Dikur njihej si festivali emblem i qytetit me shumë traditë dhe kulturë. Sa herë që këndohet kënga “Zambaku i Prizrenit”, kujtimi i parë sjell festivalin i cili nëpër vite ka sjellë muzikën e mirëfilltë në Prizren.

Të shtunën mbrëma festivali ka mbajtur edicionin e tij të 26-të me 14 këngëtarë nga të gjitha trojet shqiptare, sivjet me probleme të natyres teknike, por edhe përmbajtësore.

Bashkim Rakaj, producent i “Glob Media” dhe organizator i sivjetshëm i “Zambakut…” ka përsëritur se problemin kryesor në organizim e ka pasur në mungesën e mjeteve financiare, mirëpo, sipas tij, gjithçka ka shkuar ashtu si është menduar.

“Ka shumë vështirësi për të realizuar një festival të përmasave të mëdha. Nuk bëhen gjëra të mëdha pa para dhe është qesharake të pretendosh të bësh festival me shuma simbolike duke marrë parasysh kushtet. Ndërsa me një përkushtim të jashtëzakonshëm të stafit mendoj se kemi bërë një punë të mirë sepse unë tregova veten që di të bëj gjëra të mira në bashkëpunim me stafin tim”, është shprehur Rakaj, shkruan Zëri.

Por jo të gjithë mendojnë se ky festival ka pasur vetëm këto probleme, kualiteti i tij jo domosdoshmërisht lidhet me financat. Nuk mbahet në mend të ketë pasur më shumë kritika se kësaj radhe ky festival duke marrë parasysh që për shumë vite festivali më nuk organizohet nga vetë qyteti por nga përfitues privatë të “tenderëve muzikorë”.

Për kompozitorin Reshat Randobrava, festivali “Zambaku i Prizrenit” ka devijuar nga forma që e ka pasur në fillimet e tij, ndonëse ai vetë është njëri nga themeluesit e festivalit. Randobrava thotë se “himni” i këtij festivali së pari ka munguar, që, sipas tij, është një obligim nga ana e çdo organizatori, e pastaj edhe gjëra tjera të cilat më parë nuk kanë qenë pjesë e repertorit krijues të festivalit.

“Një pikë baleti që është prezentuar mendoj se është diçka e pazakontë për këtë festival, por nuk do të thotë që nuk bën, mirëpo nuk jemi mësuar të shohim vallëzim në “Zambak…”. Ky festival është për këngë të vjetra qytetare, jo për vallëzime balerinësh”, është shprehur Randobrava.

Një pengesë tjetër që nuk e karakterizon këtë festival tradicional të qytetit të Prizrenit kanë qenë edhe disa momente kur janë lëshuar “playback” këngët, për të cilat Randobrava thotë se asnjëri festival në rajon e më gjërë nuk mund të bëjë një realizim të tillë, gjysmë të drejtëpërdrejtë e gjysmë “fals”.

Pedagogu i muzikës, Bajram Çupi, një nga të parët që ka marrë pjesë në organizimet në skenën e “Zambakut…” ndër vite, ka thënë se është ndjerë i befasuar për të keq nga ana e organizimit duke i marrë parasysh të kaluarat e këtij festivali.

“Me keqardhje po e them ngase festivali ka një traditë që nuk ka një njeri i cili është profesionist në skenën muzikore. Ky i këtij viti ka qenë shumë i dobët si nga ana e organizmit, përmbajtja e këngëve, me përjashtim të disave, por ky festival ka një traditë që të jetë “i gjallë” e jo sikur ky konglomerat jo shumë i pëlqyeshëm”, ka thënë Çupi.

Megjithatë, festivali me gjithë gabimet është transmetuar në të gjitha televizionet kombëtare në trojet shqiptare. Vetë organizatorët e justifikojnë devijimin e festivalit me mungesën e fondeve dhe buxhetin e paktë për realizim.

Regjisori i festivalit, Isuf Kurtaj, ka thënë se realizimi i këtij festivali ishte shumë i vëshirë, duke shtuar se ka pasur mbështetje morale nga të gjithë, por jo edhe atë financiare.

“Në krahasim me vitet e kaluara, realizimi ka qenë shumë më lart, por kjo nuk do të thotë se ne ishim të kënaqur me realimin e “Zambakut…”. Ministria e Kulturës na ka ndarë 4 mijë euro, e me ato pak para nuk realizohet një punë e madhe”, shprehet Kurtaj.

Kohë më parë, për gazetën ‘Zëri’, organizatorët e festivalit “Zambaku i Prizrenit 2013”, kanë shprehur keqardhjen për mbarëvajtjen e këtij festivali në mënyrë perfekte, gjithnjë duke iu referuar kushteve simbolike financiare, të cilat kanë qenë mungesë, si nga ana e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit po ashtu edhe nga ana e Kuvendit Komunal të qytetit të Prizrenti.

Nga katërmbëdhjetë këngëtarë që kanë performuar në natën e 6 korrikut në Prizren, serenata e korçarit Devis Xherahu ka rrëmbyer tre çmime, këngë kjo e orkestruar nga Gent Myftaraj me tekst dhe muzikë të Vask Nicos ka fituar çmimin e interpetimit më të mirë, vendin e parë dhe çmimin e publikut. Në rrjetin social “Facebook”, Xherahu ka shkruar se çmimet e marra në Prizren, janë pjesë e ditëve më të veçanta të jetës së tij.

“Ju falënderoj ju të gjithëve që më besuat sonte këto tre çmime të mëdha në Prizren tek evenimenti më i rëndësishëm në Kosovë…”, ka shkruar Xherahu. “Zambaku i Prizrenit 2013”, u prezentua nga tre moderatorë nga Shqipëria, ndërsa në juri profesionale kanë qenë kompozitorja Elizabeta Musliu, pianisti Xheladin Kastrati, dhe artistët Mark Gjoni, Redon Makashi dhe Adrian Trebicka.

Bekri S. Murselaj

Proza poetike e Bashotës, përbëhet prej tri cikleve: Ringjallja, Zjarri, dhe Rruzullimi si dhe nga një prozë në fillim dhe në fund, që mund të konsiderohen si prolog dhe epilog.

Në ciklin e parë Ringjallja paraqitet një lloj i prozës mikse që mban në vete dashurinë dhe meditimin ku në këtë pjesë të veprës përbën binomin poetik që realizohet herë si dashuri e thellë, herë si meditim për botën duke e konstruktuar një poetikë të ngjeshur me ngjyrat e një jete të zakonshme, që mund t’i gjejmë çdo ditë në jetë.Ringjallja përjeton fillin e dashurisë, në momente të vetmisë, që dashuria ndien mungesën në momente kur më së shumti ka nevojë për ngrohtësinë e shpirtit.

Te Ringjallja dashuria mbush ëndrrën që e përjeton përmes gjuhës së zgjedhur, duke shprehur ndjenjat dhe zjarrin dashuror.Kurse përmes meditimit shprehet malli i largët që udhëton nëpër kohë, dhe sa vjen e bëhet më i fuqishëm.Te cikli i dytë Zjarri dashuria bëhet më gjakuese nëpër kohë, duke e shoqëruar dashurinë me mallin ku këto të dyja bëhen pjesë e zjarrit të vetmisë.Në këtë pjesë dashuria edhe më shumë fuqizohet duke u përjetuar nga një mall i lashtë, e në një kërkim të përjetëshem.Te kjo pjesë dashuria, ndjehet duke e hetuar mungesën e njeriut të afërm, për të cilin si duket nuk shuhet malli në asnjë moment.Te cikli i tretë meditimi për dashurinë dhe botën në një formë bëhet më eliptik në krahasim me pjesët e tjera.Te Rruzullimi dashuria për humbet në gjithë elementet e jetës së përditëshme që e përcjellin dashurinë çasteve të ndryshme jetësore.Meditacioni tashmë bëhet pjesë e pandashme e prozës poetike të Bashotës, ku si element në vete udhëton në prozën poetike në fjalë, që e fuqizon ndjenjën e dashurisë.

Që të tri pjesët e veprës vetëm se janë variante në vete të dashurisë njejtë sikurse titulli Sytë e vetmisëqë përshkruhet nga një metaforë e bukur për dashurinë e përshkruar brenda prozës poetike Sytë e vetmisë të autorit Sali Bashota.Proza poetike Sytë e vetmisë e Sali Bashotës, hapet me një prozë që në fillim pra, me prozën Figura që jep shenjën e vërtetë të një proze poetike ku i gjithë narracioni është i mbështjellur me figurën poetike duke e bërë prozën poetike aq të këndshëm për lexim, po aq të rëndësishëm për studim të mëtejmë.Libri në fjalë hap një botë të gjerë fiksionale që e plotëson një mision në jetën reale, (pra, një përkushtim i vazhdueshëm ndaj dashurisë).
Si duket në librin në fjalë që në prozën Figura hapet bota poetike e autorit duke e realizuar një qëllim në vete, por njëkohësisht duke e bartë edhe mesazhin e botës fiksionale të tij.

I. RINGJALLJA

Ky nëntitull Ringjallja vjenë si një kërkesë e vazhdueshme brenda subjektit poetik që në të njejtën kohë është hap trinomin poetik kërkesë – mall- dashuri që bëhen udhërrëfyes në vete pë t’u arritur qëllimi i kahmotshëm i subjektit.Pra, ky trinom në vete vetëm sa e forcon botën fiksionale, duke qenë dhe lajtmotiv më i fuqishëm për të arritur mesazhi sa më mirë.Këtu Ringjallja bëhet i vetmi shpëtim që mund të çlirohet mllefi i brendshëm i subjektit, nëpër kohë, në të cilat kërkohet qetësia shpirtërore; këtu gjithsesi duhet t’i referohemi trinomit të lartëpërmendur që e karakterizon dhe e përcjell gjithë këtë cikël poetik në fjalë.
Për ta vërtetuar këtë trinom poetik do të sjellim vargjet në vijim:
Kam thënë se kur të rritem do të shkoj në qytetin

e ëndrrave dhe do ta puth lulen më të bukur

në botë.

Vargjet në fjalë sjellin freski poetike, duke bartur në vete një mesazh mjaft domethënës në kuadër të këtyre elementeve që po e karakterizojnë këtë cikël.Këtu kërkesa është bërë një premtim i dhënë i cili premtim duhet të kryhet me gjithë vullnetin dhe dashurinë ndaj vendit, të ëndrruar, po njëkohësisht i shtyrë nga malli që ëndrra e projektuar fjala e dhenë të marrin kuptimin e plotë, kurse ajo çka i shtynë dy elementet e para për të kërkuar realizimin e tyre është padyshim dashuria.

Këtu dashuria themi figurativisht është stacioni i fundit që duhet arritur.Pra, Ringjallja, në këtë rast është kthim ka fati i jetës që simbolizon ringjalljen e natyrës dashurisë miqësisë etj., këtu proza në fjalë është e mbushur përplot me pamje nga më të ndryshme ndaj jetës.Ajo çka e karakterizon më së shumti Ringjalljen, është dashuria që këtu merr pamje dhe emocione të dyfishta në kuptimin e një dashirie sa universale po aq natyrale pa ndonjë ngarkesë që mund ta shpërpjeston dashurinë e pastër çasteve të jetës.Ky cikël poetik udhëhiqet nga ndjenja e fortë për dashurinë, që aty shijohet aroma e dashurisë së bukur nëpër kohë, pasioni për ta shijuar dashurinë nuk mungon.
Vargjet në vijim plotësojnë më së miri çastin kur kërkohet ringjallja e dashurisë.

Hiri i buzëqeshjes ndryshkej.

Në kohën pa emër, sytë e mbushur me lot e

Krijonin portretin tend.

Vetëm për fjalën të due

Dashuria në vargjet e lartëpërmendura krijon çaste emocionale që kërkohet njomja e një dashurie, duke kujtuar portretin e njeriut të zemrës (vashës) që dashuria të fut labirintit më të ngushtë të jetës, vetëm për një fjalë të vetme të due.Këtu kërkohet një ringjallje e apo një kthim i dashurisë në çastin kur ka më shumë nevoj njeriu.Subjekti lirik e portretizon dashurinë si një dëshirë kërkesë të patjetërsueshme.

II. ZJARRI

Ky cikël poetik brenda librit Sytë e vetmisë ushqen ndjenjën e ndezur në shpirt, ku zjarri në këtë rast hap çastet emocionale duke pasqyruar një botë të tërë emocionale shpirtërore.

Zjarri këtu merr rolin kryesor në mes dashurisë dhe emocionit për të.

Përjetimi i dashurisë merr pamje dhe fytyra të ndryshme kur zjarri në këtë rast po e udhëheq emocionin për dashurinë. Zjarri këtu është figurë, e krahasimit por dhe e metaforës duke e marr kuptimin e dyfishtë që aq shumë përjetohet njëkohësisht përdoret kjo figurë duke zënë vendin kryesor në cikël.

Ndoshta loti nuk i ngjante më shkrumbit të

Ringjallur në rrugët me gjethe të vdekura.

Vala e përpinte me shpirt mesnatën e djersitur në

Shtratin e bardhë të ëndrrave.

Këtu shfaqet një shpërthim i subjektit lirik që në të vërtetë kemi një diskurs të përzierë i cili paralajmron ndryshime të vazhdueshme, ku gjithçka do të merr formë dhe pamje tjetër me qëllim që të dilet nga ankthi emocional pas një kohe.

Diskursi në vargjet e para merr karakter dyshimi në vete për një gjendje e cila nuk dëshiron të ndodh ngase tashma bota emocionale është mbushur me shpresë dhe optimizëm në një mas mjaft të madhe duke u rikthyer ka jeta dhe dashuria.Vargjet e para mbajnë në vete simbolikën e një ndryshimi rrënjësor duke dalur nga thellësia e shpirtit në kërkim të lumturisë.
Kurse vargjet e fundit sjellin në vete edhe mëshumë vetëbesim që subjektin lirik e forcon edhe mëshumë, ku diskursi merr konotacionin e vendosjes së rendit universal në gjendjen emocionale. Këtu diskursi është më i fuqishëm dhe më këmbëngulës që ndryshimi të ndodh me çdo kusht, me qëllim të arritjes së synimit të nisur (pra në kërkim të dashurisë).

Zjarri në këtë cikël bëhet një preokupim sa emocional po aq vizionar që e përcjell botën e mendimeve nga një kënd tjetër duke e shoqëruar subjektin nëpër kohë nga brenga e vetme e dashurisë.

Këtu dashuria bëhet tema dhe kryetema e gjithë këtij zjarri që e mbushë botën emocionale të subjektit.
E njëjta gjë ndodhte në përurimin e buzëqeshjes

Origjinale në amfiteatrin e solemitetit të dashurisë.

Shenjat e paqarta apo gjurmët e panjohura i

Lëvizte përfytyrimi i shpejtë i labirintit të fatit në

Skajin e mjegullt të shikimit.

Këtu zjarri merr kuptimin e ndjenjës së thellë që po e kaplon në shpirt, duke u bërë një zjarr i vërtetë nëpër kohë. Edhe në vargjet e lartëpërmendura bashkëudhëton ajo ndjenja e brendshme shpirtërore që në këtë cikël njihet si zjarr i cili po e mban në ankth shpirtin në kërkim, të shprehjes së një dashurie të pastër.

Edhe këtu na del një situatë sa e përzierë duke krijuar konfuzitet në shpirtin e subjektit lirik apo thënë më qartë një lloj pasigurie në mendimet e tij sepse aty gjithçka merr dozen e dyshimit sepse ashtu krijohet mendimi i shprehur për një gjendjeje e cila ka mbizotruar edhe më herët, por edhe tash zjarri në shpirt nuk e lenë të qetë subjektin lirik.

III. RRUZULLIMI

Cikli i tretë Rruzullimi i librit proza poetike Sytë e vetmisë vjen me një ndryshim në përmbajtje duke sjellur më hapur dashurinë dhe mallin ndaj vashës.

Ky cikël në të vërtetë vetëm sa i plotëson dy ciklet e para ngase: në ciklin e parë kërkohet njomja e aporingjallja e dashurisë, kurse në të dytin dashuria fillon të përjetohet më fuqishëm.

Cikli Rruzullimi i kurorizon këto dy cikle të lartëpërmendura, duke i bashkuar dëshirën dhe ndjenjën në një përjetim të përbashkët, duke shkuar drejt synimit të dëshiruar.

Këtu dashuria përjetohet dhe njëkohësisht prek majat e dëshirës dhe vullnetit të saj, duke e realizuar atë që në të vërtetë e kërkon.

Cuditërisht, gjurmët e pritjes përsëri ktheheshin

Në shtratin e bardhë të ëndrrës.

Zëri i ëmbël e zgjonte qytetin e përgjumur

Vargjet e marrura në këtë rast sjellin një diskurs i cili hap shumë pamje, duke dëshiruar që të kalojë nga një gjendjeje në tjetrën, duke përfëshirë këtu tri momente: Pritjen, Ëndrrën dhe Realitetin, pra, ky diskurs sa vjen dhe e forcon ndjenjën brenda vargjeve në fjalë.

Ky cikël i Rruzullumit në vargjet e cekura i bënë bashkë, trinomin në fjalë, duke e plotësuar zbrazëtirën e dy cikleve paraprake, këtu dashuria plotësohet si tërësi në nivelin e një dashurie të pastër, për nga ndjenja dhe arritja e synimeve të kërkuara që në fillim të prozës poetike Sytë e vetmisë , ku ideali vetëm në këtë rast është padyshim dashuria.

Titulli i ciklit në fjalë merr kuptime shumë dimenzionale duke e bërë këtë cikël në të vërtetë më të rëndësishmin të gjithë prozës në fjalë, duke e marrë misionin e plotësimit të një dashurie nëpër kohë.

Këtu dashuria e ndjen ringjalljen, e përjeton zjarrin dhe më në fund e realizon misionin (dashurinë).

Sythet shumëngjyrëshe me pamje të ndritshme

Gjallëronin në degën e njomë ku rrinte varur

Kujtimi i gdhendur me shkronja të kaltra për

Dashurinë e parë të mbërthyer deri në thellësinë

E zjarrtë të gjinjve të praruar.

Ajo çka i karakterizon këto vargje në fjalë, është çasti i përjetimit të dashurisë së pastër, që e gjallëron shpirtin edhe në momente kur ndjen lodhjen dhe mërzinë.

Bota poetike e mbushur me shpresë për kohën në të cilën subjekti po shijon freskinë dhe lumturinë në shpirt..

Këtu portretizohet dashuria në atë formë që e kënaq shpirtin, së pari duke përshkruar bukurinë e saj(dashurisë) dhe pastaj duke i sjellur çaste lumturie subjektit.

Që në vargun e parë, subjekti mbushet frymëzim për mallin e tashëm dhe të largët, duke sjell emocion dhe dashuri në çdo kohë.

Ajo që ndjehet më fuqishëm në këtë rast padyshim se është dashuria, e mbjellur me dëshirë dhe që vazhdon të rritet me ndjenjën dhe përkushtimin më të madh se kurrë.

Ndërsa proza e fundit që përbën një prozë epilogu Dorëshkrimi i ringjallur, e plotëson më së miri përfundimin e gjithë prozës poetike Sytë e vetmisë duke ia dhënë prozës poetike një rezyme (përmbyllje), mjaft karakteristike, duke e mbyllur prozën në fjalë me një portretizim të bukur për dashurinë.

(Autori është kandidat për titullin master në Fakultetin e Filologjisë në Prishtinë)

Në stinën e pushimeve, libri gjithmonë është një mik i mirë që të shoqëron dhe që nuk duhet të mungojë në bagazhet tuaja. Ka shumë nga ata që mendojnë se një udhëtim është gjithmonë më i mirë nëse në valixhe ka diçka për të lexuar.

Në një kohë kur nuk janë të paktë ata që heqin dorë edhe nga pushimet, për shkak të mundësisë financiare, shumë të tjerë, mendojnë se çfarë të zgjedhin, libra të rinj që ngjallin kërshëri, apo klasikët e vjetër për nostalgji.
Në një intervistë pronarja e një prej librarive në qytetin e Korçës, Donika Gjolli, tregon per ATSH-ne se si është përqendruar vëmendja e lexuesit në tregun e librit gjatë këtij sezoni veror, dhe cilët janë titujt dhe autorët më të kërkuar.

Dy janë librat që i janë shtuar stendës së kësaj librarie gjatë kësaj jave. “Alef” i Paulo Coelho, i një prej autorëve më të rëndësishëm të letërsisë botërore. Alef, vepra e Coelho-s, na fton të hidhemi në veprim. Sepse vjen një çast kur ndiejmë nevojën për të pyetur veten si e jetojmë jetën, a jemi atje ku duam të jemi dhe a bëjmë atë që duam të bëjmë.

Një tjetër libër i shtuar gjatë kësaj jave është edhe “E lidhura ngushtë me ty” i Sylvia Day, roman i serisë “Crossfire”. Sylvia Day është shkrimtarja nr.1 më e shitur në listën e “New York Times-it”, si edhe në mbarë botën. Libri vlerësohet si një romancë erotike që nuk duhet humbur, si një histori me ngarkesë të madhe emocionale dhe një rrëfim që të bën t’i shfletosh faqet me rrëmbim, e të kërkosh që kjo seri të mos mbarojë.

Përsa i përket librave më të shitur të kësaj periudhe, znj. Gjolli shprehet se si më të preferuar ngelen romanet, gjithashtu edhe enciklopeditë. Një numër të madh shitjesh, në këtë sezon, kanë edhe librat për fëmijë, të bëra enkas për stinën e verës.
Si romanet më të shitura mund të veçojmë Triologjinë “Pesëdhjetë Hijet” e E L James: “Pesëdhjetë Hijet e Greit”, “Pesëdhjetë Hije më të errëta”, “Pesëdhjetë Hije të çliruara”. Librat janë romantikë, çlirues dhe kryekëput përthithës, këto janë romane që ju pushtojnë dhe do të mbeten gjithmonë me ju. Kur Ana Stilli takoi për herë të parë sipërmarrësin e ri të talentuar, të shkatërruar, Kristian Grei, kjo ndezi shkëndijën e një lidhjeje sensuale që ndryshoi në mënyrë të pakthyeshme jetët e të dyve. Ana e kishte ditur gjihmonë që dashuria për Pesëdhjetë Hijet e saj nuk do të ishte e lehtë dhe jeta e përbashkët i vë përpara sfidash që asnjëri prej tyre nuk i kishte parashikuar. Librat janë botuar nga “Dritan Tirana” dhe kushtojnë nga 1500 lekë.

Një tjetër roman i parapëlqyer nga lexuesit korçarë gjatë kësaj vere është edhe “Princesha” një roman tronditës nga Jean Sasson, historia e vërtetë e një jete fshehur pas perçes, Brenda Familjes Mbretërore të Arabisë Saudite. Ky roman është botuar nga “Ombra GVG” dhe kushton 1000 lekë.

“Delikatesa” i David Foenkinos, shqipëruar nga Edmond Tupja, fitues i 10 çmimeve letrare, përkthyer në 30 gjuhë të botës, është një tjetër libër i kërkuar për këtë sezon. Natalia dhe Fransuai janë çifti i përkryer dhe janë përsosmërisht të lumtur. Por kur Fransuai vdes papritur, pas shtatë vjetësh martese të bekuar, vejusha Natali ngre një kala rreth emocioneve të saj, ku askush nuk mund të hyjë më. Derisa kandidati më i paimagjinueshëm shfaqet…

“Zgjedhja e librave varet edhe nga shijet e secilit, por librat e thjeshtë për t’u kuptuar dhe jo libra që kërkojnë përqëndrim, janë sugjerimi më i mirë në stinën e nxehtë të verës” thotë Gjolli.

Për shumë njerëz vera konsiderohet si periudha më e mirë për të lexuar. Të çliruar nga ngarkesat e ditëve në punë, leximi i një libri gjatë pushimeve në plazh është një zgjedhje e mirë që shumë vetë e preferojnë. Kjo është edhe një nga arsyet se përse shumica preferojnë libra rozë, apo të lehtë për t’u lexuar gjatë pushimeve.