16.6 C
Prizren
E premte, 13 Qershor, 2025
Home Blog Page 6388

I kujt është Kuvendi?

0

Albulena Haxhiu

Se sa shumë ka degraduar Kuvendi i Republikës së Kosovës mjafton që për ca momente të shohësh dy mbledhjet e jashtëligjshme në njërën nga skutat atje lart në ndërtesën e Kuvendit pra seancën e 14 dhe 17 dhjetorit.

Në të dyja rastet deputetët e koalicionit shtirreshin që po zhvillonin seancë plenare. Përveç të tjerash këto seanca ishin legjitimim i pazareve të Koalicionit të Rashkës.

Teksa deputetët e opozitës po qëndronin në sallën e seancave plenare në seancën e 14 dhjetorit shumica e deputetëve të koalicionit herë talleshin me njëri-tjetrin në formë adoleshenteske dhe herë kryenin rolin e robotëve duke ngritur duart lart sa herë që i kërkohej nga kreu i nëntokës Kadri Veseli. Pra pjesa dërrmuese e deputetëve të koalicionit gjithçka mund të ishin veçse jo përfaqësues të qytetarëve të Republikës.

Teksa jashtë asaj skute arrestoheshin aktivistët dhe deputetët e opozitës për shkak të veprimeve politike në mbrojtje të Republikës dhe territorit, deputetët e mazhorancës aty brenda në atë skutën e Kuvendit që mezi frymonin i kënaqnin apetitet e sëmura dhe rehatonin militantët partiakë në borde.

Si për shembull anëtarë të bordit të ZRrE u zgjodhën Arsim Janova ish anëtar i Kryesisë së LDK-së, Besim Sejfaj ish kryetar dege i LDK-së në Deçan dhe Qemajl Mustafa ish kryetar i Komunës së Gjilanit nga radhët e PDK-së dhe kështu vazhduan me zgjedhjen e anëtarëve të tjerë nëpër borde duke shkelur me të dyja këmbët ligjet për rehatimin partiak me qëllim vijimin e avazit të njëjtë, korrupsionit.

Në po këtë seancën e 14 dhjetorit ata tentuan që të votojnë edhe 8 anëtarë të tjerë të bordit të AKP-së sepse kështu po u kërkohej nga Qeveria. Pra Isa Mustafa kërkonte që të votoheshin 8 anëtarë në bordin e AKP-së ende pa hyrë në fuqi projektligji për plotësim ndryshimin e ligjit për Agjencionin Kosovar të Privatizimit.

Tentimi i 14 dhjetorit u bë realitet në mbledhjen ilegale të 17 dhjetorit ku 64 deputetët e koalicionit votuan jashtëligjshëm 8 anëtarë shumë nga ta militantë partiakë. Për sa kohë flasin nëpër konferenca me zyrtarë ndërkombëtare në krah për çkapje të shtetit, këta praktikisht vazhdojnë kapjen e secilit institucion dhe secilit bord për shkak se vetëm kështu u mundësohet ta kontrollojnë paraprakisht secilin vendim dhe që secili prej tyre të jetë në favor të interesave të ngushta të tyre.

Këta njerëz që nuk kanë të ndalur duhen ndalur medoemos. Për të tashmen dhe të ardhmen.

Tallja me Kuvendin, keqpërdorimi i tij nga Qeveria e dëshmua edhe në seancat ilegale të 14 dhjetorit dhe 17 dhjetorit dhe në të dyja protagonist ishte famëkeqi, kryeuzurpatori Hashim Thaçi.

Në njërën seancë u kërkoi deputetëve se ata duhet të votojnë një deklaratë përmes së cilës dënojnë “uzurpimin e dhunshëm të Kuvendit nga opozita”. Për një moment dukej sikur ajo mbledhi të ishte mbledhje e Qeverisë apo sikur Thaçi përnjëherë u bë dhe Kryetar i Kuvendit.

Në fakt Kuvendi i Republikës së Kosovës ka kohë që është uzurpuar nga Qeveria, rojet e tyre pjesëtarët e sigurisë, njerëz pa identifikim dhe jo nga opozita që po qëndron aty ku e ka vendin.

Po i njëjti në seancën e 17 dhjetorit u mundua nëpërmes Kuvendit që fajin dhe përgjegjësinë për mosdhënien e rekomandimit pozitiv për liberalizimin e vizave t’ia lë Bashkimin Evropian duke amnistuar kështu veten dhe Qeverinë të cilëve u takon përgjegjësia kryesore për dështimet e njëpasnjëshme e sidomos nxitja në vend të luftimit të krimit të organizuar dhe korrupsionit të cilin praktikisht e drejtojnë vet.

Për fat të keq ky institucion i përfaqësimit të qytetarëve ka humbur thelbin e legjitimitetit për shkak të një Qeverie që shkelë mandatin e lirë të deputetit, nuk respekton vendimet e Kuvendit dhe e përjashton atë dhe për çështje të rëndësishme siç janë marrëveshjet e fundit dhe jo vetëm.

Por po ashtu e ka humbur legjitimitetin sepse shumë nga deputetët e këtij Kuvendi konsiderojnë se të qenit deputet është privilegj. Si të tillë shumë prej tyre e kanë veten t’i nënshtrohen presionit “kush të bëri deputet/e?”. Janë pikërisht ky lloj i deputetëve që në shumë seanca plenare as nuk i dëgjohet zëri, as nuk shfaqin qëndrime për çështjet, e madje as nuk i shfletojnë dokumentet fare. Shumë prej tyre janë të pranishëm vetëm për shkak të mëditjeve që janë më të larta se paga minimale në vend e po t’i prekësh ato të hidhen në fyt. Këtë e kemi provuar kur kemi propozuar uljen dhe reduktimet e privilegjeve të deputetëve në legjislacionin përkatës.

I kemi tanimë këto figura të deputetit, ata deputetë që nxisin dhe mbështesin uzurpimin qeveritar të vet Kuvendit dhe çdo institucioni tjetër. Ata deputetë që nuk guxojnë të bëjnë zë e parapëlqejnë të vetmashtrohen nga formulat “marrëveshjet janë në përputhje me kushtetutën”. Këto dy kategori janë shumicë në Kuvendin e Republikës tonë. Përballë tyre janë deputetët opozitarë që kanë ngritur zërin e po protestojnë që Republika mos të ndahet e Kuvendi të jetë përnjëmend përfaqësues i interesit të vendit.

Në këto kushte Kuvendi dhe vendi duhet të çlirohen nga këta lloj të deputetëve që janë në fakt zgjatim i kësaj qeverie të cilët për shkak të mbijetesës politike janë në gjendje të rrezikojnë gjithë përpjekjen çlirimtare.

Vetëm paramendojeni një situatë kur pas nënshkrimeve të 25 dhe 26 gushtit opozita të heshtte ose thjesht të kundërshtonte këto marrëveshje nëpërmjet konferencave, debateve në Kuvend e interpelancave e pyetjeve parlamentare. Këto marrëveshje shtetrrënuese tani do të ishin të jetësuara dhe harruara. Do të nxirrej dhe dekreti por do të shkruhej edhe statuti i “Zajednicës” madje pa u pyetur fare Kuvendi. Ndërsa ratifikimin e marrëveshjes për demarkacionin me Malin e Zi shumica e deputetëve do të votonin lehtësisht sepse kështu do u kërkohej nga shefat me formulën mashtruese “Kosova nuk humb asgjë”.

Bashkimi dhe fuqia e opozitës, guximi e konsistenca, mbështetja e vendosmëria e qytetarëve do t’i zhbëjë këto marrëveshje. Bashkë me to do të bie dhe Qeveria autoritare e cila ka arrestuar 13 deputetë e mbi 180 aktivistë e qytetarë, vetëm e vetëm për t’i ruajtur kolltukët e tyre, mbijetesën politike nëpërmjet të cilës po tentojnë të shpëtojnë prej hetimit të dengut të dosjeve të korrupsionit.

Berisha: Vendi ynë ka nevojë për kthimin e shpresës

0

Anëtari i Kryesisë së Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Anton Berisha, ka theksuar se shoqëria kosovare është në një depresion psikologjik.

Ai në rrjetin social Facebook ka shkruar se sot shoqëria kosovare jeton një situatë në të cilën askush nuk lëvizë, ngase sipas tij, besimi ka humbur në dy gjërat më të rëndësishme në një shoqëri: besimi në drejtësi dhe në ndershmëri.

“Sot, gati të gjithë janë dorëzuar para kësaj situate dhe janë reduktuar në veten e tyre. Megjithatë, ne nuk guxojmë të shndërrohemi në popull të pashpresë për të ardhmen, ne nuk guxojmë që shqiptari i Kosovës të dorëzohet para orekseve të fqinjëve tanë dhe kontekstit evropian e botëror që nuk është në ditët më të mira për ne”, ka thënë Berisha.

Ai ka theksuar se për ta kaluar këtë krizë, duhet të ndërmerren hapa konkretë e të guximshëm, “duke respektuar veten tonë dhe duke besuar që drejtësia shtetërore por edhe sociale është e mundur”.

“Këtë, nuk mund ta bëjë pushteti aktual, këtë nuk mund ta bëj as opozita edhe sikur nesër të vij në pushtet. Këtë mund ta bëjmë së bashku, duke krijuar një qeveri të përbashkët, nuk është më rëndësi se si do ta emëronim, por në thelb duhet të këtë shpëtimin”, ka theksuar Berisha.

Ai ka thënë se kjo qeveri duhet që brenda një afati gjashtë mujor të përmbyll temat e rënda nëpër të cilat është duke kaluar shteti i Kosovës.

“Po ashtu kjo qeveri duhet që të ndërtojë një plan së paku afatmesëm, që do të bind edhe popullin por edhe partnerët ndërkombëtar se ka shpresë për të jetuar në këtë vend dhe ka një shtet me të cilin është i mundur partneriteti”, ka shkruar Berisha.

Postet e shumëfishta mbahen të uzurpuara nga pushtetarët

0

Zvarritet projektligji për konfliktin e interesit, Qeveria e ka kapur Kuvendin

Qeveria e Kosovës, me ndërhyrjen e dytë të pashpjegueshme për opinionin, ka penguar Kuvendin edhe në sesionin vjeshtor për miratimin e Ligjit të ri për parandalimin e konfliktit të interesit në ushtrimin e funksionit publik, që ishte gati të përfundojë në sesionin pranveror të Kuvendit të Kosovës, por edhe asokohe u bllokua nga ana e Qeverisë.

Historia e plotësimit dhe ndryshimit të Ligjit në fuqi, me qëllim të ashpërsimit të kritereve dhe parandalimin e mbajtjes dhe ushtrimit të dy tre e katër apo 5 vende pune nga zyrtarët e lartë publikë, zanafillën e ka që nga mandati i kaluar i Qeverisë ‘Thaçi 2’. U ndërpre në procedurë, për shkak të zgjedhjeve të parakohshme, u riprocedua në Qeverinë ‘Thaçi- Mustafa’ dhe u përgatit për miratim në sesionin pranveror të këtij vit. Tërheqja e tij nga leximi i dytë ndodhi pikërisht në ditën kur deputetët prisnin votimin formal, në seancën e 6 majit. Faza e re e tregimit për plotësim dhe ndryshim të këtij ligji ka filluar në sesionin vjeshtor, por edhe tani Qeveria ka përdorur të njëjtin skenar.

“Çdo zyrtar i lartë qeveritar merr minimum nga katërpesë paga, por ka prej tyre që marrin edhe nga dhjetë paga. Me gjithë ato vende pune që kanë, e që paguhen nga buxheti i Republikës së Kosovës, ku asnjërën nuk e kryejnë, por vetëm marrin paga, këta zyrtarë zhvatës ua zënë vendin mijëra të papunëve! Qëllimisht për herë të dytë është bërë tërheqja e Ligjit për parandalimin e konfliktit të interesit nga Qeveria e Kosovës, që do ta quaja skandaloze dhe turp nga ana e Qeverisë”, u shpreh analisti Faik Krasniqi. /Kosova Sot

Visar Ymeri: Kosova në duar të mafias

0

Hashim Thaçi e Kadri Veseli janë kriminel në sy të Visar Ymerit, kryetarit të Lëvizjes Vetëvendosje.

Këta dy, sipas Ymerit e kanë uzurpuar shtetin me skema të SHIK-ut dhe të krimit të organizuar në të gjitha instancat politike, sociale e ekonomike që do të duhet të ishin të pavarura.

“Pra kanë ndërtuar atë që di të ndërtojë mafia, që anglisht quhet deep state, apo “shtet i thellë”. Pa u shkatërruar ky “shtet i thellë”, nuk mund të ketë asnjë zhvillim pozitiv në Kosovë”, tha ai në intervistë për Gazetën Fjala.

Por mendim ndryshe tani ka për Ramush Haradinajn e Fatmir Limajn, të cilët një kohë ishin bashkë me Thaçin e Veselin e që për Vetëvendosjen dikur shiheshin si kriminel.

Për bashkëopozitarët Ymeri thotë se nuk mund të jenë fajtor për “shtetin e thellë”.

“E nëse Limaj, Haradinaj, apo Visar Ymeri provohet fajtor për diçka, atëherë duhet të hetohet e të gjykohet, madje edhe të dënohet aty për aty. Por nuk është aspak e drejtë të krahasohet dikush nga opozita me krimet që ka bërë SHIK-u”, tha Ymeri.

Kryetari i Lëvizjes Vetëvendosje, në intervistë për Gazetën Fjala, flet për opsionet se si të dilet nga situata e krijuar në vend. Për planet e opozitës për zgjedhje, procesin e privatizimit nga i cili thotë se ka lindur korrupsioni masiv e për raportet e Vetëvendosjes me vëllezërit Devolli.

Gazeta Fjala: Z. Ymeri, Lëvizja Vetëvendosje ka thënë se Kosovën e pret një dimër dhe pranverë e ngrohtë duke iu referuar zhvillimeve politike në vend.  A do të thotë kjo se kriza politike aktuale nuk është as afër përfundimit?

Visar Ymeri: Kriza politike si faktor kryesor të zgjidhjes, sigurisht që e ka qeverinë. Kështu ndodh pak a shumë në çdo krizë politike të natyrës parlamentare. Është e qartë se ne si opozitë e kemi bërë atë që mundemi të bëjmë, pra kemi bërë kërkesat tona, kemi paraqitur argumentimet për ato kërkesa, dhe kemi paraqitur tre opsione për zgjidhjen e krizës nga ana e qeverisë.

Nga ana tjetër kemi të bëjmë me një qeveri e cila që prej fillimit e ka përjashtuar opozitën prej diskutimit demokratik mbi marrëveshjet. Kjo qeveri i ka nënshkruar marrëveshjet fshehurazi parlamentit. Pra vendime tepër të rëndësishme për këtë vend e për gjithë popullin tonë janë marrë kundër principit të demokracisë, nga fare pak njerëz.

Qeveria nuk i është përgjigjur argumenteve dhe kritikave tona, madje tashmë mund ta themi me plot gojën se qeveria e ka humbur debatin. Prej fillimit kjo qeveri u përpoq të përdorë gënjeshtra për ta mbrojtur “Zajednicën” dhe Demarkacionin, por këto gënjeshtra me kontradiktat e tyre e demantuan vetveten. Sot edhe anëtarët e qeverisë e pranojnë se këto marrëveshje nuk do të duhej të ishin nënshkruar. Por humbja e argumenteve dhe humbja e debatit nuk ka sjellë pasoja në vendimmarrjen e qeverisë, pasi kjo qeveri dhe specifikisht kjo klasë pushtetarësh, nuk udhëhiqet nga argumenti, nga koherenca konceptuale politike, apo as nga ndonjë lloj i moralit. Kjo qeveri edhe kur i humb argumentat, këmbëngul në vendimet e saj.

Qeveria nuk ka pranuar asnjë prej opsioneve tona, të cilat janë: tërheqja prej marrëveshjeve; referendumi mbi marrëveshjet; ose zgjedhje të jashtëzakonshme. Nëse qeveria nuk shprehet shpejt për njërin nga këta opsione, atëherë kriza politike do të zgjidhjet me angazhimin masiv dhe demokratik të qytetarëve nëpër protesta të mëdha, të cilat do të fillojnë në janar. Padrejtësia, mashtrimi, krimi, nuk mund të mbrohen me forcën e policisë, qoftë ajo edhe polici speciale.

Gazeta Fjala: Ju keni paralajmëruar një tjetër protestë popullore në fillim të vitit 2016.  Deri më tani, protestat e organizuara nuk është se e kanë ndryshuar gjendjen.  Do të sjellë diçka të veçantë kjo protestë?

Visar Ymeri: Siç e thashë më lart, protestat do të vazhdojnë në janar dhe do të jenë edhe më masive e më të fuqishme. Koha po kalon, edhe opsionet për qeverinë po ngushtohen. Nëse qeveria nuk reagon shpejt, duke i pranuar kërkesat e drejta të opozitës për dy marrëveshjet e dëmshme të cilat u nënshkruan jodemokratikisht, atëherë qeveria do të bie bashkë me ato marrëveshje.

Gazeta Fjala: Si njëra nga mundësitë për të dalë nga kjo situatë – përveç tërheqjes së nënshkrimeve nga marrëveshjet që ju i konsideroni si të dëmshme – janë përmendur edhe zgjedhjet e jashtëzakonshme.  Sipas jush, si do të dukej skena politike pas këtyre zgjedhjeve dhe a do të garonte opozita e bashkuar në një listë të vetme zgjedhore?

Visar Ymeri: Opozita deri më sot është e bashkuar. Nëse opozita do të vazhdojë të veprojë e bashkuar, siç ka qenë deri sot, fitorja e saj është e pashmangshme.

Duke parë këmbënguljen dhe kokëfortësinë e qeverisë që ta lidhë veten me “Zajednicën” dhe të mos shkëputet në asnjë mënyrë nga ajo, atëherë zgjedhjet po bëhen vërtetë të pashmangshme.

Zgjedhjet e reja kanë për të prodhuar një situatë tërësisht të ndryshme, një qeveri me principe të tjera politike, dhe një ndryshim që do të ndihet edhe realisht e objektivisht në të gjitha sferat jetike që mund të ndikohen nga politika. Sigurisht, do të prodhojnë një qeveri më demokratike, një drejtësi më funksionale, dhe rezultate reale në luftën kundër korrupsionit. Është e kotë të presësh nga qeveria aktuale, që ka kapur gjykatat, prokurorinë e policinë, që të luftojë korrupsionin. Ata nuk do ta luftojnë kurrë vetveten.

Gazeta Fjala: Jakup Krasniqi nga NISMA nuk ka përjashtuar mundësine që në rast të zgjedhjeve, partia e tij të jetë në koalicion me PDK-në.  A mendoni se mund të përsëritet historia – pra që njëra nga partitë opozitare t’i bashkohet pozitës ashtu siç kishte bërë LDK vitin e kaluar?

Visar Ymeri: Opozita aktualisht është bashkuar rreth një kauze që mbështetet nga shumica e popullit, e që është ndërtimi i një Republike sovrane, të barabartë e të drejtë, pa ndarje etnike e republikë serbe brenda, dhe pa tkurrje të territorit përmes demarkacionit me Malin e Zi. Ky nuk është bashkim për pushtet, por bashkim për Republikën.

Bashkimi ynë pra, është për një ide që është përtej nesh. Rrjedhimisht, besnikëria jonë, është besnikëri ndaj asaj ideje dhe përcjellet edhe me besnikëri ndaj njëri-tjetrit. Nuk do të ketë ndarje të opozitës sepse secili nga ne është i vetëdijshëm mbi dëmin që do t’i shkaktohej vendit nëse kjo do të ndodhte. Pastaj, secili nga ne po ashtu jemi të vetëdijshëm që koalicionet, sikur ky aktuali, që bëhen për pushtet e pozita por jo për shtet dhe zhvillim, nuk do të jenë asnjëherë funksionale dhe vazhdimisht do të përballen me rezistencë popullore.

Gazeta Fjala: Në disa raste juve iu referohen si ‘kryetar formal’ i Lëvizjes Vetëvendosje duke pasur parasysh ndikimin e madh të z. Albin Kurti në partinë që ju drejtoni.  Ju pengon kjo?

Visar Ymeri: Nuk mund të më pengojë kjo, këto janë formula që i shpikin edhe i përdorin njerëz të cilët besojnë në një farë natyre konspirative të organizimeve politike. Në VETËVENDOSJE! priremi të udhëhiqemi nga bashkëpunimi, solidariteti dhe transparenca. Hierarkia jonë e brendshme ekziston vetëm për shkak se është e domosdoshme, e jo për shkak se e duam atë. Pra, ekziston posti i kryetarit dhe organet e ndryshme për të ndarë punë e përgjegjësi, e jo për shkak se dikush e do apo e adhuron pushtetin e postin.

Kurti është një aktivist i palodhur e i gatshëm për sakrifica, e puna e tij intelektuale e sakrificat e tij prej idealisti sigurisht që e ndikojnë Lëvizjen. Nuk ka konkurrencë të brendshme në këtë aspekt, përkundrazi, ka mirëkuptim, ka shoqëri, ka barazi, ka bashkëpunim në sakrificë, ka solidaritet në aktivitet. E di që ata të cilët janë mësuar me materializmin vulgar nëpër partitë e vjetra e kanë vështirë ta kuptojnë frymën e brendshme të Vetëvendosjes. Por ne jemi ndryshe, dhe besojmë te ky ndryshim.

Gazeta Fjala: A ka hequr dorë Vetëvendosje nga rishikimi i procesit të privatizimit në Kosovë?

Visar Ymeri: Absolutisht jo. Procesi i privatizimit është procesi prej të cilit ka lindur korrupsioni masiv i cili sot ka marrë përmasa shqetësuese në Kosovë. Ne do të hetojmë proceset e privatizimit, dhe nëse aty ka pasur shkelje, apo nëse evidentohet që privatizimet kanë qenë të kundërligjshme, atëherë pasuritë e fituar në mënyrë korruptive do të konfiskohen, të korruptuarit do të dënohen, dhe pasuria që i është vjedhur publikut, do t’i rikthehet.

E ajo çka është më e rëndësishme, ky privatizim pa koncept nuk ka sjellë sukses. Nuk e kemi asnjë rast të suksesshëm të privatizimit në Kosovë, ku pas privatizimit industria është zhvilluar. Përkundrazi, pas privatizimit industria është mbyllur, duke prodhuar papunësi. Ne e kemi një program të detajuar ekonomik, që për disa sektorë strategjikë dhe për ato që janë monopole natyreore, programi jonë parasheh angazhimin e kapitalit shtetëror. Po ashtu, ne parashohim nxitjen e investimeve private përmes bashkëkapitalizimit të iniciativave publiko-private, përmes subvencionimit dhe politikave fiskale favorizuese. Por, një ekonomi tërësisht e privatizuar, pra një dogmatizëm neoliberal si ky i qeveritarëve tanë, sigurisht që do të ndalet sepse është i dështuar në Kosovë e në vende të tjera.

Gazeta Fjala: Patët filluar procesin për zbardhjen e keqpërdorimeve në Fabrikën e Amortizatorëve. Përse nuk e vazhduat?

Visar Ymeri: Nuk e kemi ndalur këtë proces, por politikisht tashmë diskutimi publik është i përqendruar në çështjet e marrëveshjeve të dëmshme për Republikën, të cilat kanë prodhuar edhe krizën politike. Sapo të zgjidhet kjo krizë, gjë për të cilën jemi optimistë, do të vazhdojë zbardhja e keqpërdorimeve aty, si edhe në vendet e tjera.

Gazeta Fjala: A u dorëzua Lëvizja Vetëvendosje para vëllezërve Devolli?

Visar Ymeri: Nuk e kuptoj këtë pyetje. Përse do të duhej të dorëzohej Lëvizja përballë disa biznesmenëve? Neve nuk kemi relacione favorizuese apo armiqësuese me biznesmenë, sepse nuk i kërkojmë askujt para e as nuk i premtojmë financime apo mbrojtje. Lëvizja Vetëvendosje  edhe kur bën fushata për mbështetje financiare prej qytetarëve, kurrë nuk pranon shuma të mëdha, të cilat do të mund të shkaktonin dorëzim apo “blerje”. Prej askujt nuk kemi pranuar të blihemi, ndaj askujt nuk jemi shitur, askush nuk na kontrollon, dhe para askujt nuk dorëzohemi dhe nuk ka nevojë të dorëzohemi. Bashkëpunojmë me këdo që ka dëshirën, vullnetin, dhe synimin e mirë politik. Dhe mendojmë se të gjithë qytetarët, përfshi edhe vetë anëtarët e Lëvizjes, do të duhej të trajtoheshin njësoj para ligjit. Sot kjo nuk ndodh, se ligji ka disa standarde kur është në dorën e Thaçit, Mustafës dhe Veselit. Por kur të vijë Lëvizja Vetëvendosje në pushtet ligji ka për të qenë me një standard, e ka për të trajtuar njësoj pavarësisht përkatësive politike, apo pavarësisht shtresës ekonomike. Askush nuk do të jetë i përjashtuar prej drejtësisë për shkak se është i pasur.

Gazeta Fjala: Përse sipas Lëvizjes Vetëvendosje, janë kriminel Kadri Veseli e Hashim Thaçi?

Visar Ymeri: Sepse këta persona kanë uzurpuar, me skema të SHIK-ut dhe të krimit të organizuar të gjitha instancat politike, sociale e ekonomike që do të duhet të ishin të pavarura. Këta kanë kapur me njerëzit e tyre policinë, arsimin, shëndetësinë, prokurorinë e gjykatat. Këta kanë ndërtuar një shtet në hije, i cili vepron paralel dhe në bashkëpunim direkt me shtetin e dukshëm. Pra kanë ndërtuar atë që di të ndërtojë mafia, që anglisht quhet deep state, apo “shtet i thellë”. Pa u shkatërruar ky “shtet i thellë”, nuk mund të ketë asnjë zhvillim pozitiv në Kosovë.

Gazeta Fjala: A janë të tillë edhe Fatmir Limaj e Ramush Haradinaj, pasi të katërt janë akuzuar nga VV për të kaluar kriminale?

Visar Ymeri: Limaj e Haradinaj nuk mund të jenë fajtor për “shtetin e thellë”, pasi ky i fundit është një krijim ekskluziv i SHIK-ut. E nëse Limaj, Haradinaj, apo Visar Ymeri provohet fajtor për diçka, atëherë duhet të hetohet e të gjykohet, madje edhe të dënohet aty për aty. Por nuk është aspak e drejtë të krahasohet dikush nga opozita me krimet që ka bërë SHIK-u. Po flasim këtu për organizatën më kriminale që ka ekzistuar ndonjëherë në Kosovën e pasluftës.

Unë po e ripërsëris se me z. Haradinaj dhe z. Limaj, na bashkon kauza e njëjtë. Ne i kemi bërë thirrje të gjithëve që t’i bashkohen kësaj kauze. Është shumë mirë për Kosovën që në përpjekjen për ta mbrojtur atë, nuk është vetëm një subjekt por janë bërë bashkë disa subjekte. Kjo e ka fuqizuar tej mase përpjekjen tonë dhe ky bashkim do ta sjell pashmangshëm fitoren e kauzës sonë.

Gazeta Fjala: Përse deri më tani liderët e opozitës, përfshirë edhe juve nuk keni gjuajtur gaz në Kuvend, derisa këtë veprim e kanë bërë shumë deputet të tjerë?

Visar Ymeri: Kjo ka qenë vetëm çështje e vendimeve të atypëratyshme. Liderët e opozitës nuk i ikin aksionit, dhe ata janë duke u angazhuar maksimalisht për protestat e 9 janarit.

Gazeta Fjala: Si e vlerësoni qeverisjen e Vetëvendosjes në Prishtinë?

Visar Ymeri: Është një qeverisje shembullore, duke patur parasysh bllokimin e madh që kanë pasur nga qeveria qendrore, dhe sabotimin që ka pasur nga asambleistët e PDK dhe LDK.

Komuna e Prishtinës e ka treguar se çfarë do të thotë të ndalësh korrupsionin, si dhe ka ndalur mafian më të rrezikshme në Prishtinë, që është mafia e ndërtimit. Në të njëjtën kohë ka patur shumë investime infrastrukturore në rrugë e trotuare, të cilat kanë shkuar deri në fshatrat më të largëta, si dhe në lagje të anashkaluara të qytetit. Nuk po shtrohet më asfalt elektoral si ai i Mustafës, i cili për dy vjet është bërë gropë.

Po ashtu Komuna ka sjellë një politikë të re në arsim, janë shtuar çerdhet, e me fëmijët ka një qasje më solidare, duke i ofruar edhe një shujtë cilësore. Kjo është shumë e rëndësishme duke patur parasysh shkallën e lartë të varfërisë në këtë qytet.

Qasja ndaj publikut është tërësisht e ndryshuar. Njerëzit mbarojnë punë shumë shpejt me dokumentat e tyre në Komunë, me kulturë, pa ryshfet, me transparencë. Mendoj se Komuna e Prishtinës vlerësimet i ka marrë edhe ndërkombëtarisht, kështu që sado të zgjatemi, nuk do të themi mjaft për ta vlerësuar atë.

Gazeta Fjala:  A e kontrolln VV punën e Shpend Ahmetit në kryeqytet dhe a përziheni edhe ju në tenderët e komunës?

Visar Ymeri: Vetëvendosje nuk kontrollon, por bashkëpunon edhe ndihmon. Aktivistët e Vetëvendosjes janë në dispozicion të Komunës për të bërë punët më të vështira, ato që ballafaqohen me kërcënime e me rreziqe, ato që duan shumë mund, e që paguhen shumë pak.

Sa për tenderët ato nuk i kontrollon as Lëvizja Vetëvendosje as Komuna, por komisionet përkatëse dhe rregullat e prokurimit. Nuk ka ndonjë tender që të mos ketë qenë tërësisht transparent dhe në zbatim të kushteve të prokurimit.

BE-ja s’po tregohet e padrejtë me Kosovën

0

Profesori i integrimeve evropiane, Avni Mazrreku, ka thënë të dielën se, pavarësisht evidentimit të arriturave, Kosova nuk i ka plotësuar të gjitha kriteret për ta fituar liberalizimin e vizave.

Në një intervistë për “Epokën e re”, Mazrreku ka thënë se ndikim të drejtpërdrejtë ka pasur mungesa e stabilitetit politik në vendin tonë.

“Raporti i Komisionit Evropian dhe konkluzionet e Këshillit të Bashkimit Evropian evidentojnë të arriturat e Kosovës për përmbushjen e kritereve për liberalizmin e vizave. Megjithatë, raporti i Komisionit Evropian, që reflektohet në konkluzionet e Këshillit të BE-së, tregon qartë se nuk janë përmbushur të gjitha kriteret që do ta kishin sjell Kosovën në pozitën, ku do të jepej një rekomandim pozitiv për liberalizimin e vizave për qytetarët e saj”, është shprehur Mazrreku.

Sipas tij, tetë kriteret e mbetura kanë mundur të përmbushen edhe më përpara, por si rezultat i mungesës së vullnetit politik, këto kritere nuk janë përmbushur deri më tani.

“Normalisht se kriza do të ndikojë. Edhe ashtu siç thuhet në konkluzionet e Këshillit të Bashkimit Evropian, kriza politike dhe mungesa e stabilitetit politik në përgjithësi janë elemente që ndikojnë drejtpërdrejt në rekomandimin eventual pozitiv për heqjen e vizave. Krejtësisht varet nga gatishmëria politike që këta njerëz t’i ndërmarrin këta hapa të nevojshëm me qëllim të arritjes së përmbushjes së këtyre kritereve”, ka theksuar Mazrreku.

Ai ka vlerësuar se BE-ja nuk është duke u treguar e padrejtë me Kosovën, duke mohuar se është duke përdorur standarde të dyfishta.

“Ideja që Kosova është duke u diskriminuar nga ana e BE-së, dhe ideja që me Kosovën po përdoren standarde të dyfishta, personalisht nuk e besoj një gjë të tillë. Mirëpo, është çështje e përmbushjes së kritereve teknokratike dhe nuk është vetëm një kriter ai të cilit ju po i referoheni, por janë edhe disa kritere që kanë të bëjnë esencialisht me vullnetin e Qeverisë së Kosovës”, ka deklaruar Mazrreku.

Megjithatë, ai ka deklaruar se, nëse ka vullnet që kriteret të plotësohen, qytetarët e Kosovës do të jenë në gjendje të lëvizin pa viza në pjesën e dytë të 2016-s.

“Ajo që ka ngecur Kosova është pikërisht kriza politike e shkaktuar nga pozita dhe opozita dhe mungesa e vullnetit politik të këtij spektri politik që kemi në Kosovë. Prandaj, nëse ka vullnet që kriteret të plotësohen, jam optimist se qytetarët e Kosovës do të jenë në gjendje të lëvizin pa viza në pjesën e dytë të 2016-s”, ka thënë Mazrreku.

MAShT-i ndan 750 bursa për studentë

0

Ministria e Arsimit, e Shkencës dhe e Teknologjisë (MAShT) për herë të parë këtë vit ndan bursa shtetërore për studentët e institucioneve publike të arsimit të lartë.

Fondi për ndarjen e këtyre bursave është krijuar nga kursimet e MAShT-it. Nga ky fond do të ndahen 750 bursa. Përparësi për përfitimin e këtyre bursave kanë pasur studentët që vijnë nga familjet e kategorive të dala nga lufta.

Ministri i Arsimit, Arsim Bajrami, ka thënë se kursimet kanë ardhur pas vendimit të tij për shkurtimin e disa shpenzimeve që janë bërë më parë. Ai ka treguar se këto bursa janë ndarë kryesisht për studentët e shkencave ekzakte dhe natyrore.

“Këto kursime kanë ardhur pas vendimit tim për zvogëlimin e pagave të anëtarëve të bordeve të universiteteve, nga 1 200 euro, në 200 euro. Kemi kursyer shumë duke reduktuar shpenzimet e luksit të udhëtimeve në klasin e parë, sepse prej se kam ardhur ministër nuk ka asnjë biletë që shkon me biznes-klasë. Kemi krijuar mjaft para të lira, që janë kursyer dhe unë kam vendosur që këto para të destinohen për studentët, sepse gjendja materiale e tyre është shumë e papërshtatshme”, ka thënë Bajrami.

Ai ka bërë me dije se këto bursa janë ndarë kryesisht për studentët e shkencave ekzakte dhe natyrore, ku përparësi kanë pasur studentët që vijnë nga familjet e kategorive të dala nga lufta.

“Kjo nuk është një bursë shumë e lartë, por është një bursë me të cilën studentët mund të mbijetojnë në këto kushte. Unë do ta vazhdoj këtë praktikë që për çdo vit nga kursimet që bëjmë si ministri të japim bursa, ta rrisim numrin e bursave. I ftoj të gjitha universitetet që të ndajnë një pjesë të mjeteve të veta për studentë sepse universiteti, sado që kujdeset për mësimdhënës për të siguruar paga, aq duhet të kujdeset për standardin e studentëve, pasi një pjesë e madhe e tyre kanë probleme sociale”, është shprehur Bajrami.

Përzgjedhja e studentëve për të përfituar bursa nga Ministria e Arsimit është bërë nëpërmjet një konkursi publik, në të cilin kanë aplikuar rreth 800 kandidatë, ndërsa janë përzgjedhur rreth 750 prej tyre që i kanë plotësuar kushtet. Bursat do të ndahen në një ceremoni solemne më 24 dhjetor. /Epoka e Re

Garë për ese

0

Të rinjtë e Kosovës nga 18 deri 29 vjeç do të mund të marrin pjesë bashkë me moshatarët e tyre nga rajoni në garën për shkrimin e një eseje me temën “ Të rinjtë nga Evropa Juglindore për prosperitet të rajonit”, e cila është organizuar nga Asambleja Parlamentare e Procesit të Bashkëpunimit të Evropës Juglindore. Kjo është bërë e ditur përmes një njoftimi në faqen e Kuvendit të Kosovës.

Tutje thuhet se eseja duhet të shkruhet në gjuhën angleze me më së shumti 1200 fjalë dhe të ngarkohet në web faqen www.competition.rspcsee.org deri më 31 mars 2016.

“Juria përbëhet nga 13 anëtarë, të cilët do t’i votojnë esetë në mënyrë anonime përmes faqes së internetit të konkursit gjatë muajve prill dhe maj. Ndarja e çmimeve për fituesit e tri pozitave të para do të bëhet në një ceremoni të veçantë gjatë sesionit vjetor të AP-së së PBEJL-së në qershor 2016”, përfundon njoftimi.

Sipas njoftimit, fituesit e kësaj gare do ta vizitojnë Parlamentin Evropian në Bruksel dhe do të takohen me eurodeputetë dhe përfaqësues të Bashkimit Evropian.

Të rinjtë e intervistuar nga KosovaLive vlerësojnë se pjesëmarrja në këtë garë është një mundësi e mirë për të shprehur njohuritë e tyre dhe për ta promovuar Kosovën.

“Për çdo shoqëri është me rëndësi avancimi dhe zhvillimi i të rinjve. Një hap domethënës drejt këtij avancimi është ky organizim, përmes përfshirjes të të gjithë të rinjve të rajonit në një aktivitet të tillë, i cili për ne krijon ndjenjën e të qenit të barabartë me të tjerët”, tha Vlera Rexha.

Ndërkaq, sipas Vesa Sekiraqës arsye shtesë për konkurrim është shpërblimi, pra mundësia për ta vizituar Parlamentin Evropian.

“Mua si studente e Fakultetit Juridik më preokupojnë çështje të tilla si proceset politike, prosperiteti i Kosovës, rrjedhimisht edhe i rajonit. Pasi ka kohë për të aplikuar deri në mars, do të hulumtoj më shumë për këtë temë dhe mbase do të aplikoj me një ese”,tha ajo.

Kjo garë do të jetë njëra nga ngjarjet me të cilën do të shënohet 20 vjetori i Procesit të Bashkëpunimit të Evropës Juglindore, i cili ishte krijuar në Sofje, si rezultat i një takimi ndërmjet  ministrave të jashtëm të shteteve të rajonit.

Rinia: Jemi mësuar në izolim

0

Mosdhënia e rekomandimit për liberalizimin e vizave për zonën Schengen të Bashkimit Evropian për qytetarët e Kosovës, për vitin 2016, ka nxitur reagimin e të rinjve në Kosovë.

Në rubrikën e përjavshme “VOX” të Radios Evropa e Lirë, ata thonë se Kosova është pjesë e Evropës, ndërkohë që qytetarët e saj, e veçanërisht të rinjtë, vazhdojnë të ndihen të izoluar nga vendet e Bashkimit Evropian, organizatë kjo, në të cilën Kosova mëton të integrohet dhe anëtarësohet.

Arben Dedaj thotë se ka përfunduar studimet.

Sipas tij, mosdhënia e deritashme e liberalizimit të vizave, është zhgënjyese për të rinjtë në Kosovë dhe një gjë e tillë, tashmë ka kaluar në monotoni.

“Normalisht, është izolim. Mirëpo, tashmë jemi mësuar dhe jemi kalitur me këtë. Po na duket njëjtë, si me viza si pa to. Jemi lodhur…”, thotë Arbeni.

Mendim Mehmeti, student në Fakultetin Juridik në Universitetin e Prishtinës, vlerëson se pamundësia për të udhëtuar në vendet e Bashkimit Evropian pa regjim vizash, ka qenë pengesë mjaft e madhe për shumë të rinj, që të shkojnë për të studiuar atje ose edhe për të gjetur punë.

“Normalisht që është keq, sepse shumë të rinj kanë pasur synime që të studiojnë jashtë. Jemi disi të izoluar prej vendeve tjera për studime, e ndoshta edhe për punësim, sepse këtu nuk ka punësim të madh. Por, edhe për t’i parë të afërmit. Mbase jo unë, si student, por ka familje të tjera që mund t’i shohin të afërmit që nuk i kanë parë”, shprehet Mendimi.

Luljeta Ahmeti studion për Administratë Publike. Ajo thotë se nuk e ka problem udhëtimin jashtë Kosovës, për shkak se ka shtetësi dhe pasaportë sllovene. Por, sipas saj, për shumë të rinj, që kanë ambicie për të studiuar jashtë vendit, mosdhënia e liberalizimit të vizave për Kosovën, është pengesë shumë e madhe për realizimin e ambicieve të tyre, si dhe një izolim shumë i madh.

“Është izolim, madje, shumë i madh për studentë. Mendoj që po të kishte liberalizim të vizave, ata do të kishin shumë dyer të hapura për studime”, konsideron Luljeta.

Por, çfarë kanë humbur të rinjtë nga mosliberalizimi i vizave?

Vigan Mehmeti, student në Fakultetin Juridik në Universitetin e Prishtinës, thotë se pamundësia e lëvizjes së lirë nëpër vendet e Schengen-it, të rinjtë e Kosovës i privon nga shumë përvoja.

“Të vizitosh ndonjë vend tjetër, të shikosh se si zhvillohet puna atje, të arrish ndonjë përvojë, të studiosh. Keq që e kanë shtyrë (liberalizimin e vizave). Është dashur t’u rrinë gati këtyre gjërave, por nëse vazhdojnë kështu, nuk do të ketë (liberalizim vizash), pa i ndreqë raportet që janë brenda Kosovës”, thekson Vigani.

Ngjashëm thotë edhe një e re tjetër nga Prishtina, që nuk u prezantua:

“Liberalizimi i vizave mendoj që do të ishte një rast shumë i mirë për ne. Ne, jo vetëm që do t’i vizitonim vendet ose të afërmit tanë, por do të studionim jashtë shtetit. Kjo do të ishte për ne shumë mirë”.

Megjithatë, ka edhe të rinj tjerë, të cilët shprehin mendimin që edhe në rast se Kosova do ta merrte liberalizimin e vizave, kjo nuk do të ishte ndonjë lehtësim i madh për ta.

Betim Ndrecaj thotë se ka përfunduar studimet për ekonomi. Ai thekson se ka dëshirë ta vizitojë Zvicrën, por edhe po të kishte liberalizim vizash, kjo për të do të ishte e vështirë për t’u realizuar.

“Edhe po ta kisha vizën, nuk kam para të dal dhe të shëtis”, thotë Betimi.

Bujar Gashi, një i ri nga Prishtina, thotë se nuk ka ndonjë leverdi nga liberalizimi i vizave, edhe po të ndodhte kjo tash për Kosovën.

“Aktualisht, jo. Kisha qëndruar në vendin tonë edhe për studime. Këtu më mirë, sepse vendi ynë”, mendon Bujari.

Por, Engjëll Hamiti, student i Shkencave Politike, thotë se të rinjtë, fillimisht, duhet të mësojnë se çfarë nënkupton dhe ofron liberalizimi i vizave.

“Mendoj që ne të rinjtë më së pari duhet të njoftohemi se çfarë nënkupton ky liberalizim, për ne. Tre muaj udhëtim, ku nuk ke të drejtë pune, as studimi me këtë liberalizim, ashtu siç e di unë, nëse nuk gaboj. Kështu që nuk besoj që reflekton diçka në studime te ne, mirëpo, për ta parë Evropën, po. Por, normalisht është një shtyrje tjetër, sepse t’iu nënshtrohesh përsëri procedurave, nëpër ambasada, është keq”, vlerëson Engjëlli.

Mosdhënia e rekomandimit për liberalizimin e vizave për zonën Schengen të Bashkimit Evropian për qytetarët e Kosovës, për vitin 2016, nga ana e Këshillit të Çështjeve të Përgjithshme të Bashkimit Evropian, më 15 dhjetor, është pasuar me raportin e Komisionit Evropian për liberalizim vizash për qytetarët e Kosovës për vitin 2016.

Në këtë raport, janë vlerësuar përparimet e arritura në përmbushjen e kritereve, për janë nënvizuar gjithashtu edhe 8 kritere që kanë mbetur për t’u përmbushur.

Kosova kishte gjithsej 95 detyrime për të përmbushur. /REL

Të udhëtosh me vdekjen

0

“Stina e hijeve”, romani që u vlerësua si libri më i mirë i vitit, vetëm pak ditë më parë nga Ministria e Kulturës, përtej një letërsie që të grish me stilin, mban brenda të vërteta që dhembin mbi realitetin tonë këto vite. Duket se ky roman u shkrua vetë brenda shkrimtarit, për t’u hedhur në letër me shpejtësinë e gjërave që nuk mbajnë më brenda teje. E ka shkruar për katër javë, pas një ëndrre gati torturuese, ku vështrimi i një vajze që e kishte njohur përmes rrëfimeve, i dukej sikur i kërkonte ta vendoste përgjithmonë në një libër. Vendosja e një të vdekuri në sediljen e rregullt të një pasagjeri është më shumë se një provokim estetik, që letërsia bën. Janë shumë pikëpyetje që Virion Graçi ngre me këtë roman, duke dhënë tablonë e trishtë të një historie shqiptare në shekullin e XXI.

“Stina e hijeve”, si nisët ta shkruanit këtë roman? Si e kujtoni kohën kur merreshit me shkrimin e tij?

Tregimin bazë, embrionin, e kisha në mendje prej më se 20 vjetësh dhe u trazua një ditë maji 2013. Në një nga paraditet e mia të kafes me shkrimtarin dhe mikun tim Koço Kosta, ia tregova. Ai shtangu, më tha: “Ky është roman. Shkruaje”. Unë iu përgjigja: “Një fjali e vetme me 50 fjalë është një roman i plotë, nuk kam si ta shkruaj, ai tashmë është”. Bisedën e vazhduam qetë me fjalët e zakonshme për hallet tona njerëzore, por kur u ndamë, Koço më shtrëngoi dorën, më pa në sy e më tha: “Ti e shkruan, sepse ti e njeh gjendjen”. E kish fjalën për gjendjen e shqiptarëve emigrantë të paligjshëm në Greqi. Gati po e harroja këshillën kurajuese, nxitëse të tij, por pak ditë më vonë fati i vërtetë i asaj vajze më ngriti nga gjumi një mesnatë e gati po ma merrte frymën, realisht, jo figurativisht. Dhe nisa ta shkruaj. Është shkruar për katër javë. Meqë i ngjante një ëndrre paksa të frikshme, e dhashë menjëherë për lexim/testim. Natyrisht të parit Koços e pa marrë ende një përshtypje të tij, ia dhashë dorëshkrimin Agron Tufës dhe Ardian Marashit. Pas përshtypjeve të tyre përshëndetëse ndenja katër muaj duke e rikujtuar, rijetuar orë e çast atë që kisha shkruar, për të ndier mungesat, teprimet, stonaturat. Më në fund brofa: kisha harruar diçka thelbësore, pa të cilën historia do të ishte një histori burrash, vullkane të shuara, të zemëruar e të grindur në heshtje me fatin e tyre. Romanit i mungonte shpirti, drita femërore në të dyja format sublime të saj: si dritë e shpirtit mëmësor (Bardha, nëna e vajzës fatkeqe) dhe si dëlirësi vajzërore (Elona, vajza …) e kështu u shkrua me një frymë kapitulli i fundit, ai që në libër është i dyti në radhë. Nuk kam çfarë të kujtoj tjetër për veten, pasi në pamje të parë shkrimi është diçka pa spektakël, thuajse diçka qesharake: një burrë i vërejtur në fytyrë si aktor amator, paksa turimbledhur si një polic mistrec, paksa i lakuar në drejtim të kompjuterit laptop, duke goditur pa pushim germat mbi tastierë. Më pas, për nevoja përkthimi e studimi jashtë Shqipërisë të një bashkëpunëtores sime të çmuar, më duhej ta kisha si libër, ta botoja sa më shpejt. Ashtu ndodhi falë dy botuesve të rinj, por të ndjeshëm estetikisht, me shije të sakta letrare, Arlind Novi dhe Ataol Kaso.

Këtë herë fabula e romanit tuaj është nga realiteti … Sa e lehtë është të ndërtosh mbi ngjarje tashmë të ndërtuara?

Gjithmonë e te secili krijues fabulat vijnë nga realiteti. Nëse ju keni në mend realitetet e mëparshme letrare ju siguroj se nuk jam mbështetur deri sot në paratekste, përndryshe do të bëja parodizimin e tyre e jo sublimimin e tyre në dramë, në tragjedi. Jam thirrur në sprovë si shkrues-rrëfimtar nga histori jetësore burimore, origjinale. Për ata që nuk e kanë lexuar romanin ka një orientim paksa të gabuar, një paragjykim që ka nisur nga një shpjegim i nxituar imi për kureshtarë të zakonshëm që rrallë lexojnë, që nuk janë të kësaj fushe. U kam thënë shpejt e shpejt se bëhet fjalë për rikthimin në shtëpi të një vajze të vdekur. Kjo klishe tavoline është rimarrë me shpejtësi, ka fluturuar dhe gabimisht ka zënë vend në shkrimet e disa miqve të mi gazetarë e kritikë. Ju pyesni me të drejtë: sa e lehtë është të ndërtosh ngjarje mbi ngjarje tashmë të ndërtuara … Unë përgjigjem: është e pamundur, është (sikurse jam shprehur dikur) sikur të përpiqesh, të mundohesh të shkarravisësh mbi një stoli diamanti. E pamundur, e panevojshme. Natyrisht, në tekste të mëparshme letrare, në tekste komedish e dramash paksa të cekëta janë mbështetur shumë shkrimtarë, por ata kanë qenë gjeni (Shekspiri, Servantesi, Molieri …). Unë nuk jam gjeni dhe jetoj në epokën ku është në fuqi ligji për mbrojtjen e të drejtave të autorit dhe të pronësive intelektuale-artistike, nuk mund të huazoj. Nuk më del e nevojshme të zhvat dikë, pasi jeta jonë të dhuron përditë histori dhe karaktere nga më befasuesit, nga më interesantët. Pak talent, pak përkushtim e respekt duhet për gjindjen që na rrethon dhe lënda romanore është gati.

A duhet të jetë shkrimtari i angazhuar në letërsinë që bën?

Nuk e kam autoritetin e duhur për të bërë didaktikë shkrimtarie, por për veten i them dy fjalë: shkrimtari duhet të jetë i angazhuar … në letërsi … d.m.th. të mos e çnderojë/flijojë/keqpërdorë artin letrar për ta bërë gazetë bulevardi, as parfum për mbretërit, as fletërrufe për karagjozët e mëhallës apo artileri të një grupi a sekti politik. Shkrimtari duhet/mund të përfshihet me nderim e përulësi para ligjeve të pashkruara që burojnë nga praktika e letërsisë së madhe botërore. Shkrimtarët e mëdhenj duke e rrokur jetën, shoqërinë, kohën, bashkëkohësit në krejt përmasat e qenies së tyre në botë, dashur – padashur e kanë bërë zgjedhjen në krah të njeriut të zakonshëm, në krah të vlerave të mirëfillta njerëzore duke e çuar përpara, shumë përpara orën e qytetërimit, të emancipimit të përgjithshëm shoqëror, për pasojë. Ka në botë romancierë të etiketuar ndonjëherë si romancierë – mendimtarë, romancierë – filozofë, romancierë – moralistë etj., por së pari, falë veprës së tyre kanë merituar të quhen ROMANCIERË, e mandej epitete dytësore mund të vijnë pashmangshëm, jo si tkurrje e personalitetit të tyre, sigurisht.

Cilin nga personazhet e këtij romani do të donit t’i kishit dhënë një fund tjetër ose një jetë tjetër?

Kam përshtypjen se disa ngjarje dhe personazhe janë gati të bërë nga natyra dhe autori vetëm sa i fotografon me fjalët e tij të pafuqishme, të zbehta. Ndërsa fati, kushtet social-ekonomike në vendin tonë ishin tallur poshtërsisht me prototipat e mi jetësorë, unë nuk të bëja të njëjtën gjë, nuk mund t’i shija si plaçka ime e luftës së përditshme, nuk mund t’i metamorfizoja rrënjësisht si material ndërtimi, si baltë, si plastelinë ose si allçi. U bëra hulumtues i jetëve të tyre të padukshme, modeste dhe i restaurova me prekje të thellë shpirtërore, pa ua humbur individualitetin. Pra, i thashë JO zhbërjes së tyre të mëtejshme. Doemos, u kam dhënë shumë nga përmbajtjet e mia, nga ndjeshmëria ime, nga mënyra ime e të arsyetuarit, nga mënyra ime e përkthimit të kaosit dramatik në fjali të thjeshta dëftore. Njësimi im i pjesshëm me personazhet e ndryshme është i hetueshëm tek Artani, protagonist i kapitullit të parë dhe te Fredi, protagonist i kreut të fundit. I pari qaset në dëshpërim me fillesat e mia rinore, i dyti është afër gjendjes sime të tashme. /Gazeta Shqip

Librat që s’i pamë

0

Të humbur a të harruar, këta janë libra që nuk janë botuar kurrë.

“Margites” – Homeri

Para “Iliadës” dhe “Odisesë” ishte “Margites”. Mbi përmbajtjen e poemës epike, puna e parë e Homerit, dihet shumë pak, përveç ca vargjeve të mbijetuara për arsye të ndërfutjes së tyre në vepra të autorëve të tjerë.

Është fatkeqësi që nuk është ruajtur një kopjes e kësaj vepre. Aristoteli, në “Mbi artin e poezisë”, e ka vlerësuar veprën e Homerit, duke e cilësuar si formën e parë të komedisë.

“Cardenio” – Shekspir

“Cardenio” është quajtur si “kupa e shenjtë” e lexuesve të Shekspirit. Ka të dhëna se trupa teatrale e Shekspirit e luajti pjesën në maj 1613 dhe se është shkruar nga Shekspiri dhe bashkëpunëtori i tij Xhon Fleçer, por dorëshkrimi i veprës nuk është gjetur kurrë.

Bazuar te titulli, studiuesit mendojnë se pjesa ka lidhje ose është frymëzuar nga një skenë në “Don Kishotin” e Servantesit, ku përfshihet një personazh me emrin Cardenio.

“Sanditon” – Xhejn Ostin

Kur vdiq, më 18 korrik 1817, në moshën 42-vjeçare, Xhejn Ostin la në dorëshkrim 11 kapituj të një romani të papërfunduar. Në këtë roman, protagonistja Sharlota viziton qytetin bregdetar Sanditon, ku po ndërtohet një resort. Ostin ka prezantuar vendin dhe personazhet, por fatkeqësisht vepra mbeti e papërfunduar pikërisht kur ngjarjet nisin të marrin formë.

Disa shkrimtarë janë përpjekur ta përfundojnë veprën në stilin e Ostin, pa ia arritur me sukses.

“I varfri dhe zonja” – Tomas Hardi

Romani i parë i Tomas Hardi ishte mbi një marrëdhënie jo të qëndrueshme mes djalit të një fshatari dhe vajzës së një pronari tokash. Vetëm kaq dihet për veprën e parë të tij, aq sa 50 vjet pasi e kishte shkruar, vetë Hardi nuk mbante mend shumë detaje, madje nuk i kujtohej as nëse dy personazhet kryesore përfundonin bashkë. Ajo çfarë dihet është se në fund të viteve 1860, Hardy e cilësonte romanin si pjesën më origjinale që kishte shkruar.

“Lufta e Parë Botërore” – Ernest Heminguej

Në vitin 1922, Hadli Heminguej, gruaja e parë e Ernest Heminguej, futi në një valixhe dorëshkrimet origjinale të disa tregimeve dhe një pjese romani të të shoqit. I hipi trenit dhe u largua nga Parisi, për t’u takuar me të shoqin në Zvicër. Gjatë udhëtimit, valixhen e kishin vjedhur.

Më vonë, Heminguej tregoi mbi rëndësinë e përmbajtjes së valixhes së vjedhur dhe ka pranuar se kjo ngjarje çoi drejt divorcit. Ai nuk u përpoq kurrë të rishkruante krijimet e vjedhura, përfshirë romanin bazuar në eksperiencën e tij gjatë Luftës së Parë Botërore.

“Shfaqje e dyfishtë” – Silvia Plath

Në vitin 1962, Silvia Plath nisi të punonte mbi një roman të ri që mendonte ta titullonte “Shfaqje e dyfishtë”. Kishte shkruar 130 faqe kur vrau veten më 11 shkurt 1963.

Pas vdekjes së saj, u shoqi, poeti Ted Hughes, mori të drejtat e krijimeve të saj të pabotuara. Në një intervistë të vitit 1995, bashkëshorti i saj pretendoi se dorëshkrimi ishte marrë një nëna e Plath.

Ndërkohë, mendohet se romani bënte fjalë mbi historinë e një gruaje, burrit të saj dhe dashnores së tij. Plath nuk kishte marrëdhënie të mira me të shoqin dhe mendohet se libri ishte një lloj autobiografie.