Në vitin 1999 NATO ka ndërhyrë ushtarakisht në konfliktin e Kosovës. Pa mandatin e Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Ndërsa tani Rusia po ndërhyn në Krime, po ashtu pa mandat. Po a mund të krahasohen këto dy raste?
Ajo q? po ndodh aktualisht n? Krime dhe m?nyra se si Per?ndimi po i vler?son ngjarjet n? aspektin e s? drejt?s nd?rkomb?tare – n? unison si shkelje e s? drejt?s nd?rkomb?tare – po ndiqet me v?mendje t? ve?ant? prej serb?ve dhe shqiptar?ve. Kryesisht kjo q?kurse ish-kancelari Gerhard Schröder konstatoi, se v?rtet? veprimet e Mosk?s p?rb?jn? shkelje t? qart? t? s? drejt?s nd?rkomb?tare, por edhe Per?ndimi para 15 vjet?sh nuk e respektoi t? drejt?n nd?rkomb?tare, kur NATO nd?rhyri n? Kosov? pa mandat t? K?shillit t? Sigurimit t? OKB-s?.
Kosova si rast precedent?
Ky nuk ?sht? q?ndrim i izoluar vet?m i Schröderit. Sepse diskutimi i vazhduesh?m p?r konfliktin e Kosov?s, s?rish ?sht? n? v?mendjen e opinionit. Edhe sot e k?saj dite pavar?sia e Kosov?s ?sht? kontroverse midis vendeve t? BE-s?. Greqia, Rumania, Sllovakia, Qiproja dhe Spanja e refuzojn? pavar?sin? e k?tij vendi. N? radh? t? par? ato u referohen pakicave t? veta, prej tendecave separatiste t? t? cilave druhen k?to vende. N? k?t? drejtim nuk ndryshon gj? as gjykimi i vitit 2010 Gjykat?s Nd?rkomb?tare n? Hag?, e cila e njohu si legjitime pavar?sin? e vendit ballkanik. Referimi se Per?ndimi n? Kosov? ka vepruar jo konfrom s? drejt?s nd?rkomb?tare si argument n? favor t? atyre q? akuzojn? Per?ndimin p?r moral t? dyfisht?. A ?sht? kjo e drejt??
E v?rtet? ?sht? q? nd?rhyrja ushtarake e NATO-s n? Kosov? nuk ishte siguruar n? aspektin e s? drejt?s nd?rkomb?tare, e kjo ?sht? dhe mbetet nj? pik? e dob?t n? vargun e argumentimeve p?r aksionin e NATO-s. Por duhet t? kujtojm?, se p?rse nuk u arrit t? merrej nj? vendim i till?: Rusia e kund?rshtoi at? duke iu referuar parimit p?r ndalimin e nd?rhyrjes t? ankoruar n? t? drejt?n nd?rkomb?tare. Por pik?risht kjo nuk e pengon aspak Mosk?n, q? nd?rhyrjen e vet n? Krime ta paraqes?si detyrim p?r nd?rhyrje me preteksin se po mbron shtetasit e saj n? Ukrain?.
Nd?rhyrja n? Kosov? si hapi i fundit
E megjithat? krahasimi mes Kosov?s dhe Krimes? ?sht? i ?al?. Nd?rhyja ushtarake e Per?ndimit n? Kosov? erdhi si rrjedhoj? e d?bimeve masive t? popullsis? shqiptare prej ushtris? jugosllave. N? Krime nuk ka nj? d?bim t? till? mbi baza etnike. Asokohe shoku prej vrasjeve masive t? mysliman?ve boshnjak? n? Srebrenic? n? vitin 1995 nga serb?t e Bosnj?s ishte mjaft i thell?. Aleanca per?ndimore ishte e bindur, se nj? genocid i dyt? n? Ballkan – k?saj here ndaj shqiptar?ve – duhej t? ndalohej. P?rpara nd?rhyrjes ushtarake, Per?ndimi i ezauroi t? gjitha mjetet diplomatike. Vet?m pasi sanskionet e vendosura p?r vite me radh? dhe bisedimet nuk soll?n fryte, u vun? n? p?rdorim mjetet ushtarake.
Esht? e habitshme se si Moska duke iu referuar referendumit n? Krime p?r bashkimin me Rusin? argumenton tani me Kosov?n: Per?ndimi e ka nxjerr? vet frym?n e djallit nga shishja, kur e njohu pavar?sin? e Kosov?s, ndaj tani pason shembulli i Krimes?. Por edhe ky krahasim ?alon, sepse Per?ndimi nuk kishte nd?rmend q? Kosov?n t’ia aneksonte nj? shteti fqinj. Edhe n? Serbi madje habiten me interpretimin q? i b?n Moska s? drejt?s nd?rkomb?tare. Sepse deri dje politikan?t serb? ishin t? sigurt?, q? konflikti i Kosov?s i sh?rbente Mosk?s si shembulli me efektin frik?sues prej politik?s per?ndimore t? nd?rhyrjes. Nd?rsa sot atyre u duhet t? konstatojn?, q? miqt? n? Mosk? pavar?sin? e Kosov?s e shpallin si precedent t? mir?seardhur, q? duhet t? legjitimoj? interesat e tyre p?r pushtet. K?to manovrime fjal?sh mund t? deshifrohen leht?. Kosova nuk ?sht? Krime. /Verica Spasovska/DW/