Shqipëri- Instituti i Historisë pas disa botimeve të rëndësishme një vit më parë edhe këtë vit vijon puna nga studiuesit dhe historianët për të tjera botime. Drejtori i këtij instituti, prof. Beqir Meta tregon se puna që bëjnë studiuesit është e madhe, dhe gjithmonë synimi i botimeve janë dokumentet dhe faktet historike. Sot në këtë institut janë tre departamente, ai i Mesjetës, periudha e Pavarësisë dhe periudha e Luftës së Ftohtë ( periudha e komunizmit), por sipas drejtorit Meta tashmë ka ardhur koha që të ketë jo vetëm plotësim të departamenteve me më shumë studiues, por dhe të shtohet një tjetër departament. Sipas tij, problemi i forcimit të departamentit të Mesjetës ka qenë gjithmonë dhe vijon të jetë. “Ne duam të forcojmë departamentin e Mesjetës që ekziston në Institutin e Historisë dhe është i vetmi ku bëhen studime në mesjetë, por është shumë i vogël, ka tre persona. Mendoni që nga mesjeta e hershme, pra periudha post ilire deri më 1912 vetëm me tre historianë, kjo është e pamundur”, pohon Beqir Meta, drejtor i Institutit të Historisë, transmeton Sotnews.Ky institut, i cili ashtu si dhe institutet e tjerë ndodhet në kupolën e Qendrës së Studimeve Albanologjike, sipas drejtorit Beqir Meta shtimi i studiuesve në departamentin e Mesjetës do të ndikonte shumë dhe në rezultatin e punës së këtij departamenti. Kërkesa për shtim të studiuesve në këtë departament ka qenë bërë e ditur dhe herë të tjera, dhe kjo gjë do ti bëhet e ditur edhe institucioneve të tjera shtetërore në vijim. “Duam shtim të historianëve. Njëlloj si ia kemi bërë kërkesën për më shumë historianë në këtë departament qeverive deri tani, do t’ia shtrojmë këtë kërkesë dhe qeverisë së re. Forcimi i departamentit të Mesjetës është kusht shumë i rëndësishëm, tre veta janë shumë pak. Janë me qindra vjet histori dhe duhen specialistë të merren me studime, mendoj se ky departament duhet të ketë 6 apo 7 veta, të ketë profilizim sipas shekujve dhe të ulim ngarkesat e këtyre që janë. Ne kemi shumë studiues të mirë, por fuqizimi i departamentit të Mesjetës sjell më shumë studime, më shumë kompetenca shkencore, thellime të studimeve, pasi ne sot kemi mangësi të studimeve të kësaj periudhe”, pohon drejtori i Institutit të Historisë. Përballë zhvillimeve ndër vite, sipas drejtorit të këtij instituti ka ardhur koha që tashmë ky institut të ketë 4 departamente, ku është menduar të shtohet ai i periudhës Postkomuniste. “Si institut kemi interes që të shtohen departamentet. Mund të krijohet edhe departamenti i periudhës Postkomuniste, që ne sot nuk e kemi. Duhet patjetër të fillojnë studimet dhe për këtë periudhë, ka artikuj, studime, shtypi, etj. Temat e studimit duhet të fillojnë, sepse dalëngadalë do të vijë dhe periudha e hapjes së arkivave. Ky departament të jetë për periudhën e tranzicionit drejt demokracisë”, shton më tej drejtori i këtij instituti, i cili thekso se dhe këtë kërkesë do t’ia parashtrojnë Ministrisë së Arsimit.
Botimet e këtij viti
Edhe këtë vit synimi kryesor në Institutin e Historisë është që të mbahet ritmi i punës së bërë një vit më parë, që sipas drejtorit Beqir Meta ka qenë shumë intensiv dhe me rezultate. Një vit më parë janë realizuar rreth 17 tituj botimesh të ndryshme, duke përfshirë dhe revistën “Studime historike”, ndërsa këtë vit janë dhjetë botime, mes tyre është dhe ai mbi rezultatet e konferencës së 100-vjetorit një vit më parë. “Këto janë botime me shumë interes. Janë dy vëllime të rëndësishme të akteve të konferencës së 100-vjetorit të shpalljes së Pavarësisë, që u zhvillua një vit më parë. Është bërë një punë e madhe dhe janë mbledhur të gjithë materialet nga studiuesit e huaj apo shqiptarë. Është bërë redaktimi shkencor dhe po punohet në dy plane paralele, atë të redaktimit gjuhësor dhe për përkthimin e tyre në gjuhën angleze”, pohon drejtori Meta, duke shtuar se në fund të vitit këto botime do të përfundojnë. Këtë vit pritet dhe monografia “Minoritet dhe ndërtimi kombëtar në Shqipëri në periudhën 1912-1925” me autor prof. Beqir Metën, vëllimi i parë mbaron këtë vit dhe i dyti vitin tjetër. Vitin e kaluar janë botuar 5 vëllime me dokumente historike për qëndrimin e Austro-Hungarisë ndaj shtetit shqiptar më 1912 dhe këtë vit do të botohen dhe dy të tjerë. Do të botohen gjithashtu edhe dy numrat e revistës “Studime historike”, ku nuk do të mungojnë dhe dy vëllime me studime për Franc Nopçën. Mes botimeve, para disa ditësh u promovua dhe vëllimi “Kujtimet e Syrja bej Vlorës”, por vëmendja e historianëve do të vijojë dhe me historinë e shekullit të XX. Drejtori i Institutit të Historisë pohon se ata nuk kanë hasur në probleme me buxhetin për botimet, por nuk mungon dhe ndihma e shtëpive botuese.