12.8 C
Prizren
E enjte, 23 Tetor, 2025

Historia e Blues

Muzika blues i ka rrënjët e forta në historinë amerikane, në veçanti në historinë e afro-amerikanëve. Kjo rrymë lindi në plantacionet e Jugut të vendit në shekullin e 19-të. Shpikësit e saj ishin skllevër, ish-skllevër, si edhe pasardhës të skllevërve afro-amerikanë që tërë jetën e kaluan duke punuar nëpër fushat me pambuk dhe me duhan, e që për të ngushëlluar veten këndonin.

Përgjithësisht, është pranuar se blues-i ka evoluar pikërisht nga tingujt spiritualë afrikanë dhe nga këngët e punës.

Një shpjegim është se termi rrjedh nga shprehja angleze “to feel blu” ose të ndihesh melankolik. Repertori vokal i folklorit afrikan në kontakt me kulturën muzikore të të bardhëve u transformua në tinguj harmonikë, por gjithsesi e ruajti pasigurinë e përulur tipike të këngëve afrikano-qendrore.

Gjithashtu, një tjetër version është se fjala rrjedh nga mënyra e të shprehurit të anglezëve të shekullit të 18-të “blue devils” (djajtë blu) i përdorur për të treguar halucinacionet vizuale që mund të shoqërojnë një njeri, i cili ka hequr dorë nga përdorimi i tepruar i alkoolit.

Përgjatë kohës, kjo fjalë u shkurtua në thjesht blues dhe kjo shprehje nisi që të përshkruante gjendjet e ankthit, delirit, depresionit apo të dehurit.

Edhe në ditët e sotme në anglisht përdoret fjala “winter blues”, për të përshkruar luhatjet sezonale të humorit.

Sipas disa historianëve, marrëdhënia mes blusë dhe alkoolit mund të rrjedhë edhe nga “ligjet blu”, që ende ndalojnë të dielën shitjen e alkoolit në disa shtete të SHBA-së.

Edhe pse ende nuk njihet një shpikës i bluzit, shumë muzikantë kanë shfaqur pretendimet se ata janë krijuesit e rrymës muzikore.

Gjithsesi, e drejta e autorit ka lindur në 1912, kur kënga “Dallas Blues” e shkruar nga autori Hart Wand u shndërrua në kompozimin e parë të mbrojtur nga e drejta e autorit. Ekspertët janë të mendimit se ky përkufizim rrjedh nga më herët.

Gjithashtu, një tjetër version është se fjala rrjedh nga mënyra e të shprehurit të anglezëve të shekullit të 18-të “blue devils” (djajtë blu) i përdorur për të treguar halucinacionet vizuale që mund të shoqërojnë një njeri, i cili ka hequr dorë nga përdorimi i tepruar i alkoolit.

Përgjatë kohës, kjo fjalë u shkurtua në thjesht blues dhe kjo shprehje nisi që të përshkruante gjendjet e ankthit, delirit, depresionit apo të dehurit.

Edhe në ditët e sotme në anglisht përdoret fjala “winter blues”, për të përshkruar luhatjet sezonale të humorit.

Sipas disa historianëve, marrëdhënia mes blusë dhe alkoolit mund të rrjedhë edhe nga “ligjet blu”, që ende ndalojnë të dielën shitjen e alkoolit në disa shtete të SHBA-së.

Edhe pse ende nuk njihet një shpikës i bluzit, shumë muzikantë kanë shfaqur pretendimet se ata janë krijuesit e rrymës muzikore.

Gjithsesi, e drejta e autorit ka lindur në 1912, kur kënga “Dallas Blues” e shkruar nga autori Hart Wand u shndërrua në kompozimin e parë të mbrojtur nga e drejta e autorit. Ekspertët janë të mendimit se ky përkufizim rrjedh nga më herët.

Diferenca me jazz

Ndërthurja e bluzit me ritme të tjera muzikore prodhoi në vitet 1910 dhe 1915 jazz-in. Karakteristikat e kësaj rryme muzikore janë ritmi i mprehtë, gjuha muzikore e bazuar në tingujt e butë dhe intermexot e improvizuara të solistit, që shpreh në këtë mënyrë gjendjen e tij shpirtërore në ato momente.

Më Shumë

Ekrem Kastrati, i pari në Malishevë edhe me votat e diasporës

Kryetari aktual i Malishevës, Ekrem Kastrati, po udhëheq bindshëm edhe në votat e diasporës.   Deri më tani janë numëruar 33.33% e votave me postë, ku...

Dogana ndalon barna dhe suplemente të padeklaruara në Vërmicë

Dogana e Kosovës ka njoftuar se të martën në pikëkalimin kufitar në Vërmicë, zyrtarët doganorë gjatë kontrollit të një automjeti kanë zbuluar një sasi...

Lajmet e Fundit