“Shumë skena në romanin Ne të gjallët të shkrimtares Ayn Rand, janë tërësisht të përjetueshme për shqiptarët që kanë jetuar në diktaturë dhe për imageskëtë arsye mendoj se publiku i rritur do të identifikohet jashtëzakonisht me këtë rrëfim”. Përkthyesja e librit, Saverina Pasho është një nga më të mirat dhe të njohurat në treg dhe është shumë e apasionuar mbas kësaj historie. “Libri del në treg më 30 gusht”, – thotë botuesja e botimeve ‘Pegi’, Loreta Berhami, e cila risjell tek lexuesi shqiptar romanin e parë të botuar të autores ruso-amerikane Ayn Rand “Ne të gjallët”. Ky roman, botuar për herë të parë në 1936-ën, është gjithashtu edhe manifesti i saj i parë kundër komunizmit. Rand ka thënë se ky libër i afrohet autobiografisë së saj më shumë se çdo gjë tjetër që ajo do të shkruante ndonjëherë. I vendosur në Rusinë postrevolucionare, “Ne të gjallët” tregon historinë prekëse të tre njerëzve që luftojnë kundër shtypjes sovjetike. Protagonistja, Kira, njësoj si Rand, rritet në Rusinë postrevolucionare, në një familje borgjeze, e cila ka humbur të gjithë pushtetin dhe pasurinë e mëparshme dhe është e detyruar të jetojë në kushte shumë të vështira. Por Kira ka një shpirt të pavarur dhe refuzon që të jetojë sipas idealeve të familjes së saj apo të shoqërisë sovjetike. Ajo do të bëhet inxhiniere dhe arrin të regjistrohet në Institutin Teknologjik. Në jetën e saj hyjnë dy burra: Andreji, një komunist dhe anëtar i policisë sekrete sovjetike, i cili do të detyrohet të përballet me konfliktin midis idealeve të tij dhe realitetit të jetës komuniste, dhe Leoja, një djalë, origjina borgjeze e të cilit e damkos automatikisht si armik shteti. Lidhja midis këtyre tre individëve krijon bazën e romanit. Pa lejen e Rand-it, në 1942-shin, në Itali, “Ne të gjallët” do të bëhet një film me dy pjesë: “Noi Vivi” dhe “Addio, Kira”. Regjisori i filmit ishte Goffredo Alessandrini, ndërsa aktorët :Alida Valli në rolin e Kirës, Fosco Giachetti në
rolin e Andrejit dhe Rossano Brazzi në rolin e Leos. Filmi pati shumë sukses në Itali dhe publiku e kuptoi menjëherë se ai ishte kundër fashizmit po aq sa edhe kundër komunizmit. Pas shumë javësh transmetimi, filmi u ndalua kur autoritetet gjermane dhe italiane zbuluan që ishte bazuar mbi librin e një autoreje çifute. I rigjetur në vitet 1960, filmi u redaktua në një version të ri me nëntituj në anglisht. Ky version u miratua nga Rand-i dhe u shfaq në
1986-n me titullin “Ne të gjallët”.
Kritika
Për herë të parë, “Ne të gjallët” u botua në 1936-ën dhe njohu sukses vetëm pasi autorja botoi, shumë vite më vonë bestsellerin e saj të dytë “Revolta e Atlasit” (i pari qe “The Fountainhead”, në proces botimi nga Botimet Pegi). “Ne të gjallët” është shitur me mbi tre milionë kopje në SHBA dhe është përkthyer e botuar në 10 gjuhë të botës. Një histori dashurie kolosale me një strukturë filozofike masive.”- shkruan kritika. Ayn Rand (1905, Shën Pjetërburg – 1982, Nju-Jork) është shkrimtarja e parë që ka mbrojtur në mënyrë të flaktë një ideologji të bazuar në lirinë individuale, egoizmin racional, etik dhe kapitalizmin ekstrem “laissez-faire. Ajo iu kundërvu fesë, luftës dhe çdo forme të ndërhyrjes së shtetit në ekonomi. Librat dhe mendimi i saj kanë qenë shumë influencues në kulturën dhe shoqërinë e SHBA-së. “Ne të gjallët” ka qenë romani i saj i parë i botuar në anglisht, ndërsa në Shqipëri vjen i dyti, mbas suksesit të romanit “Revolta e Atlasit”./Mapo/