15.7 C
Prizren
E mërkurë, 2 Korrik, 2025

U lirua nga burgu me kërkesë të SHBA-së – kush është talebani Abdul Ghani Baradar, ‘fituesi i padiskutueshëm’ i luftës 20-vjeçare në Afganistan?

Abdul Ghani Baradar, udhëheqësi taleban i liruar nga një burg pakistanez me kërkesë të SHBA-së më pak se tre vjet më parë, është shfaqur si një fitues i padiskutueshëm i luftës 20-vjeçare.

Ndërsa Haibatullah Akhundzada është udhëheqësi i përgjithshëm i talebanëve, Baradar është shefi i tij politik dhe fytyra më publike. Thuhet se ai ishte duke shkuar nga zyra e tij në Doha në Kabul të dielën në mbrëmje.

Në një deklaratë televizive mbi rënien e Kabulit, ai tha se testi i vërtetë i talebanëve sapo kishte filluar dhe se ata duhej t’i shërbenin kombit.

Dhe siç thekson The Guardian, përcjell Telegrafi, rikthimi i Baradarit në pushtet mishëron paaftësinë e Afganistanit për të shpëtuar nga prangat e përgjakshme të së kaluarës së tij.

Historia e jetës së tij është historia e konfliktit të pandërprerë dhe të pamëshirshëm të vendit.

I lindur në provincën Uruzgan në 1968, ai luftoi në muxhahidët afganë kundër sovjetikëve në vitet 1980.

Pasi rusët u dëbuan në vitin 1992 dhe vendi u gjend në luftë civile midis komandantëve të luftës, Baradar krijoi një medrese në Kandahar me ish-komandantin e tij dhe kunatin e njohur, Mohammad Omar.

Së bashku, dy mullahët themeluan talebanët, një lëvizje e kryesuar nga dijetarë të rinj islamikë kushtuar “pastrimit fetar të vendit” dhe krijimit të një emirati.

Të nxitur nga entuziazmi fetar, urrejtja e përhapur ndaj komandantëve të luftës dhe mbështetja e konsiderueshme nga agjencia pakistaneze e Inteligjencës (ISI), talebanët erdhën në pushtet në vitin 1996 pas një serie pushtimesh mahnitëse të kryeqyteteve provinciale që e befasuan botën, ashtu siç ndodhi javët e fundit.

Baradar, zëvendës i Mullah Omar, i cili besohej gjerësisht se ishte një strateg shumë efektiv, ishte arkitekti kryesor i atyre fitoreve.

Po sipas The Guardian, përcjell Telegrafi, Baradar luajti një seri të roleve ushtarake dhe administrative në regjimin pesëvjeçar të talebanëve, dhe në kohën kur ai u rrëzua nga SHBA-ja dhe aleatët e saj afganë, ai ishte zëvendësministër i mbrojtjes.

Gjatë mërgimit 20-vjeçar të talebanëve, Baradar kishte reputacionin e një udhëheqësi të fuqishëm ushtarak dhe një “operatori të hollë politik”.

Diplomatët perëndimorë e konsideruan atë si krahun e Quetta Shura – udhëheqja e rigrupuar e talebanëve në mërgim – që ishte më rezistente ndaj kontrollit të ISI dhe më e përshtatshme për kontaktet politike me Kabulin.

Administrata Obama, megjithatë, kishte më shumë frikë nga ekspertiza e tij ushtarake sesa ishte shpresëdhënëse për prirjet e tij të supozuara të moderuara.

CIA e gjeti atë në Karaçi në vitin 2010 dhe në shkurt të atij viti bindi ISI-n që ta arrestonte.

“Kapja e Baradarit u nxit kryesisht për shkak të rolit të tij në luftë sesa për shkak të gjasave që ai do të bënte papritur paqe”, ka thënë një ish-zyrtar. “Fakti është se pakistanezët e mbajtën atë gjatë gjithë atyre viteve, sepse Shtetet e Bashkuara ua kërkuan atyre”.

Në vitin 2018, megjithatë, qëndrimi i Uashingtonit ndryshoi dhe i dërguari afgan i Donald Trump, Zalmay Khalilzad, u kërkoi pakistanezëve të lironin Baradarin në mënyrë që ai të drejtonte negociatat në Katar, bazuar në besimin se ai do të vendosej për një marrëveshje për ndarjen e pushtetit.

Baradar nënshkroi marrëveshjen e Dohas me SHBA-në në shkurt të vitit 2020, në atë që administrata Trump e përshëndeti si një përparim drejt paqes, por që tani duket një hap i thjeshtë drejt fitores totale të talebanëve.

Marrëveshja e Shteteve të Bashkuara dhe talebanëve për të mos luftuar njëri-tjetrin duhej të pasohej nga bisedimet për ndarjen e pushtetit midis talebanëve dhe qeverisë së Kabulit të Ashraf Ghanit.

Ato bisedime patën vështirësi dhe tani është e qartë se Baradar dhe talebanët po “blinin kohë”, duke pritur që amerikanët të largoheshin dhe po përgatitnin një ofensivë përfundimtare. /Telegrafi/

Më Shumë

Granit Xhaka nuk do të luajë për Milanin, dështon transferimi

Futbollisti kosovar, Granit Xhaka nuk do të luajë për Milanin. Klankosova.tv merr vesh që futbollisti kosovar me nënshtetësi zvicerane, nuk e ka kompletuar kalimin nga...

Komuna e Dragashit ndan 39 mijë euro për aktivitetet kulturore në Gorë dhe Opojë

Kryetari i Komunës së Dragashit, Bexhet Xheladini, nënshkroi kontratën me përfaqësuesin e OJQ-së "Demokratska Omladina Gora", fituesen e thirrjes publike në fushën e Kulturës,...

Lajmet e Fundit