Bekim Rexhepi
Prej pas luftës koncesionet për Kosovën nuk janë ndalur fare, ato vazhdojne akoma te behen edhe pas 13 viteve me të njejtin intensitet në dem të qytetarëve dhe të Kosovës. Por pika e koncesioneve sa vije e behet me nevragjike, me plote dyshime se ato s’do te kene te ndalur ndohere, per aq sa kohe te jene ne fuqi segment te nje pushteti qe para interesit shteteror e qytetar kane ate interesin personal e fisnor. C’pas demilitarizimit te UCK-se, e deri te kerkesa e sotme Serbise qe te menaxhoj me liqenin e ujmanit dhe me Trepcen. Nese keto dy te fundit arrihen te behen koncesione definitivisht ato do te jene dhe do te mund te quhen koncesione vrastare per Kosoven.
Liqeni i Ujimanit (Gazivodës)
Pse Serbia synon qe ky liqe të futet nën juridiksionin apo nën kontrollin e asosacionit serb të komunave serbe në Kosovë, sepse përpos shkritores se xehes e metaleve të tjera syno të mbaj edhe shkritoren në Zveçan. Pra një gjysmë kontrollit i minierës së Trepçës në Stan Terg, i liqenit dhe i shkritores përfundimisht Serbin e bene te jete faktor i rëndësishëm në Kosove po aq sa edhe qeveria ne Prishtinë sepse defakto qeveria duke bere koncesione e defaktorizon vetveten dhe faktorizon Serbinë, sepse arrin te mbaj nen kontrolle tri asetet me te çmuara ne vend.
Me këto koncesione e fundit ne marrëveshjen me Serbin për Kosovën, Qeveria e Kosovës mund te shkoi edhe deri ne koncesionet e reja dhe vrastare për Kosovën sikur te lëshoi pe me liqenin dhe me Trepçën. Pra, Serbia me çdo kusht përpiqet qe për serbet e Kosovës, dhe qe janë edhe serb te Serbisë sepse tashme është e qarte tendenca e Serbisë se për serbet e Kosovës dëshiron qe këta serb here tu thotë se ata janë qytetar te Kosovës dhe here te Serbisë. Por pavarësisht keti perceptimi Serbia ne Kosove synon qe për këta serb të krijoj një sistem të pavarur funksional dhe fare jashtë një varësie nga qeveria e Kosovës dhe shteti i Kosovës. Më këtë duket se synohet qe definitivisht kjo pjesë e veriut të Kosovës të mund të shkëputur nga administrimi qendror, me qëllim që më pastaj ne kohe te tjera te mund të krijoj parakushte të një secesioni.
Sa për kujtesë në vitin 1981, një terrorist serb ishte nisur me një destinacioni terrori, pikërisht ne liqenin e Ujimanit. I mbushur një arkivol me përplot eksplozivi, qëllim për ta shpërthyer paranojën e liqenit, dhe me pas te mund te shkaktoi një dem te papare, të shkarkonte sasinë e pakontrolluar të ujit dhe të shkaktonte dëme të mëdha, të paparashikueshme për qytetin e Mitrovicës me rrethinë. Por, ky qëllimi i kriminelit serb, ishte përmbysur pasi një shofer taksie-shqiptar qe po e voziste automjetin me arkivol, pas te gjitha dyshimeve qe kishte, arriti që para aktit të krimit të paralajmëroj policin, dhe ishte kapur befas ky terrorist. Në memoria kjo ngjarje nuk mund te shlyhet lehte, por ç’mund të bëhet nëse qeveria e papërgjegjshme do tregohet ne bisedime me Serbin, e cila po planifikon një kontroll serb, lokal për Liqenin, akoma pa u bërë marrëveshja për kërkesën e qeverisë serbe, qeveria e Kosovës e njohur për lëshime marramendëse mund të tregohet edhe më shumë e papërgjegjshme, edhe më këtë rast ndaj një reagim i qytetareve do te duhej te ishte me i pranishëm.
Serbet qe mund ta kenë nën kontroll liqenin një ditë, mbase do të mund të luajnë me pjesën jugore të Mitrovicës me rrethinë, pasi që dihet se sasia e ujit qe lëshohet nga liqeni i Ujmanit është jetike edhe për pjesën jugore.
E nëse ky aset ekonomik i Kosovës, shpërdorohet, apo u epet në duart atyre që janë te stisur ta marrin, pa u shkëputur fare nga ato ngarkesa, dhe elemente raciste se nuk duan dhe nuk munden të jetojnë në një shtet ku shumice shqiptare, pra një minoriteti serb prej 4%, qe gjithnjë e më shumë synon të pavarësohet nga administrimi juridik i Kosovës përbën një rrezik të paimagjinueshëm për qytetin e Mitrovicës dhe rrethinën e saj por edhe për tërë Kosovën sepse rrënon perspektiven ekonomike te saj.
Trepça
Trepça është dhe mbete aseti me i rëndësishëm ne vend, ndaj këtu duhet pasur kujdes se çfarë te behet me te. Serbia mund te pretendoi qe ka aksionet e saja ne te. Por te gjitha këto aksione te saja janë bere ne kohe te paligjshme juridike dhe me dhune e arbitraritete politike ekonomike dhe nacionale. Pra Kuvendi i Kosovës apo edhe qeveria me vendimet e saja politike duhet t’i japi fund spekulimeve dhe tendencave te mëtutjeshme te arbitraritetit me Trepçën. Kuvendi apo Qeveria duhet ti shpalli te gjitha marrëveshjet e mëhershme inekzistenet sa i përket Trepçës ngase ato janë bere me arbitraritet te njëanshëm duke shkele te gjitha vendimet politike ekonomike dhe kushtetuese te Kosovës. Me dhune dhe me forma te tjera Trepça është kolapësuar me qellim qe te mund te vihet deri tek këto kontestime te cilat kanë vetëm një adrese serbe. Pra Trepça duhet te menaxhohet nga Qeveria me qellim qe te pushojnë te gjitha spekulimet rrethe saj. Qe te mund te rikthehet punësimi ne te dhe te kthehet gjendja fizike e popullsisë. Me këtë mund te kemi pastaj edhe rezultate ne shkolle me fëmijët, ulje ne kriminalitet, ndryshime brenda familjes dhe perspektiva me e madhe ne shtet dhe për shtet.
Shkritorja në Zveçan
Kjo shkritore është e rëndësishme po aq sa vet miniera e Trepçës sepse aty behet shkrirja e metaleve dhe me këto shkrirje, ne mbase mund te kemi rritje ekonomike te brendshme te dobishme duke mos shpenzuar shkrirjen e metaleve ne vendet e tjera përreth. Nuk mund te epen këto asete ne duart e ekstremisteve serb qe veriun e mbaj te bllokuar me barrikada me tensione politike. Dhe ne emër te këtyre tensioneve te bëhen lëshime-koncesione qe ata kinse te mund te integrohen ne sistemin e shtetit te Kosovës. Duhet bere e qarte se serbet e Kosovës nuk mund te diktojnë edhe me tej politiken e Kosovës përmes bojkotit dhe krimit te organizuar ne veri, pa çka se Serbia shfaqe interesin e saj nacional. Ne kemi interesin tone nacional ne secilën pëllumb te Kosovës e edhe serbet janë pjese integrative e shtetit tone ndaj nuk mund te krijojmë paradokse politike për hatër te një pakice qe ushtron terror dhe dhune te vazhdueshme.