Fshati Mushnikovë ndodhet 17 km larg qytetit të Prizrenit, por pa mëdyshje është një ndër fshatrat më të bukura të anës së Lumëbardhit. Fshati shtrihet rrëzë bjeshkës “Sharr” , në një lartësi mbidetare rreth 960 m. Fshati numëron 250 familje me 1550 banorë, ku 88 për qind e tyre janë shqiptarë, ndërsa 12 për qind janë boshnjakë e të tjerë. Lumëbardhi kalon përmes fshatit, i cili i jep hijeshi. Fshati prej kohësh ka edhe shkollën e vet. Drejtori Sedat Bajrami rrëfen edhe për historikun e fshatit, para se të flasë për shkollën që drejton. Ai rrëfen se përafërsisht para 400 vjetëve i pari i Mushnikovës, i quajtur Bektesh, kishte rënë në konflikt me një familje shqiptare të besimit katolik. “Pasi familja me përkatësi katolike ishte më e fortë, ndërsa ajo myslimane numëronte vetëm tre meshkuj (vëllezër), familja Bekteshi ishte detyruar të ikë nga Shqipëria e veriut, pikërisht nga fshati Gabricë rrethi i Kukësit (Lumë). Rruga e shpërnguljes ishte drejt Kosovës. Njëri prej vëllezërve u ndal në fshatin Kushnin afër Prizrenit, dy vëllezërit e tjerë vazhduan rrugën luginës së lumit Lumbardhë, posa mbërrin rrëzë bjeshkës së Sharrit, vëllait tjetër, Bekteshit i pëlqeu shumë dhe vendosi të jetojë këtu”, rrëfen Bajrami, duke shtuar se atëkohë këtu jetonin disa familje myslimane dhe një numër i vogël i serbëve. “Këtu ishte një krua që shërbente për furnizimin me ujë.
Banorët shqiptarë, kur shkonin me mbush ujë, përdornin fjalën mushni kovë, dhe prej aty fshatit i mbetet emri Mushnikovë”, rrëfen Bajrami. Dhuna serbe mbi banorët gjatë viteve të okupimit Fshati Mushnikovë llogaritet të jetë më i madhi në gjithë Luginën e Lumëbardhit dhe, sipas drejtorit të Arsimit, dr.Nexhat Çoçaj, që në vitin e largët 1972, ata mësojnë në gjuhën shqipe. Sipas tij, atëbotë ishte i vështirë një vendim i tillë, që shkollën nga gjuha serbe ta shndërronin në gjuhë shqipe. Kurse pleqtë e atjeshëm në shtëpi flasin gjuhën boshnjake, derisa, përveç fshatit që ka toponim shqip, edhe toponimet e tjera janë në gjuhën shqipe, si “Arat rrumbullake”, “Arat e gata” dhe toponime të ngjashme. Sipas Çoçajt, edhe për banorët e tjerë boshnjakë të lokacioneve përreth mundësohet mësimi në gjuhën amtare boshnjake. Duke folur për historikun e shkollës, drejtori Sedat Bajrami përmend kontributin e mësuesit Ruzhdi Kabashit dhe mësuesit Abaz Fejzullahu. “Abaz Fejzullahu ishte patriot i madh, i cili kishte vendosur që shkollën shqipe mos ta lërë në mëshirën e tjerëve.
Pas një kohe, Abaz Fejzullahu, bashkë më gruan, punuan duke dhënë maksimumin që kjo shkollë të jete shkollë në gjuhën shqipe”, shpjegon drejtori i kësaj shkolle Sedat Bjarami. Sipas tij, qarqet nacionaliste serbe filluan ta ndjekin Abazin si nacionalist, duke ia ndërprerë edhe vendin e punës e pastaj e dërguan që të punojë në fabrikën e tekstilit “Perinteks”, por edhe aty ai nuk e ndërpret veprimtarinë e vet, prandaj u burgos e u maltretua disa herë e më vonë u largua nga Kosova në Shqipëri e më vonë kaloi në Zvicër, ku dhe vazhdon veprimtarinë e vet për çështjen kombëtare. “Në këtë kohë disa veprimtarë të fshatit Mushnikovë u ftuan në polici ku dhe u maltretuan. Më e keqja ngjau me 14.09.1975 kur u bë dhunimi i I.B. nga fshati Mushnikovë, dhunimi i dytë u bë më 14.01.1981 në nxënësen nga fshati Gornje Sellë dhe këtë me qëllim pse edhe Gornje Sella po i lëshon nxënësit të mësonin në gjuhën shqipe.
Aktor i këtyre ngjarjeve ishte Stevan Lubisavleviq nga fshati Mushnikovë. Në mbledhje të ndryshme partiake, serbët mundoheshin të arsyetohen se personi i cili ka bërë këto dhunime nuk është në gjendje normale, por kjo gjë te shqiptarët nuk pinte uji, sepse Stefani kishte të kryer shkollën e mesme dhe shërbimin ushtarak”, rrëfen Bajrami. Represioni mbi shkollën Në vitin shkollor 1998/99 gjendja e shkollës ishte mjaft e vështirë, edhe pse gjatë pushimeve verore u bën përgatitje të duhura të lokalit shkollor, si lyerja dhe pastrimi i lokalit shkollor në tërësi. Sedat Bajrami rrëfen se në atë kohë ishte drejtor shkolle dhe u rrah rëndë nga policia serbe e stacionuar në Sreckë saqë u detyra të shtrihet për muaj të tërë në spital. “Në Kosovë ishte gjendja lufte, megjithatë atë vit shkollor si zakonisht filloi me një shtator. Fshati kishte shtypje të madhe nga pushteti serb për t’i kthyer nxënësit në gjuhën serbe. Disa herë kryetari i KK-të Prizrenit i quajtur Qanqe ishte në fshat ku i ftoi të gjithë fshatarët në mbledhje duke i frikësuar se nëse nuk i kthejnë fëmijët në shkollë në gjuhën serbe do t’ua rrënoj shtëpitë”, kujton Bajrami. Sipas Bajrami, gjatë luftës banorët e fshatrave të Luginës së Lumëbardhit, shqiptarë dhe boshnjakë, u larguan me dhunë nga fshatrat e tyre, kurse shprehet se bashkë e filluan jetën pas luftës në harmoni me njëri-tjetrin. Drejtori Bajrami pohon se shënimi i 45-vjetorit të kësaj shkolle është një simbolikë e madhe për Mushnikovën dhe për të gjithë Luginën e Lumëbardhit.
(Kosova Sot)