa poema e Kate Tempest “Shekspiri im” kap praninë e përjetshme të Shekspirit; ajo shkruan se Shekspiri “… është në çdo dashnor që ndonjëherë ka qëndruar i vetmuar nën dritare … në çdo fjalë të pëshpëritur xhelozie dhe çdo shpirt që nuk gjen prehje. “Ndikimi i Shekspirit është kudo, nga Dikens te Gëte, Çajkovski, Verdi dhe Brahms; nga West Side Story deri te “Çarku i miut” i Agata Kristit, titull i frymëzuar nga Hamleti, shfaqja teatrale që ka qëndruar më gjatë në skenë në Uest End të Londrës. Veprat e tij origjinale vazhdojnë të argëtojnë miliona persona si në sallat e shkollave ashtu edhe ata që prisnin në radhët e gjata për bileta të minutës së fundit për të parë Benedict Cumberbatch në rolin e Hamletit në Barbikan të Londrës vitin e kaluar.

Por ndoshta një nga trashëgimitë më të mrekullueshme të Shekspirit është kapaciteti i tij për të edukuar. Siç shohim nga puna gjithëpërfshirëse e Trupës Mbretërore të Shekspirit dhe trupës “Globe, dhe nga ndikimi i organizatave bamirëse britanike si Festivali i Shkollave të Shekspirit, studimi dhe interpretimi i veprave të tij mund të ndihmojë në përmirësimin e shkrimit dhe këndimit, rritjen e vetëbesimin dhe të rezultateve arsimore.

Raporti i Fan Nolit me Konicën nuk ka qenë thjesht një raport i dy miqve, por mbarte brenda një shqetësim kombëtar. Ata janë projektuesit e parë të mendimit dhe prozës moderne shqipe. Në 134- vjetorin e lindjes së Nolit po botojmë një shënim që ai ka bërë për Konicën…

Nga PESHKOP FAN S. NOLI, PH.D (Doktor në Filozofi)

Fan S. Noli_1Për herë të parë e kam takuar Konicën më 1909. Kjo qe një përvojë që s’do ta harroj kurrë. Ai më kishte shkruar nga Londra se do të vinte në Boston i veshur me kostum kombëtar shqiptar. Qëllimi i tij ishte që ta nxirrnin të fotografuar në gazeta dhe kështu të popullarizohej çështja kombëtare shqiptare, e cila ka qenë pasioni i tërë jetës së tij. Unë u zura në befasi. Në atë kohë, si prift ortodoks i stilit të vjetër, unë mbaja një rasë të zezë të gjatë, të cilën fëmijët e Bostonit nuk e vlerësonin shumë. Nuk e përshkruaj dot gëzimin e fëmijëve kur më panë duke shkuar rrugës me një burrë të veshur me fustanellë. Megjithëse deri atëherë nuk kisha parë fustanellë shqiptare, e merrja me mend se do të ishte diçka e ngjashme me fustanella-n greke, me fjalë të tjera diçka si ai fundi që mbajnë balerinat. Unë isha i shkurtër dhe rrondokop, Konica ishte i gjatë dhe i hollë; kështu që dukeshim si Don Kishoti me Sanço Pançon, të ikur nga ndonjë cirk. Sa u çudita kur pashë se fëmijët e Bostonit e harruan farerason time dhe zunë të admirojnë Konicën. Faik KonicaAtëherë e kuptova se fustanella shqiptare nuk ishte ajo fustanella qesharake greke, por diçka e ngjashme me killtin skocez dhe që i rrinte shumë bukur një burri të hijshëm si Konica. Rastësisht lexuesi do të ndeshet në librat e Konicës në vëzhgime për ndryshimin ndërmjet kostumit shqiptar dhe atij grek. Në të vërtetë, grekët e kanë marrë atë nga shqiptarët, por ata u përpoqën ta stërhollojnë dhe e bënë tepër femëror. Kostumi nuk qe gjëja e vetme që më çuditi tek Konica. Unë mbeta pa mend kur filloi të më fliste për gjërat më të ndryshme. Ishte njeri me kulturë të gjerë. Gijom Apolineri (Apollinaire), një shkrimtar frëng mik i Konicës, e quante këtë “një enciklopedi ambulante” dhe që e fliste frëngjishten si një frëng. Një shkrimtar tjetër frëng, Zhyl Lëmetër (Jules Le Maitre) ka shkruar për të “cet étranger qui écrit si bien notre langue” (Ky i huaj që e shkruan aq mirë gjuhën tonë). Si studiues i pasionuar i muzikës, Konica admironte shumë Vagnerin. Ndër punët e para që bëri me mua qe të më njihte me Vagnerin e me muzikën e operave të tij. Me porositë e tij pashë për të parën herë Operën “Parsifal”, kur u luajt në Boston më 1910. Tridhjetë vjet më vonë, në funeralin e Konicës, duke ditur sa shumë e admironte Vagnerin, unë i kërkova organistit që të luante muzikë të Vagnerit nga fillimi deri në fund të funeralit. Ka disa fakte, të cilat shoh se mungojnë në librin e papërfunduar të Konicës, fakte rreth Shqipërisë që i kam dëgjuar nga vetë goja e Konicës. Për shembull Konica flet për krenarinë e malësorëve shqiptarë.

Miss Durham, e përforcon këtë thënie në librin e vet “Brenga e Ballkanit”. Kur përshkruan ndarjen e ndihmave në Maqedoni në dhjetëvjeçarin e parë të shekullit të njëzetë, ajo tregon si e rrethonin gratë fshatare ditë e natë për t’i kërkuar ndihma ushqimore dhe veshmbathje. Ato vendoseshin rreth e rrotull shtëpisë së saj dhe nuk pranonin të largoheshin pa marrë ndonjë send. Edhe kur ajo u thoshte se s’kishte çfarë t’u jepte, ato nuk luanin nga vendi. Kur erdhi në Shqipëri, miss Durham priste t’i ngjante edhe këtu e njëjta histori. Për çudi të saj, askush nuk iu afrua t’i kërkonte ndihmë. Konica përmend edhe faktin se miss Durham ishte një admiruese e gruas shqiptare si amvisë. Ajo ishte e mendimit se vetëm amvisa gjermane mund të krahasohej me të për pastërti. Miss Durhami kishte të drejtë. Vetëm pasi viziton banesat e shqiptarëve në Shtetet e Bashkuara, njeriu mund të kuptojë menjëherë ndryshimin në mes të amvisës shqiptare dhe shumë të tjerave fqinje joshqiptare. Një çështje është lënë jashtë nga Konica; shpifja që u bëjnë atyre fqinjët ballkanas dhe italianët, kur i quajnë mizorë dhe të egër. Miss Durham na thotë se kjo nuk është e vërtetë.

Ndërsa ajo kishte takuar fshatarë sicilianë që rrihnin pa mëshirë kuajt e gomarët, nuk kishte parë ndonjë shqiptar duke rrahur kafshën e vet. Këtë gjë e kam vënë re unë vetë, kur udhëtoja hipur në kalë nëpër Shqipëri. Kur arrinim te ndonjë kalim i vështirë, duhej të zbrisnim dhe të zotët përdornin fjalë të buta inkurajuese me kafshët, si për shembull: “Jepi vëllaçko! Hajde, bir! Mos u mërzit! Jepi edhe pak!” Një shpifje tjetër, e përhapur nga fqinjët tanë, është ajo që i akuzon shqiptarët si njerëz që nuk respektojnë ligjin. Në të vërtetë është e kundërta. Shqiptarët e respektojnë ligjin më shumë se çdo fqinj i tyre. Këtë e dëshmojnë edhe statistikat që jepen nga qendrat e policisë në ato qytete ku banojnë shqiptarë.

Përvoja e gjatë më ka bindur se shqiptarët e respektojnë ligjin në Shqipëri, po ashtu si dhe në Shtetet e Bashkuara. Por kur fqinjët e Shqipërisë duan të cenojnë integritetin e këtij vendi, atëherë fillojnë t’i akuzojnë shqiptarët si njerëz që nuk njohin ligjet. Kur përshkruan bukuritë natyrore të Shqipërisë, Konica përmend shumë turistë të huaj që e kanë admiruar këtë vend. Një emër që s’e ka kujtuar është romancieri, dramaturgu dhe kritiku frëng me famë Romen Rolan (Romain Rolland), i cili në një libër të vet bën fjalë për “kodrat e bukura të Shqipërisë”. Unë vetë i kam admiruar ato nga maja e malit të Tomorit dhe nga kështjella e Krujës, kryeqyteti i vjetër i Skënderbeut. Kurrë ndonjëherë s’kam parë gjë më të bukur në jetën time. Shumë gjëra mund t’i shtoheshin kapitullit të Konicës për cilësitë luftarake të shqiptarëve. Për shembull, mjeshtëria e shqiptarëve si kalorës, ishte bërë proverbiale në mbarë Europën pas vdekjes së Skënderbeut. Mbretërit më të fuqishëm të Italisë, të Francës dhe të Britanisë së Madhe, e kishin zakon të rekrutonin shqiptarë për kalorësinë e lehtë të ushtrive të tyre. Vetë Konica më tregonte se në shekullin e gjashtëmbëdhjetë, kur një francez donte të lavdëronte një kalorës, i thoshte: “il chevauche comme un albanais” (i rri kalit si shqiptar). Kemi shumë dokumente që bëjnë fjalë për mjeshtërinë e shqiptarëve si kalorës dhe tregojnë si e shpëtoi Skënderbeu mbretërinë e Napolit me kalorësinë e vet të lehtë. Sipas dëshmive të historianëve bashkëkohës, Ferdinandi e humbi luftën, kur e braktisën feudalët, të cilët u bashkuan me Rene d’ Anzhunë (d’ Anjou), rivalin e tij francez dhe pretenduesin për fronin e Napolit. Dihet mirë se ushtritë mercenare të Rilindjes nuk zhvillonin ndonjëherë luftë të vërtetë në mes tyre. Ata nuk i shqetësonte lavdia ushtarake, por rroga që merrnin. Zakonisht krijohej një komision, me përfaqësues nga të dy palët kundërshtare, që vendoste kujt i duhej dhënë fitorja.

Për shembull, kur njëra nga ushtritë ndërluftuese ishte shumë më e madhe në numër, shpallej fituese pa e çuar punën më gjatë. Në rastin kur të dy ushtritë ishin të barabarta si numër dhe komisioni nuk e përcaktonte dot fitimtarin, atëherë organizohej një luftim përfaqe (fiktiv), në të cilin nuk vritej njeri, me përjashtim të ndonjë rasti aksidental. Manovra vazhdonte aq kohë sa i duhej komisionit për të marrë një vendim. Diçka e tillë pat ngjarë edhe atëherë kur Skënderbeu u hodh në Itali me kalorësit e vet të lehtë. Komandantët e ushtrive ndërluftuese, konti Piçinino dhe Skënderbeu organizuan një luftim të tillë sa për faqe, në mënyrë të atillë që të kuptohej cila ushtri kishte më tepër shans të fitonte luftën. Dy detashmente të zgjedhura nga ushtritë shqiptare dhe italiane u rreshtuan në fushë të betejës për të treguar para të gjithëve aftësinë e tyre si kalorës dhe si luftëtarë trima. Shqiptarët e fituan garën e me aq puna mori fund. Italianët asnjëherë tjetër nuk i dolën më përballë epërsisë së kalorësisë shqiptare. Natyrisht, me turqit ishin punët ndryshe. Me ata Skënderbeut iu desh të bënte luftëra të vërteta dhe të korrte fitore reale. Turqit nuk i trembeshin përballimit të forcës.

Skënderbeu ka qenë, pa dyshim, një komandant i madh dhe meriton të çmohet lart për kryqëzatën e tij heroike kundër turqve, por s’duhet harruar se edhe ushtarët e tij kanë pjesë në këto merita. Kryengritja shqiptare e viteve 1910-1912 kundër turqve ka treguar se luftëtarët e çetave shqiptare e kishin ruajtur guximin dhe trimërinë e kohës së Skënderbeut. Ata i mundën turqit pa ndihmën e askujt, marshuan deri në Selanik dhe e detyruan qeverinë turke t’u jepte autonominë. Disa muaj më vonë u desh bashkimi i të gjitha shteteve ballkanike për të mundur po ata turq. Në vitin 1920 u përsërit edhe një herë e njëjta histori. Shqipërinë e kërcënonte copëtimi. Italianët kishin pushtuar Vlorën me rrethinat e saj jugore deri poshtë në Gjirokastër. Fqinjët e tjerë kërkonin dhe ata pjesën e tyre, duke u mbështetur në traktatin e fshehtë të Londrës të vitit 1915. Vetëm një zë u ngrit atëherë për të protestuar, zëri i presidentit Vilson. Kaq mjaftonte për të ngritur peshë kombin. Të parët u ngritën malësorët shqiptarë të bregdetit jugor. Atyre u vajtën pas të tjerët. Brenda pak muajve italianët u hodhën në det dhe u detyruan të lëshonin Vlorën me rrethinat e saj. Njëzet vjet më vonë, në vitin 1940, grekët, megjithëse shtatë herë më të shumtë në numër, nuk e përsëritën dot këtë veprim. E pra ata ishin të ndihmuar nga flota detare britanike, e cila i pengonte italianët në dërgimin e përforcimeve.

Tani pak fjalë në lidhje me vendin që zë Konica në historinë e re të Shqipërisë. Si mysliman dhe me prejardhje nga një familje e vjetër aristokrate e Shqipërisë së Jugut, Konica i kishte të gjitha rrugët e hapura për të zënë pozitat më të larta në Perandorinë Osmane, ku Shqipëria bënte pjesë që nga vdekja e Skënderbeut. Për shembull, në kohën kur Konica ishte ende i ri, vezir i madh ose kryeministër ishte Ferid Pashai, një shqiptar nga Vlora. Por kjo rrugë për të bërë karrierë nuk e tërhiqte Konicën. Ai mendonte se misioni i tij ishte të luftonte për pavarësinë e Shqipërisë.

Nga viti 1897 deri më 1912, dy ndër pionierët kryesorë të pavarësisë së Shqipërisë kanë qenë Konica dhe Shahin Kolonja, botues të dy revistave shqiptare që dilnin jashtë vendit, “Albania” dhe “Drita”.

Gjatë sundimit otoman, shqiptarët kishin harruar çdo gjë nga e kaluara e tyre e lavdishme e kohës së Skënderbeut. Konica qe ai që rizbuloi dhe popullarizoi Skënderbeun dhe flamurin e tij, shqipen e zezë dykrenare mbi një sfond të kuq. Ky flamur u bë simboli i pavarësisë kombëtare dhe u ngrit më në fund në Vlorë më 1912 nga Ismail Qemali, kur Shqipëria u shpall shtet i pavarur.

Konica mund të quhet si krijues i prozës moderne shqiptare. Kur unë vendosa të përqafoj kryqëzatën për pavarësinë e Shqipërisë, gjëja e parë që më ra në sy qe mungesa e plotë e veprave artistike në letërsinë shqiptare. Por kur shkova në Egjipt më 1903, Spiro Dine, një patriot shqiptar, më dha të lexoja numrat e revistës “Albania” të Konicës, nga viti 1897 deri më 1903. I lexova ato nga fillimi deri në fund dhe atëherë e kuptova se me shkrimet e Konicës e kishim atë që na nevojitej, domethënë një letërsi të mirë shqipe. Për më tepër Konica zbuloi dhe popullarizoi letrarë shqiptarë të tillë si Kristoforidhi, Mitko, Fishta dhe Zako (Çajupi F.L.). Me porositë dhe nën drejtimin e tij unë përktheva disa vepra të Shekspirit, të Ibsenit, të Edgar Allan Poe-s dhe “Don Kishotin” e Servantesit. Të gjithë autorët që erdhën pas Konicës janë pinjojtë e tij, duke përfshirë dhe atë që shkroi këta rreshta.