Fshati i qershive dhe dredhëzave të ëmbla tashmë ka një hall të madh, largimin e banorëve nga ky fshat. Kryetari i fshatit Hoçë të Qytetit, Rashit Bytyçi, tregon se Hoça e Qytetit ka nxjerrë intelektualë të shumtë, poetë, shkrimtarë, mjekë, ekonomistë etj. “Hoça është fshat i bujqve të vyeshëm dhe i kurbetçinjve të kujdesshëm”, shprehet ai, duke shtuar se kurbetçinj po bëhen gjithnjë e më shumë. Ky është fshati i aksioneve të njëpasnjëshme, i përvuajtur dhe i pamposhtur. Bytyçi thotë se ky është fshat edhe i rrushit të shijshëm. Hoça e Qytetit është Qendra rajonale e Vërrinit.
“Unë e kam djalin magjistër të ekonomisë, me gruan juriste. Vajzën magjistre të kimisë dhe janë detyruar të shkojnë jashtë, në Gjermani. Nga shtatë fëmijët, vetëm me gruan kam mbetur këtu. Të gjithë me fakultete e magjistratura kanë ikur, sepse nuk kanë gjetur një vend pune”, është shprehur Maliq Krasniqi
Toka e bereqetshme ishte në shënjestër të pushtuesve
Musli Krasniqi, veprimtar dhe aksionist i këtij fshati, për “Kosova Sot” thekson se ende dasmat bëhen me ritet e së kaluarës dhe kanagjegjet ruhen si traditë. “Ky vendbanim, sipas dokumenteve të shkruara, daton që nga mesjeta. Këtë e dëshmojnë shumë gjurmë nga e kaluara e lashtë, për të cilat fatkeqësisht nuk janë bërë kërkime arkeologjike”, shprehet ai. Në regjistrimin e gjerë të Sangjakut të Prizrenit, nga viti 1571,Hoça e Qytetit është i regjistruar si fshati Zagradeçka Hoça, që i takon Prizrenit.”Jeta në Hoçën e Qytetit zanafillën e ka që nga lashtësia dhe ajo ndër shekuj ishte e bujshme, me plot vështirësi dhe kundërthënie, të cilën e rënduan pushtuesit e shumtë të trojeve tona”, tregon Maliq Krasniqi.”Toka e bereqetshme, burimet e shumta të ujit, kullosat dhe pyjet e pasura të kësaj treve ishin kurdoherë në shënjestër të gllabërimit të sundimtarëve, ndaj shumë herë si të dhuruara i ndërruan pronarët dhe banorët e këtushëm u bënë argat në tokën e tyre”. Veprimtari i fshatit, Rashit Bytyçi, shprehet se brengë e banorëve është se nga gjashtë mijë banorë, sa i ka fshati, mbi dy mijë jetojnë jashtë. Sipas Musli Krasniqit, ajo që rëndon shpirtin e këtij fshati është se nga 770 shtëpi mbi 400 prej tyre janë në dry. “Kurbeti është përditshmëria e dhembshme e Hoçës”. Ankesat e këtyre banorëve janë për papunësinë e madhe që ka ky fshat, megjithëse rreth 60 për qind e fshatit ndodhet jashtë Kosovës. Rashiti, Maliqi dhe Musliu angazhohen shumë për fshatin dhe rindërtimin e infrastrukturës.
Falën tokat për zgjerimin e rrugës
Musli Krasniqi tregon se fshati tashmë ka shumë rrugë të ndërtuara dhe infrastrukturë të mirë dhe është në përfundim edhe ndërtimi i Shtëpisë së Kulturës.”Këtu dikur kishte shumë probleme, bile ishte fshati me më së shumti probleme në Vërri. Kurse tani është bërë mrekulli në këtë vend”, thekson ai. Banorët pa asnjë hezitim falën tokat e tyre për zgjerimin e rrugës. Maliq Krasniqi ankohet në papunësinë e madhe të të rinjve të këtij fshati. “Unë e kam djalin magjistër të ekonomisë, me gruan juriste. Vajzën magjistre të kimisë dhe janë detyruar të shkojnë jashtë në Gjermani. Nga shtatë fëmijët, vetëm me gruan kam mbetur këtu. Të gjithë me fakultete e magjistratura kanë ikur, sepse nuk ka pasur një vend pune”, është shprehur Maliq Krasniqi. Por kështu ankohen edhe të tjerët. Lidhur me hapjen e dijes dhe për shkollën në Hoçë të Qytetit kohë më parë, Çerkin Bytyçi ka botuar një historik të shkollës në këtë fshat.”Tradita e shkollave në trevën e Vërrinit të Prizrenit zë fill nga koha e organizimit të mësimeve fetare në xhami, të iniciuara nga imamët e fshatrave. Deri në vitin 1917, as që mund të flitej për ndonjë formë të organizuar të mësimit, përveç mësimeve fetare që organizoheshin në xhami. Në këtë kohë filloi zgjerimi i veprimtarive, por shkollimi nuk ishte i detyruar. Në vitet 1918-1941 regjimi i kohës jo vetëm nuk lejoi shkollimin e shqiptarëve, por ndaloi edhe çdo veprimtari që mëtonte përhapjen e alfabetit. Pas vitit 1925 në shkollat e Vërrinit bojkotohen mësimdhënësit serbë, ndërsa klasat mësimore me mësim në gjuhën serbe, por nuk ishte fare tërheqës për banorët. Në vitin 1942 filloi mësimi zyrtar në gjuhën shqipe me mësuesin Qamil Graceni nga Shqipëria”, ka shkruar ai.