The second Vals” (Valsi i dytë) i kompozitorit dhe pianistit rus Dmitri Dmitriyevich Shostakovich (1906-1975), i dirigjuar nga Andre Rieu (violinist i njohur holandez), shoqëron ‘vallëzimin’ në një video-projeksion të imazheve të Stalinit. I biri i dy këpucarëve gjeorgjianë, njeriu që kontrolloi jo vetëm Bashkimin Sovjetik, por edhe Europën Lindore, shfaqet në fotografi familjare, me miq, bashkudhëtarë, ithtarë e ndjekës, krejt i paqtë e i qeshur. Shumë prej njerëzve që i qëndrojnë përkrah dhe vetë ai, mbajnë mbi ‘gishtërinj’ firmat për miliona të vrarë e spastrime masive, për aq sa epoka e Jozef Stalinit mbahet mend për terrorin dhe ekzekutimet. Por, fotografitë pjesë e video-projeksionit “E-mages” të Helidon Gjergjit, nuk e thonë këtë. Videoja që u shfaq dje në Galerinë Kombëtare të Arteve si pjesë e ekspozitës me të njëjtin emër, tregon me një ironi të hollë (ngase imazhet në rrjetet sociale gënjejnë, tregojnë jorealitetin, por një manipulim të tij) BS-në si vend i paqes, tregon Stalinin e qeshur, atë, “babain e kombeve” e “kopshtarin e lumturisë njerëzore”.
Në konferencën e mbajtur dje para çeljes së ekspozitës, (që mund ta vizitoni deri më 24 gusht) kuratori Artan Shabani e vuri theksin pikërisht tek ky lloj manipulimi që bën fotografia. “Personazhet e videos, janë të qeshur. Ata, janë pjesë e Facebook-ut të nënës së Stalinit, e cila në llogarinë e saj në këtë media sociale, ka zgjedhur me elegancë disa fotografi që tregojnë ‘njeriun e mirë’ Jozef Stalin. Në to, udhëheqësi rus, paraqitet me Trockin, por edhe me njerëz të tjerë, që nga historia mbahen mend për miliona të vrarët, pra si ekzekutorë”. Shabani, kurator i ekspozitës e njëherazi drejtor i GKA-së, vërejti se në video personazhet duken të dashur, paçka ç’ishin në jetën reale, e kjo është loja, që realiteti nuk është ai që kapet në një fotografi. “Kjo video, e ideuar sipas artistit Gjergji si ‘një matrioshka (kukull) ruse hiper-reale’, projektohet fillimisht mbi një pasqyrë të thyer e më pas pasqyrohet e copëzuar në mur”, – theksoi ai. Vetë piktori Helidon Gjergji, artisti që ekspozon, vërejti se me këtë video, “dua të përçoj idenë e hiper-realitetit. Me pasqyrën e thyer, tregoj tensionin që ekziston, goditjen e madhe për shkak të manipulimit të medias; ajo nuk tregon realitetin, siç është rasti i fotove të Stalinit, që nuk tregojnë kush ishte ai. Kam punuar gjithnjë me ekrane e monitorë, ndaj këto tri punë të miat (“e-mages”, “Pixture tv” dhe “Blu Danube) janë nën çadrën e lojës së imazheve”.
Valsi i Shostakovich-it si kolonë zanore? Ka një përplasje mes muzikës dhe imazhit: të kujton që Rusia solli edhe emra të njohur të muzikës së mirë përveç Lenin-Stalinit, e mandej ajo muzikë e Shostakovich që shoqëron imazhet (e qeshura të vrasësve) e bashkëkombësve të tij, të sjell ndër mend se qenë këta njerëz, krahët e djathtë e ndjekësit e Stalinit, që e ndaluan muzikën për të bërë kërdinë. Por, interpretimet varen nga perceptimet, e ato nuk varen gjithherë nga realiteti, ndaj muzika mund të jetë edhe thjesht ironi.