Faik MIFTARI
(Post mortum)
Lajmin për vdekjen e prof. dr. Muhamet Pirrakut e mora nëpërmjet rrjetit social të Facebookut nga një shok i cili e kishte postuar në rrjet. Lajmi për vdekjen e profesorit Muhamet Pirrakut nuk më befasoi shumë, pasi që herën e fundit kur e pash në media me rastin e promovimit të librit të tij të fundit, monografi kushtuar Hasan Prishtinës me titull:”Hasan Prishtina, vlerë sublime e kombit” më 22 nëntor 2013, e pashë të zbehur, pasi që vuante nga sëmundja, dhe se i ishin afruar ditët e fundit të jetës në këtë botë kalimtare, dhe se që të gjithë neve jemi të Zotit dhe tek Zoti do të kthehemi, kush më herët e kush më vonë.
Posa mora lajmin për vdekjen e tij, lexova një Fatiha për shpirt të tij dhe bëra dua (lutje) që Krijuesi Fuqiplotë ta mëshirojë me mëshirën e tij të gjithëmbarshme shpirtin e tij të ndritur, ky ishte obligimi im moral në aspektin fetar ndaj profesorit të nderuar. Po për respektin që kisha ndaj tij, si profesor, historian, publicist, i cili me shkrime të shumta dhe me botimin e mbi 20 librave ka lënë gjurmë përherë të shënuar në historiografinë e re shqiptare, e ndjeva edhe një obligim njerëzor që ta përkujtoj me këtë shkrim post mortum (pas vdekjes), historianin drenicak Muhamet Pirrakun.
Që nga libri i tij i parë i botuar me titull ”Kultura kombëtar shqiptare deri në Lidhjen e Prizrenit” e gjer në librin e tij të fundit të botuar me titull”Hasan Prishtina, vlerë sublime e kombit” historiani Muhamet Pirraku ka hulumtuar, studiuar, shkruar, për personalitete të shquara kombëtare e fetare, sikurse Myderriz Ymer Prizreni, Mulla Idriz Gjilani, për ngjarjet historike të popullit shqiptar, sikurse Lidhja e Prizrenit, Masakra e Tivarit etj, si dhe për shumë figura dhe personalitete të shquara shqiptare si dhe për shumë ngjarje historike nëpër të cilat ka kaluar populli i përvuajtur shqiptar.
Me profesorin për herë të parë jam takuar, qysh në fund të vitit 1989, kur e pata gjetur në shtëpinë e tij, i rrethuar në dhomën e tij me plot shkrime, gazeta, revista e libra të shumta për rreth. Po nuk erdha rastësisht, por me një detyrë dhe lutje për të kryer një punë sa profesionale por edhe nacionale për momentin gjatë së cilës kalonte populli shqiptar në ato çaste të vështira në Kosovë, e që do të vazhdojë plot një dekadë e tërë (1989-1999). Në atë kohë sapo pat fituar në Bosnjë ish kryetari Alija Izetbegoviçi dhe partia e tij SDA-ja, e në Kosovë pushteti serb e kishte suprimuar autonominë dhe veç e përforconte kontrollin e saj të plot politik, ekomomik, të sigurisë, policor mbi Kosovën, Ismet Kasumagiçi njëri i afërt me Alia Izetbegoviçin, i cili së bashku me te ka qenë i dënuar dhe në burg në procesin e montuar të Sarajevës të vitit 1983, më kërkoi prej meje që të ja dërgoj një histori të shkurtër të popullit shqiptar prej ekzistimit e gjer në ditën e sotshme nëpër të cilin kalonte Kosova. Në atë kohë isha absolvent, dhe pas bisedave me shokë, duke menduar se kush do të kishte kryer këtë detyrë me përpikëri dhe me plot vullnet, më sugjeruan që këtë do të bëjë më së miri profesori i nderuar Muhamet Pirraku. Kur ja shtrova kërkesën profesorit, me gjithë dëshirë dhe vullnet e pranoi, dhe për një kohë të shkurtër tha do të kesh gati, “pasi që neve jemi të lidhur me boshnjakët që nga koha e periudhës osmane, dhe kemi prejardhje të njëjtë nga ilirët, të dytë jemi popull autokton në Ballkan, dhe të dytë na bashkon identiteti islam që e kemi, dhe se gjatë periudhave të ndryshme historike kemi përjetuar shumë luftëra, masakra, ndjekje, shpërngulje, e po kam frikë që prapë do të na përsëritet, por nuk e di a neve përpara populli shqiptar në Kosovë, apo populli boshnjak në Bosnjë”.Pas kësaj materialin e përgatitur e përkthyem në gjuhën boshnjake dhe ja dërguam z. Ismet Kasumagiçit në Sarajevë, i cili më tutje e përktheu në disa gjuhë botërore dhe materialin e përgatitur nga profesor Muhamet Pirraku për një histori të shkurtër të shqiptarëve dhe Kosovës, në formë memorandumi i përcolli shumë qendrave të ndryshme botërore për sensibilizimin e çështjes shqiptare në ish Jugosllavi në përgjithësi e Kosovës në veçanti. Ishte koha kur detyrat i kryenin me përpikëri dhe pa lënë gjurmë, në veprimtarinë tonë për çështjen e Kosovës.
Por për fat të keç, nga disa qarqe politike e shkencore në Kosovë “historia e Kosovës daton nga viti 1999”. E tani në kohën aktuale në të cilin jetojmë qeveria e Kosovës dhe ministri i saj i punëve të jashtme z. Enver Hoxhaj vendosën vizat qytetarëve të Bosnjës, e duke ditë se me këtë më së tepërmi pësojnë boshnjakët dhe shqiptarët me prejardhje nga Kosova që jetojnë në Bosnjë. A thua, vallë se si ka ndier në lëkurën e vet, këtë veprim të pamatur diplomatik dhe pa shije të qeverisë aktuale, z.Ismet Kasumagiçi, akoma gjallë në moshën e thellë të pleqërisë. Duke ditur se Bosnja që moti e kishte pranuar pavarësinë e Kosovës, por është faktori serb në Bosnjë që e bllokon dhe venë veto, sipas Kushtetutës të Bosnjës të sajuar nga Marrëveshja e Dejtonit. Këtë e ka theksuar edhe ish Reisi i Bosnjës dhe tani kryetar i Kongresit Botëror Boshnjak dr. Mustafa Ceriçi, me rastin e vizitës së tij në Prizren, gjatë vitit 2013,kur gjatë ligjëratës që e mbajti në shtëpinë e kulturës pat thënë:
“si mund të themi që e kemi shtetin tonë, kur ai shtet është i sajuar dhe i përpiluar ashtu që duart i kemi të lidhura, neve akoma nuk po mund të pranojmë pavarësinë e Kosovës, për shkak të vetos të përfaqësuesit serb në kryesinë e Bosnjës dhe Hercegovinës. Në takimin e parë që do të kem me qeverinë e Kosovës, do të nënshkruajë memorandumin e bashkëpunimit mes qeverisë së Kosovës dhe Kongresit Botëror Boshnjak, dhe gjëja e parë që do të bëjë do të jetë pranimi i pavarësisë së Republikës së Kosovë nga Kongresi Botëror Boshnjak në emër të të gjithë boshnjakëve të botës. Së dyti, në çdo takim që do të kem ku do të shkojë dhe vizitojë, do të kërkojë, e sidomos nga shtetet islame njohjen dhe pranimin e pavarësisë së Kosovë dhe se nuk do të ndalem në asnjë çast gjersa edhe Republika e Kosovës të pranohet me të drejta të barabarta si shtet i pavarur dhe sovran në Kombet e Bashkuara”.
Profesori i nderuar Muhamet Pirraku do të mbetet në kujtim të thellë, pasi që ka qenë intelektual i rrallë, gjatë kohës së monizmit, por edhe pas saj i anatemuar, që në mënyrë shkencore dhe në bazë të të dhënave faktografike, ka shpjeguar dy fakte tejet të rëndësishme të historisë së popullit shqiptar, për rolin e fesë islame dhe Lidhjen e Prizrenit si bazament të krijimit, ruajtjes dhe mbijetesës së popullit shqiptar në përgjithësi e Kosovës në veçanti. Më poshtë do të cek disa thënie të tij për këto dy fenomene:
“Sa u përket shqiptarëve të Kosovës dhe trojeve tjera shqiptare, me anë të islamizmit u ndal procesi i tjetërsimit etnik, sepse me paraqitjen e islamizmit u ndërpre procesi i nivelimit kulturor dhe etnik serb në viset e Kosovës dhe rajoneve tjera të banuara me shqiptarët”.
“Islami për shqiptarët është fe e periudhës së humanizmit dhe renesancës”.“Civilizimi islam ka qenë faktori kryesor i qenies kombëtare shqiptare, faktori që e përcaktoi dhe e përkufizoi arealin e Shqipërisë etnike në shekujt XV-XVII, që i dha emrin kombëtar, popullit dhe atdheut, shqiptar e Shqipëri”.
“Për ta kuptuar më drejtë problemin e shtruar, duhet të vëmë në spikamë faktin historik se uniteti fe-kombësi në periudhën e Rilindjes Kombëtare dhe të formimit të shteteve nacionale kudo në Evropës ka qenë Një dhe e pandashme, sikurse edhe në të gjitha luftërat nacionalçlirimtare. Ndaj, nga kjo nuk mund të ishte i privuar as populli shqiptar, veçanërisht kur dihej se në rrethana të robërisë nën secilin pushtues ballkanik ortodoks apo evropian katolik, pjesës absolute të kombit shqiptar i rrezikoheshin të dyja, feja dhe kombësia. Dhe, kur të kihet parasysh fakti se shqiptarët myslimanë arrinin mbi katër të pestat e numrit të përgjithshëm të shqiptarëve, del qartë se kombi shqiptar realisht ishte komb mysliman, ndaj është plotësisht logjike pse forcën mendore dhe ushtarake të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit e përbënin shqiptarët myslimanë”
Në fund të këtij shkrimi post mortum (pas vdekjes) për profesorin Muhamet Pirraku do e përfundoja me fjalët, jetove shkurt në këtë botë të përkohshme, por ke lënë materiale të shumta të shkruara dhe të botuara për historiografinë e popullit tonë shqiptar, të cilët do të jenë fanar ndriçues për gjeneratat e ardhshme të studentëve, historianëve dhe studiueseve të rinj.