Ndikimi amerikan në kulturë, shkencë dhe arsim në botë mori një goditje të fortë të premten, pasi Shtetet e Bashkuara automatikisht humbën të drejtën e votës në UNESCO pasi kaloi afati i fundit për të shlyer detyrimet e tyre financiare ndaj kësaj agjencie.
Shtetet e Bashkuara nuk i kanë paguar detyrimet e tyre ndaj agjencisë së Kombeve të Bashkuara për Edukimin, Shkencës, me seli në Paris, në shenjë proteste ndaj vendimit të UNESCO-s për të përfshirë Palestinën si anëtare të organizatës në vitin 2011.
Sipas rregullave të UNESCO-s, Shtetet e Bashkuara kishin afat deri dje në mëngjes për të rifilluar pagesat, ose do të humbisnin automatikisht votën e tyre.
Izraeli pezulloi pagimin e detyrimeve në të njëjtën kohë.
Ambasadori i Izraelit në UNESCO, Nimrod Barkan, tha sot se vendi i tij po ndiqte shembullin amerikan, duke kundërshtuar “politizimin e organizimit ndërkombëtar nëpërmjet pranimit të shteteve jo-ekzistuese si vende anëtare.”
“Ne besojmë se kjo e shndërron UNESCO-n nga një organizatë shkence, në një organizatë për fantazira shkencore, dhe ne besojmë se kjo është e dëmshme për fatin e kësaj organizate dhe të tjerave nëse bëjnë të njëjtën gjë”, transmeton VOA.
Ambasadoi palestinez në UNESCO-s, Elias Sanbar tha se ai nuk mendon se Shtetet e Bashkuara duhet të largohen nga UNESCO për shkak të Palestinës.
“Ne nuk mendojmë se Shtetet e Bashkuara duhet të largohen nga UNESCO sepse, pikë së pari, UNESCO nuk është vetëm Palestina, por shumë gjëra të tjera. Ne shpresojmë shumë sinqerisht që Shtetet e Bashkuara do të rikthehen dhe të luajnë rolin e tyre si më parë”.
Tensionet në UNESCO kanë shkaktuar kritika të reja ndaj ligjeve amerikane të cilat detyrojnë një ndalim automatik të financimeve për çdo organizatë të OKB-së që pranon Palestinën si vend anëtar.
Pezullimi i kontributeve të Shteteve të Bashkuara, të cilat përbëjnë 80 milionë dollarë në vit, ose sa 22 për qind të buxhetit të përgjithshëm të UNESCO-s, e çoi organizatën në prag të një krize financiare dhe e detyroi atë të shkurtonte gjatë dy viteve të fundit nisma të drejtuaranga amerikanë si arsimimi për Holokaustin dhe hulumtime rreth cunameve.
Shtetet e Bashkuara po grumbullojnë një borxh prej rreth 220 mijë dollarësh në ditë, në se do të vendosin në një të ardhme të rikthehen në UNESCO dhe të rifitojë të drejtën e votës.
Kjo ka shkaktuar shumë shqetësime në Uashington se Shtetet e Bashkuara janë drejt shndërrimit në një anëtar të dobët të UNESCO-s, duke humbur zërin rreth programeve ndërkombëtare që luftojnë ekstremizmin nëpërmjet edukimit, dhe promovimit të barazisë gjinore dhe lirisë së shtypit.
Disa frikësohen se një prani më e dobët e Shteteve të Bashkuara në UNESCO do të shtojë një ndjenjë anti -izraelite brenda UNESCO-s, ku kritikat ndaj Izraelit të drejtuara nga vendet arabe për arsye territoriale kanë qenë prej kohësh një çështje e hapur.
UNESCO mund të jetë më e njohur për programin e saj për të mbrojtur kulturat e botës nëpërmjet faqet e saj të trashëgimisë, të cilat përfshijnë Statujën e Lirisë dhe Timbuktunë e Malit.
Por misioni kryesor i organizatës, i krijuar nga Shtetet e Bashkuara, një nga bashkë –themeluesit e saj në vitin 1946, ishte që të jetë një organizatë anti-ekstremiste.
Sot, UENSCO prek çështje të politikës së jashtme si mundësia e përdorimit të ujit të pastër, mësimi i leximit për vajzave, punon për të eliminuar varfërinë, mbështet lirinë e shprehjes dhe i inkurajon njerëzit të mendojnë në mënyrë krijuese për t’i rezistuar ekstremizmit të dhunshëm.
Disa janë të shqetësuar se ky dështim është vetëm maja e ajsbergut, dhe mund të ketë pasoja edhe më të rënda, nëse Palestina bëhet anëtare e organizatave të tjera si Organizata Botërore e Shëndetësisë.