Analisti nga Grupi i Ballkanit për Politika, Naim Rashiti, konsideron se deklarimet e partive politike se “janë të gatshme për zgjedhje” janë vetëm gënjeshtra, sepse ato në të vërtetë nuk i duan zgjedhjet. Por, barrikadimi i procesi, sipas tij, do ta çojë vendin drejt zgjedhjeve.
Rashiti, ka folur për Radion Evropa e Lirë lidhur me ngërçin politik në të cilin ka hyrë vendi tash e katër muaj.
“E para, kanë kaluar 4 muaj, por ende nuk dimë dhe nuk ka shenja se kriza institucionale do të zgjidhet, ende nuk ka shenja se do të kemi një proces marrëveshjeje dhe një procedurë për formimin e institucioneve të reja. Kjo është më e keqja në ketë fazë. Duket se pas dy vendimeve të Gjykatës Kushtetuese, palët kanë fortifikuar pozicionet e tyre dhe vendimet e Gjykatës Kushtetuese nuk kanë pasur asnjë efekt të ofrimit të palëve të PDK-së në një anë dhe bllokut në anën tjetër”.
Por, cilat janë mundësitë e daljes nga kriza?
“Sipas kësaj Kushtetute që e kemi dhe interpretimit të shumicës së gjykatësve të Gjykatës Kushtetuese dhe e cila jo se i ka kënaqur të gjitha palët dhe siç duket ka disa mangësi të theksuara, duket qartë që PDK është në avantazh juridik ligjor sa i përket formimit të institucioneve, por de fakto ka mungesë të numrave.
Pra, PDK ka një avantazh ligjor – de jure ka të drejtën dhe de-fakto nuk ka mundësinë”, tha Rashiti.
Ndërsa, Blloku, sipas Rashitit, në marrëveshje me Vetëvendosjen ka krijuar një situatë ku de-fakto ka arritur të krijojë një shumicë parlamentare, por de-jure ka pengesa serioze drejt rrugëtimit të saj. “Edhe një herë kjo Kushtetutë si dhe interpretimi i shumicës se Gjykatës Kushtetuese, për të cilën faktori ndërkombëtar dhe të gjithë janë të interesuar të shohin respektimin e saj në përpikëri”.
Megjithatë, Rashiti konsideron se , në kuadër të këtyre rrethanave ka hapësirë shumë për konsesus, për marrëveshje dhe për krijimin e institucioneve. “E para do të duhej që Kuvendi i Kosovës ose zgjedhja e organeve të Kuvendit të jetë e ndarë nga formimi i Qeverisë, sepse këtu kemi një situatë të komplikuar ku dy blloqet, si PDK dhe LAN në veçanti frikësohen se përmes votimi sipas procedurë së kryetarit të Kuvendit krijohet avantazh anës tjetër për marrjen e Qeverisë. Pra, bëhet një betejë shumë e ashpër agresive, ku në çdo rrethanë duhet penguar palën tjetër për t’i siguruar numrat apo pozicioni për formimin e Qeverisë”.
“Unë mendoj që palët duhet të arrijnë që të zgjedhin një kandidat konsensual për Kryetar Kuvendi, ashtu që të hapet rruga për formimin e Qeverisë, e cila sipas formulës së përcaktuar në përgjigjet e Gjykatës ndaj pyetjeve të Presidentes përcakton formulën e mundshme për mandatimin e se si do të mandatohet kandidati për Kryeministër. Nuk mund të flitet në këtë fazë për kandidat koncsnsual për Kryeministër, siç ishte neper media nëse nuk ka marrëveshje ndërmjet të gjitha palëve”, tha ai.
Naim Rashiti, në vijim të intervistës është shprehur se ka hapësirë për kompromis mes palëve.
“Vetëm një gjë nuk ka hapësirë, që emrat e veçantë përkrahur nga njëra apo tjetra palë për t’u zgjedhur Kryetar Kuvendi. Nëse, duan t’i zgjedhin organet atëherë ka hapësirë. Mungesa e hapësirës ose barrikadimi i pozicioneve do ta çojnë vendin drejt zgjedhjeve, të cilën gjë asnjëra palë nuk e dëshiron”.
“Aspak nuk e dëshirojnë dhe deklarimet ad-hok të partive se janë të gatshëm për zgjedhje janë vetëm gënjeshtra, nuk janë të vërteta, sepse nuk i duan zgjedhjet. Pra, meqë nuk i duan zgjedhjet gjithmonë ka hapësirë për një marrëveshje e cila mundëson krijimin e organeve të kuvendit. Mos të harrojmë, deputetët në ketë fazë nuk janë deputetë legjislativ, janë vetëm deputetë përfaqësues pa mandat dhe presidentja mund t’i çojë në zgjedhje pa i pyetur fare”, ka deklaruar Naim Rashiti për REL.