Në Dhomat e Specializuara të Kosovës (DhSK) në Hagë, është hedhur për të dytën herë apelimi i Isni Kilajt kundër mbajtjes së tij në paraburgim.
Vendimi është marrë e 26 shkurt 2024 nga gjyqtarja Michele Picard, duke jep udhëzime edhe për Zyrën e Prokurorit të Specializuar (ZPS), raporton “Betimi për Drejtësi”.
“Për këto arsye, Kolegji i Gjykatës së Apelit: mohon Apelimin; udhëzon ZPS-në të paraqesë një version të redaktuar publik të Përgjigjes (IA005/F00003) ose të tregojë, nëpërmjet një dosjeje, nëse kjo dosje mund të riklasifikohet si publike brenda dhjetë ditëve nga marrja e njoftimit për këtë Vendim; dhe udhëzon Regjistrin që të ekzekutojë riklasifikimin e Përgjigjes me ndikimin nga ZPS, nëse ka, dhe se si ajo mund të riklasifikohet”, thuhet në vendimin e gjyqtares Picard.
Në arsyetimin e vendimit thuhet se Kilaj kishte pohuar se gjyqtari i vetëm i procedurës paraprake kishte gabuar kur ka konstatuar se propozimi për të paguar garanci në vlerë të 30 mijë euro mund të merret në konsideratë vetëm si faktorë zbutës i rrezikut të arratisjes dhe jo për pengim të mëtejmë të procedurave.
“Sipas Kilajt, gjyqtari i vetëm gaboi në “dallimin e paarsyeshëm” midis efektit dekurajues të një “shumë të madhe parash” që konfiskohet në rast se ai arratiset dhe të njëjtit efekt dekurajues në rast se ai ndërhyn në procedim ose kryen vepra të tjera. Kilaj parashtron se “baza e vetme” për një dallim të tillë është “arsyetimi” i Gjykatësit të Vetëm se “garancia e dorëzanisë është krijuar në parim për të siguruar jo kompensimin e humbjes, por praninë e të Akuzuarit në gjyq”, thuhet në vendim.
Ndërsa ZPS-ja ishte përgjigjur që Kilaj kishte keqinterpretuar vendimin e kundërshtuar.
“Sipas mendimit të ZPS-së, gjyqtari i vetëm nuk gaboi në dallimin midis rreziqeve dhe në përfundimin se lirimi me kusht “nuk do të kapërcejë sfidat që lidhen me rrezikun e pengimit dhe kryerjes së krimeve të mëtejshme” pasi ai e bëri këtë dallim në bazë të një vlerësimi i detajuar i rreziqeve që mund të materializoheshin nëse Kilajt do t’i jepej lirimi i përkohshëm në Kosovë dhe nëse ato mund të zbuten. ZPS-ja arrin në përfundimin se Kilaj në fakt përpiqet të anashkalojë pragun e lartë për të kundërshtuar vendimin diskrecional të gjyqtarit të vetëm duke “fabrikuar një gabim ligjor” në mënyrë që të kundërshtojë një konstatim faktik me të cilin ai nuk pajtohet”, thuhet në vendim.
Ndërsa sa i përket vlerësimit që i ka bërë paneli, ata kanë theksuar se janë të vetëdijshëm për faktin se aktakuza nuk është ngritur ende dhe se ngritja e saj sipas ZPS-së është e pashmangshme.
“Ndërsa mundësia për të ndaluar një të dyshuar para ngritjes së një aktakuze është paraparë shprehimisht në kornizën ligjore të Dhomave të Specializuara, Paneli rikujton se çdo analizë e paraburgimit duhet të marrë si pikënisje prezumimin e pafajësisë dhe kështu që para -Paraburgimi nuk mund të mbahet lehtë”, thuhet në vendim.
Tutje, kolegji ka konsideruar se Kilaj ka keqinterpretuar vendimin e kundërshtuar dhe se sipas tyre nuk ka asnjë gabim në vërejtjet që ka dhënë gjyqtari i procedurës paraprake sa i përket dorëzanisë.
“Kolegji konsideron se Kilaj e keqinterpreton Vendimin e kundërshtuar pasi që gjyqtari i vetëm nuk konstatoi se garancia e dorëzanisë, si rregull, mund të zbusë vetëm rrezikun e arratisjes, por asnjëherë rrezikun e pengimit të procedurës ose kryerjes së veprave të mëtejshme. Kolegji nuk sheh asnjë gabim në vërejtjen e gjyqtarit të vetëm se “garancia e dorëzanisë është krijuar në parim për të siguruar jo kompensimin e humbjes, por praninë e të Akuzuarit në gjykim”, thuhet në vendim.
Veç tjerash, trupi gjykues ka konstatuar se Kilaj ka injoruar faktin se gjyqtari i procedurës paraprake ka bërë vetëm një dallim në vlerësimin e rrezikut.
“Për më tepër, trupi gjykues konstaton se Kilaj injoron faktin që (i) Gjyqtari i vetëm bëri një dallim midis rreziqeve në vlerësimin e tij të rrezikut, duke gjetur se rreziqet e pengimit dhe kryerjes së veprave të mëtejshme janë më të larta se rreziku i arratisjes, të cilin ai i përshkruar si “i moderuar”; dhe që (ii) tashmë gjyqtari i vetëm konstatoi, në Vendimin e Parë për Paraburgimin, para propozimit të Kilajt për garancinë me kusht, se disa nga masat e propozuara nga Mbrojtja “mund të zbusin” rrezikun e arratisjes. Prandaj, Kolegji nuk gjen asnjë gabim në dallimin ndërmjet rreziqeve të ndryshme nga gjyqtari i vetëm dhe se lirimi me kusht nuk ishte i mjaftueshëm në rastin aktual për të zbutur rreziqet e pengimit të procedurës dhe kryerjes së veprave të mëtejshme”, thuhet në vendim, kështu duke hedhur pikën 1 të ankesës.
Ndërsa në pikën 2 të ankesës, Kilaj kishte parashtruar se gjyqtari i procedurës paraprake nuk iu kushtoi rendësi konsideratave përkatëse se lirimi me kusht i tejkalon ndjeshëm sfidat që ndërlidhen me kryerjen e veprave të mëtejshme.
“Në veçanti, Kilaj argumenton se gjyqtari i vetëm nuk arriti të vlerësonte se perspektiva e humbjes së 30,000 eurove përbën një “dekurajues serioz në mendjen e z. Kilaj për të ndërhyrë në procese ose për të kryer shkelje”, thuhet më tej në vendim.
Ndërsa, Kolegji ka theksuar se nuk sheh asnjë gabim në mënyrën se si gjyqtari i procedurës paraprake ka bërë vlerësimin e tij në këtë rast për të cilin Kliaj ka apeluar. Kështu duke hedhur poshtë edhe pikën 2 të ankesës.
“Kolegji nuk sheh asnjë gabim në mënyrën se si gjyqtari i vetëm e kreu atë vlerësim dhe ushtroi diskrecionin e tij për të arritur në përfundimin se ankesa e Kilajt për të humbur 30,000 euro nuk do të kapërcejë sfidat e identifikuara më parë dhe kështu nuk do të zbuste në mënyrë adekuate rreziqet e pengimit dhe kryerja e krimeve të tjera. Në dritën e sa më sipër, Paneli është i bindur se gjyqtari i vetëm nuk gaboi në konstatimin se kushtet e propozuara, përfshirë lirimin me kusht, janë të pamjaftueshme për të zbutur rreziqet e identifikuara. Prandaj, Kolegji i Apelit hedh poshtë pikën 2 të ankesës”, thuhet në vendim.
Ndryshe, ish-kryetari i Komunës së Malishevës, Isni Kilaj, është transferuar më 3 nëntor 2023 në objektin e Dhomave të Specializuara të Kosovës (DhSK) në Hagë, pasi është arrestuar nën dyshimin për veprën penale kundër administrimit të drejtësisë.
Përveç kësaj vepre, Kilaj dyshohet edhe për veprën penale “Pengim i personave zyrtarë në kryerjen e detyrës zyrtare” dhe “Shkelje të sekretit të procedurave”.
“Z. KILAJ u arrestua për vepra penale kundër administrimit të drejtësisë, përfshirë pengimin e personave zyrtarë në kryerjen e detyrave zyrtare brenda kuptimit të nenit 401 të Kodit Penal të Kosovës (KPK) të vitit 2019, Kodi nr. 06/L-074, dhe shkeljen e sekretit të procedurave sipas nenit 392 të KPK-së, dhe nenet 15(2) e 16(3) të Ligjit nr. 05/L-053 për Dhomat e Specializuara dhe Zyrën e Prokurorit të Specializuar”, thuhej në njoftimin e ZPS-së.
Sipas këtij njoftimi, ZPS ka thënë se e merr jashtëzakonisht seriozisht pengimin e drejtësisë dhe do të vazhdojë të hetojë dhe ndjek penalisht të gjithë ata që përfshihen në çdo rast.
“Zyra e Prokurorit të Specializuar e merr jashtëzakonisht seriozisht pengimin e drejtësisë dhe do të vazhdojë të hetojë e ndjekë penalisht cilindo dhe të gjithë ata që përfshihen në çdo rast, përfshirë ata që frikësojnë apo ndërhyjnë tek dëshmitarët, ose ofrojnë mbështetje financiare apo të ndonjë forme tjetër për vepra të tilla penale”, thuhej në njoftimin e ZPS-së.
Tutje, ZPS përmes njoftimit tha se EULEX-i dha mbështetje operative dhe logjistike për ZPS-në në pajtim me mandatin e vet dhe sipas legjislacionit të Kosovës. Edhe Policia e Kosovës dha mbështetje operative për ZPS-në.