Driton Gashi
Të jesh ‘ahtisarist’, do të thotë të mos besosh luftën e ushtrisë çlrimtare të Kosovës. Të jesh ‘ahtisarist’ do të thotë të mos besosh tek republikanizmi. Të jesh ‘ahtisarist’ do të thotë të mos besosh tek bashkimi kombëtar, i cili është ëndërra e çdo shqiptari. Të jesh i tillë, do të thotë ta pranosh ndarjen e Mitrovicës, Zajednicën si dhe ta pranosh Demarkacionin dhe në fund ta shuash ëndërrën.Të jesh i tillë do të thotë të mos besosh tek Pavarësia por tek Pakoja e Pavarur e Ahtisarit.
‘Ahtisarist’ do të thotë të jesh qytatari i një shteti i cili është bërë shtet nga një pako. Ky lloj shtetasi është i ashtuquajtur shtetas në atdheun e tij. Ky është i ri në rajon e botë. Sepse kështu e paraqet kushteteta e tij sovrane që ka vendosur të mos jetë sovrane. Ai është njeri që përkufizohet vetëm rreth një emri të thjeshtë, – si qytetar i thjeshtë. Pa komb, pa histori, pa asgjë! Ai është disi i imponuar nga jashtë sepse vet pakoja ëshe e imponuar nga jashtë. Këta besojnë në një lloj ‘qytatarizmi evropian’ e internacionalizëm, kurse internacionalizmi mbetet rrena më e madhe e njerëzimit.
Por, të ngelemi tek ‘ahtisaristët’, që vërtetë janë të ngelur. Këta dikur s’kishin asnjë dilemë, por sot vuajnë nga dy sosh. Njëra është shtrirja dhe tjetra është shtirja. Njëra është fizike e cila ka shërim kurse tjetra është psiqike, e cila është e pashërueshme. Por, pavarësisht këtyre dy dilemave, dilema më e madhe mbetet pyetja: Si është e mundur të pranonin atë pako pa asnjë dilemë të vetme?
Ahtisaristi’ i cili e ka kuptuar shumë vonë se pakoja nuk po e lejoka shtrirjen, sovranitetitin, sot s’bën tjetër pos shtiret për këtë sovranitet. Ai s’ka çfarë të bëjë tjetër, pos të festoj, të vallzojë, e në fund të dehet. Por problemi qëndron se ai në fillim ka qenë i dehur, pastaj ka festuar e vallëzuar. Ai e ka pranuar i dehur këtë pako dhe brenda saj është izoluar.
Prapëseprapë, iu uroj këtij qytatari i cili beson tek kjo pavarësi e (pa)vërtetë, sepse tek e fundit kjo është e vërteta e tij. Por, dilema që paraqitet në këtë urim, është vetëm dilema që u shtohet atyre që pranojnë këtë urim si dilemë. Dhe në këtë rast nga dikush që se pranon këtë pavarësi të tillë e të njëanshme.
Dikujt iu desh pak kohë ta kuptoj këtë, ndërsa dikujt tjetër dhjetë vite, e dikujt tjetër do i nevojten edhe shumë të tjera. Por falë Zotit ka nga ata që e ndiejnë vetën shqiptarë të vërtetë, dhe janë në shumicë. Ata besojnë tek vërteta e shtrirjes së republikanizmit gjithandej, dhe jo tek shtirja e tij, që është Pakoja e Ahtisarit. Ata besojnë tek pavarësia e vërtetë. Kjo sigurisht, do bëhet e vërtetë vetëm atëherë kur bëhet ”Republika e Tretë”. Atëherë nuk do e uroja askë duke u shtirur dhe as që do të më uronte dikush tjetër po duke u shtirur. Sepse vetëm të shtirurit, ahtisaristët, i urojnë të shtirurve, ahtisaristëve tjerë, e këta ia kthejnë po në të njejtën mënyrë. Reciprocitet urimesh e shkëmbimesh falso.
Por, më e keqja ndër të gjitha këto, – është se të shtirurit, nuk e besojnë tek mesazhi i vërtetë por e marrin gjithmonë si të shtirur. Ata s‘shohin asgjë rreth vetës, përveç vet vetës së tyre që njëkohësisht se shohin as vetë veten e tyre se si shtiren. Ky është problemi më i madh i tyre por edhe i yni njkohësisht.
Kurse për fund, vlen të theksohet se ka një dallim substancial në mes të ‘ahtisaristëve‘ dhe vetë ‘ahtisarizmit’ si koncept i imponuar politik. Sepse ai ka mundur ta gjejë e shtrijë shrirjen e tij vetëm tek të shtirurit, ndërsa ka qenë dhe është e pamundur të shtrihet tek ata që s’shtiren,- tek shqiptari i vërtetë, i cili e do vetëm shtrirejn e repulikanizmit, – pavarësinë e vërtetë. Derisa ‘ahtisarizmi’ s’është gjë tjetër pos infektim i sovranitetit, ai kështu do e gjejë shërimin e tij e rehabilitimin, njëherë e përgjithmonë, vetëm kur të bëhet ‘Republika e Tretë’. Dhe ajo do të bëhet. Është proces i pashmangshëm historik.